Zanim przejdę do właściwego tematu mam dwie historie do opowiedzenia. Przede wszystkim mój sen. Miałem dziś koszmar. Śniło mi się, że Ziemkiewicz odnalazł bardzo elegancką XIX wieczną grafikę, na której widać, jak car Aleksander III tłucze księcia Kantakuzena nie pięścią w pierś wcale, ale wyciągniętą z wielkiego kotła chochlą, po plecach. Książę zaś usiłuje uciekać, ale widać, że mu się to nie uda. Scena pełna jest ekspresji i dramatyzmu. Po ujawnieniu tej grafiki zrobiła się chryja w środowisku i znów wszyscy się na mnie rzucili i zostałem ogłoszony mitomanem.

Obudziłem się, wstałem, podszedłem do komputera, a tam, jak co rano prawie list od Georgiusa, w nim zaś pakiet ważnych, archiwalnych informacji, w tym kilka o księciu Kantakuzenie. Jedna to wycinek z wielkopolskiego Głosu Narodu, w którym, podobnie jak u Hipolita Milewskiego, opisana jest historia majątku Łuczaj. Z tłem, którego nie nakreśliłem, a które na moje szczęście jeszcze bardziej podkreśla dwoistość wewnętrznej polityki najjaśniejszego pana. Oto bowiem Orżewski i Kantakuzen, nabrali tej charakterystycznej dla urzędników carskich bezczelności po sprawie krożańskiej, czyli po pogromie ludności katolickiej, która nie chciała oddać prawosławnym swojej świątyni. Ludność była litewska, nie polska, ale sprawa nabrała charakteru międzynarodowego. Orżewski i Kantakuzen, próbowali wyłudzić majątek Łuczaj od Wileńskiego Banku Ziemskiego, którego dyrektor – Bortkiewicz – chciał dokonać zakupu tegoż przez podstawionego Rosjanina. I na to właśnie zareagował car w sposób, w jaki to opowiedziałem. Mając za plecami litewskie trupy, międzynarodową aferę z odbieraniem świątyni katolikom, bank ziemski i swoich własnych urzędników, całkiem do tej pory bezkarnych, jego wysokość zabija jednego z nich pięścią. Bez jednego słowa. Ja zaś, przejęty swoją rolą, mam sen koszmarny, że nie pięścią, a chochlą, wyciągniętą ze stojącego w wysokiej, stepowej trawie, wielkiego kotła.

Teraz druga historia. Napisał do mnie kolega Robert, który w czynie społecznym zajmuje się u nas poszukiwaniem spadkobierców ważnych, polskich autorów. Napisał rzeczy niezwykłe i ciekawe, które ujawnię za chwilę. Najpierw powrócę do spraw dawniejszych, opisanych w pierwszym tomie Baśni, gdzie znajduje się opowieść o Sergiuszu Piaseckim ilustrowana zdjęciem jego nagrobka, który położony jest na cmentarzu w mieście Hastings. Nagrobek ten, kiedy kolega mój go fotografował, był bardzo zaniedbany. Po opublikowaniu Baśni, zaczęły się na nim pojawiać kwiaty i znicze. I teraz tak. Robert był przedwczoraj w Krakowie na Rakowicach i szukał nagrobka Jerzego Bandrowskiego. Już stracił nadzieję, kiedy zauważył informację umieszczoną na jednym z nagrobków przez administrację cmentarza, że jest on do wzięcia, bo nikt go nie opłaca. Na karteczce podany był numer miejsca. Licząc od tego oznaczonego Robert odnalazł całkiem prawie zrujnowany pomnik, z przewróconym krzyżem, bez nazwiska, który musi być grobem Jerzego Bandrowskiego. Ja nie potrafię tego zrobić, ale mam nadzieję, że Robert zamieści tu dziś zdjęcie tego pomnika. Szanowni mieszkańcy Krakowa, może udałoby się coś zrobić z pamięcią o Jerzym Bandrowskim, wybitnym pisarzu i publicyście, człowieku zasłużonym dla Polski o wiele bardziej niż niektórzy z tych, którym pomniki stawia się dzisiaj? Może ktoś podniesie ten krzyż i położy tam jakieś kwiaty, a także zapali znicz? Taka prośba.

Teraz do rzeczy. Toyah napisał ważny, moim zdaniem tekst o mechanizmach rządzących rynkiem literackim. Chodzi o to, że jeśli literatura przestaje być potrzebna jakiejś ważnej organizacji, która w dodatku musi ukrywać swoją misję, natychmiast ulega demaskacji. To znaczy widzimy, że tam nie ma nic. Po prostu nic, poza chęcią zgarnięcia paru groszy. Jeśli zaś ktoś ma do dyspozycji narzędzie takie jak międzynarodowy konkurs literacki, to próbuje swoją szansę na zarobienie paru groszy zwiększyć i urządza loterię. Kiedy sprawa się sypie loteria musi być przykryta innym jakimś skandalem. Do tego zaś od zawsze najlepiej nadaje się goła du..a. I tak było w przypadku Nobla literackiego w tym roku.

Pewnie Was to zdziwi, ale kiedyś bardzo lubiłem sztuki Bertolda Brechta. Wzlot i upadek miasta Mahagonny oglądałem ze trzy razy, w telewizji oczywiście. Ja wiem, że to Kurt Weil, ale nie ma to znaczenia wobec faktu, że libretto napisał Brecht. Tyle samo razy oglądałem Karierę Artura Ui. Opery za trzy grosze widziałem tylko kawałek, bo puszczali to jak byłem jeszcze mały, a zwykle w PRL takie rzeczy latały w biały dzień, no a tam jest trochę dynamicznych scen z półgołymi aktorkami i matka mi wyłączała telewizor. Tak to, prawda, komuniści, poprzez telewizję deprawowali nieletnich. Brecht nie był rzecz jasna żadnym ideowym komunistą tylko grubym cwaniakiem, który za Hitlera jeszcze potrafił normalnie wyłudzić na tę swoją sztukę samochód Steyr od właściciela fabryki. To jest napisane w jego biografii. Brecht nie przejmował się nikim i niczym poza oczywiście pieniędzmi, a stąd jasno wnosić można, że wszyscy wybitni autorzy sztuk teatralnych, a także literaci, nie tylko piszący w języku niemieckim, mieli tę samo skazę. Szczególnie zaś dotyczy to noblistów. Tylko bowiem w Polsce ludzie są tak beznadziejnie naiwni, żeby przejmować się tym, czy Brecht jest lepszy od Kurta Weila, czy może na odwrót. No, ale do rzeczy. Niedawno całkiem dowiedziałem się, że jego sztuka Kariera Arturo Ui to jest sztuka o Hitlerze. Taka jest oficjalna interpretacja. Ja oczywiście, kiedy oglądałem ją w młodości, myślałem, że jest to sztuka o gangsterach. Potem, że o komunistach, ale że o Hitlerze nie pomyślałem nigdy. No bo po jaką cholerę,w roku 1941 kiedy Brecht jest w Ameryce, pisać sztukę o Hitlerze, która doczekała się wystawienia w roku 1958 dopiero i to w NRD? Można było wtedy wprost pokazywać Hitlera i mówić jaka z niego była świnia, żadne metafory, a tym bardziej tak złożone i subtelne nie były potrzebne. W jaki sposób więc interpretować to dzieło, żeby zrozumieć jaki był cel jego powstania? Myślę, że chodzi o dwie kwestie – Brecht chciał się przysłużyć amerykańskim komunistom i napisał Karierę Arturo Ui na użytek partii demokratycznej oraz jej tajnych przybudówek. Nie przydała się ona jednak do niczego. Poza tym, mimowolnie zdradził mechanizm w jaki lewica kreuje swoich bohaterów. Tak to interpretuję i nie mogę się od tego uwolnić. Każdy kto widział tę sztukę wie, jakie to jest straszne, brutalne, okropne i demaskujące podstępy dyktatorów. Każdy także, mając w pamięci osobę autora, wie jakie to jest kłamstwo. A ci, którzy przeżyli komunizm, widząc tę rzekomą demaskację i to „ostrzeżenie dla świata” mogą tylko ziewać. I teraz popatrzcie na to

 

https://www.youtube.com/watch?v=KAIQhp3H5oI&feature=youtu.be

 

Macie tu wszystko, co tak przecież dawno temu rozpisał na głosy Bertold Brecht, po to, by niepotrzebnie dla niezorientowanego widza, takiego jak ja, zdemaskować Adolfa Hitlera, w 13 lat po jego śmierci. Mam nadzieję, że mój wywód będzie zrozumiały dla wszystkich. Aha, jeszcze jedno. Arturo Ui rozpoczął swoją karierę na rynku warzywnym i to jest trochę prześmiewcze, a trochę nie. Ktoś może bowiem powiedzieć, ze dla mafii i prawdziwych dyktatorów narkotyki są ważniejsze niż kalafiory. Możliwe, ale dla tych najbardziej przebiegłych i największych, kalafior ma większą wartość niż biała kreska. Dobrze o tym pamiętać.

 

Zapraszam na portal www.prawygoryrog.pl gdzie dziś pojawią się nowe nagrania z konferencji o Piłsudskim.

 

---

tagi: jacek międlar  arturo ui  bertold brecht 

	gabriel-maciejewski
	15 maja 2018 08:30

22     3493    12 zaloguj sie by polubić