Świetny pomysł z tą charakteryzacją. Od razu jak wszedłem na salę, to byłem pod jej wrażeniem i pomyślałem, że będzie ciekawie. Sam wykład bardzo mądrze i na luzie poprowadzony, zarysowanie ogólnych informacji, bez niepotrzebnego wchodzenia od razu w szczegóły, na które i tak nie byłoby czasu. Dzięki temu słuchacze z jednej strony poznali podstawy i stali odporni na pospolite bzdury opowiadane na ten temat, a z drugiej dostali zachętę do zgłębienia tematu we własnym zakresie. Choćby poprzez nabycie książki.

Wielkie dzięki dla prelegenta za wystąpienie oraz gospodarza za jego zaproszenie. 

Bardzo wazna jest ta czesc wywiadu, w ktorej panowie obalaja te mity obiegowe, ktore wprowadzono w historii wojskowosci. O tym jakoby husaria zniknela ze sceny dziejowej bo wyparla ja skuteczna bron palna.

Warto przeczytac ksiazke "Siedem polskich grzechow glownych" autorstwa starego komunisty [ale znajacego sie na sprawach militarnych], Zbigniewa Zaluskiego.

Nie ma za co, pewnie się jeszcz kiedyś spotkamy

Gdzieś miałem tego Załuskiego

On tam podaje na przykladzie bitwy pod Raclawicami [i calkiem slusznie], ze zestawienie kosa-armata wcale nie jest takie absurdalne [czy kosa-karabin].

Pozwole sobie przytoczyc stosowny fragment:

"Osiemnastowieczna armata, np. 12-funtowa, taka, jakie zdobyli kosynierzy, był to twór wielce niedoskonały i mało skuteczny. Po każdym strzale uciekała ze stanowiska kilkanaście metrów do tyłu, trzeba ją było zatoczyć z powrotem, wyczyścić, nasmarować, ochłodzić wodą lub mokrymi szmatami, załadować na kilkanaście temp, wycelować, wbijając kliny pod lufę... Wszystko to trwało półtorej lub dwie minuty - przy dobrze wyszkolonej i spokojnie pracującej obsłudze. A komu się ręce nie trzęsą, gdy widzi nadbiegającego wroga? Póki takie działo załadowano, atakująca piesza kolumna przebiegła 250 albo 300 metrów. 

Niosła taka harmata na dwa kilometry. Trafić można było - czasami, gdy nie było wiatru i cel się nie ruszał - na kilometr. Zresztą w ogniu bitwy i w pośpiechu dawano sobie jako tako radę z ładowaniem i strzelaniem, ale często nie starczało czasu i cierpliwości na mozolne podbijanie klinów, tzn. na celowanie. 

Z drugiej strony kosa w owych czasach wcale nie była zabawką. Do walki wręcz nie było lepszej broni Zdecydowanie górowała nad bagnetem. Jeszcze w 70 lat później szerzyła panikę. Obiektywny obserwator powstania styczniowego, wysłannik rządu szwajcarskiego, major F. L. von Erlach, zaobserwował, iż żołnierze uzbrojeni w karabiny czuli się niezbyt pewnie w walce wręcz z kosynierami, ponieważ „trwożyła ich długość drzewca, pozwalająca kosynierowi dosięgnąć przeciwnika, a nie być dosięgniętym.

Oczywiście, kosa miała poważny minus - nie można było z nią prowadzić walki ogniowej. Ale też i z ówczesnym karabinem nie bardzo to się udawało. Ówczesny karabin skałkowy, gładkolufowy, ładowało się od przodu na 14 albo 12 temp, co trwało najmniej minutę. Niósł on mniej więcej na 200-250 metrów. Trafić w stojącego człowieka można było na 75 metrów, niekiedy (salwą) - na 100 metrów. Polskie „Przepisy wojskowe w czasie batalii” z czasów insurekcji kościuszkowskiej pouczają, że na 100 kroków (71 m) trafić powinna połowa wystrzelonych kul. Jeśli, oczywiście, w ogóle udawało się wystrzelić. Nie można było bowiem strzelać po deszczu, nim nie przeschły ładunki. Nie można było strzelać na wietrze - nawet słaby powiew zdmuchiwał proch z panewki. Nie można było strzelać długo - przy strzale ciężką, ołowianą kulą kalibru ok. 14 mm odrzut był duży i już po kilku strzałach żołnierze odsuwali kolby od posiniaczonych ramion i strzelali trzymając karabin... pod pachą, przyciśnięty łokciem."

Tak wiec widzimy, ze kosynierzy, aczkolwiek spieszeni, mogli swobodnie dolozyc owczesnym artylerzystom.

A coz dopiero husaria, dysponujaca znakomita bronia, wyszkoleniem i konmi. I w dodatku walczaca w czasach o wiele wczesniejszych niz kosynierzy Kosciuszki.

Przypuszczam, ze wiecej szans mogli miec w czasach pozniejszych spadochroniarze usilujacy zatrzymac wojska pancerne.

Jestem zwolennikiem buszowania w PRL-owskiej historiografii i publicystyce historycznej, mozna tam znalezc wiele cennych informacji.

Ja juz i tak wole poczytac Zaluskiego [bo mial czlowiek wiedze i pisal o konkretach], niz gawedy Piotra Zychowicza i jemu podobnych.

Jesli nawet Zaluski przesadza i armata cofala sie 2-3 metry zamiast kilkunastu, to i tak byla to wtedy bron bardzo watpliwej skutecznosci w walce z nacierajaca piechota.

Też jest się z czego cieszyć, za to Zulusi im doparzyli, Afgańczycy, Namibijczycy, Sipaje, Nie są Niepokonani, wystarczy tylko ich nie słuchać. nawet Kipling się zbulwersował, ktoś ma ten przekład z wiersza o dżezailu i wykształceniu na Polski?