Banki, bezpośrednio korzystające z preferencyjnych kredytów udzielanych im przez państwowe placówki bankowe i umocnione tym, że wyłącznie one korzystały z tych przywilejów, gromadziły ogromne składy towarów.

 

Emanuel Małyński. „Nowa Polska”

 

Pomyślałem, że dobrze będzie promować cykl książek zatytułowany „Socjalizm i śmierć” prezentując tu postaci w nim występujące. No i dziś pierwszy odcinek i pierwsza postać.

Człowiek ten był naprawdę niezwykły. Nadawał się do konspiracyjnej roboty jak mało kto, wsławił się dwoma wyczynami i z tego był przez wiele lat znany. Wykradł memoriał napisany przez księcia Imeretyńskiego, a adresowany do cara, który następnie PPS opublikowała w Robotniku, a potem pomagał w ucieczce ze szpitala psychiatrycznego samemu Józefowi Piłsudskiemu. Wcześniej zaś skończył studia prawnicze i praktykował w Mińsku Białoruskim. Największą sławę jednak przyniosło mu prezesowanie w Banku Ludowym, już po odzyskaniu niepodległości, banku, który założył sam Ignacy Daszyński zwany czasem „najbardziej uczciwym socjalistą”. Jednym z dyrektorów tego Banku został inny, znany socjalistyczny działacz z Krakowa, Herman Diamand. Pieniądze zaś na rozruch dała amerykańska Polonia, które uważała, że kto, jak kto, ale działacze niepodległościowi, na pewno nie sprzeniewierzą żadnych funduszy.

Daszyński z Moraczewskim pojechali za ocean i tam wygłaszając odczyty i pogadanki zbierali dolary na założenie jednego z pierwszych, prawdziwie polskich banków. Obaj dyrektorzy banku – Daszyński i Diamand byli jednocześnie posłami, a Daszyński był nawet marszałkiem sejmu, czyli, jakbyśmy dziś powiedzieli drugą osobą w państwie. No i kierowali do tego instytucją finansową, która inwestowała na prawo i lewo. W pewnym momencie jednak coś się zaczęło psuć. Sejm, którego marszałkiem był Daszyński postanowił więc, że należy wprowadzić ustawę, gwarantującą pomoc państwa dla upadających i niewydolnych przedsiębiorstw. I wtedy stała się rzecz niesłychana, bo niedawny towarzysz Daszyńskiego i premier pierwszego rządu w niepodległej – Moraczewski nakłonił posłów pracujących w tymże Banku Ludowym, by głosowali przeciw ustawie. To dziwne, ale daje się łatwo wytłumaczyć. Rząd bowiem podpisał już inną ustawę, o monopolu zapałczanym, który był gwarancją olbrzymich, amerykańskich pożyczek. Po cóż więc komu był ten cały Bank Ludowy?

Musimy teraz ujawnić tożsamość naszego dzisiejszego bohatera. Człowieka, który objął prezesurę Banku Ludowego w chwili, kiedy instytucja ta przestała być potrzebna panom posłom PPS. Chodzi rzecz jasna o Konstantego Demidowicza-Demideckiego, który jako prezes banku, zajmował się wraz z panem Pinkusem Graubardem parcelowaniem dochodowych majątków na kresach północno-wschodnich. Jak przebiegała ta parcelacja? Ciekawie. Oto towarzysz Demidowicz Demidecki zgłaszał chęć nabycia jakiegoś majątku, od właściciela lub właścicielki, którzy sobie z nim, z jakichś względów nie radzili. Przy zawieraniu transakcji okazywało się, że Demidecki ma pieniądze tylko na połowę majątku, a na drugą połowę poszukuje wspólnika. I wtedy zjawiał się pan Graubard, uchylał z uśmiechem kapelusza i roztaczał tak zwane wizje, a także wyciągał portfel i pokazywał harmonię pieniędzy. Tak naprawdę Demidecki w ogóle nie chciał tego majątku, ale posiadając prawo do połowy i pożyczkę u Pinkusa, natychmiast parcelował swoją część i sprzedawał ją chłopom, a potem – domniemywam iż w ramach reklamy przedsiębiorstwa – szedł do sądu, żeby tam targować się z Graubardem o spłatę pożyczki. O tych zagraniach pisały święcie oburzone gazety sprofilowane narodowo i patriotycznie.

Zapomniałbym – Bank Ludowy i jego prezes byli na różnie nieprzewidziane okazje zabezpieczeni gwarancją Ministerstwa Spraw Wojskowych. No, ale z chwilą kiedy państwo dostało pożyczkę z USA na konto monopolu zapałczanego jego ministerstwa nie mogły gwarantować płynności banków, które zajmowały się praktycznym wcielaniem w życie zasad reformy rolnej. No i ta właśnie okoliczność doprowadziła do tragicznej śmierci Konstantego Demidowicza Demideckiego, który wyszedł pewnej nocy na tory między Markami a dworcem Warszawa Wileńska i tam spokojnie zaczekał aż nadjedzie pospieszny z Białegostoku. Pociąg ten zakończył nieszczęśliwe życie naszego bohatera, który miał przecież wszelkie dane na to, by żyć długo i szczęśliwie ciesząc się niepodległością, wolnością, lojalnością towarzyszy i współpracowników. Jednak stało się inaczej, dlaczego?

Taka oto sugestia: zanim Daszyński z Moraczewskim wrobili Demidowicza w prezesowanie banku, jeździł on po kraju z odczytami na temat ucieczki Piłsudskiego z tego domu wariatów, ucieczki, którą on sam asekurował i przygotowywał. Był Demidowicz-Demidecki w tej materii ekspertem i swoją ekspercką wiedzą chciał podzielić się z innymi. Być może czynił to zbyt gwałtownie, może zbyt nachalnie, a może w ogóle zbaczał z tematu i omawiał w czasie tych odczytów jakieś inne kwestie? Ja tego nie wiem, a żaden historyk się tym nie zajmie, nawet jak mu dobrze zapłacą. Fakt pozostaje faktem – jeden z najwierniejszych i najbliższych Piłsudskiemu ludzi popełnił samobójstwo rzucając się na tory, albowiem jego afery nie mogły, z nieznanych przyczyn, być wyciszone przez państwo i pieniądze, którymi to państwo dysponowało.

Na koniec dwie jeszcze kwestie. Nigdy nie zgadniecie, jaki pseudonim nosił w PPS Konstanty Demidowicz Demidecki? Nawet nie próbujcie. Otóż on się w organizacji nazywał czemadan. Co po rosyjsku znaczy walizka. No, a jak ktoś lubi zdrobnienia to może powiedzieć walizeczka. O kurczę, zawoła młody miłośnik dziejów ojczystych, który wrócił z obchodów rocznicy Bitwy Warszawskiej, to prawie tak samo, jak senator Gawronik, którego nazywali w organizacji walizeczką właśnie, a który podczas drugiego odzyskiwania niepodległości wsławił się tym, że jako pierwszy założył kantory wymiany walut na granicach. Co za koincydencja!

I rzeczywiście, podobieństwo jest uderzające. Tyle, że Gawronik, o ile wiem żyje, przesiedział się tylko trochę w więzieniu, ale nikt nie wypchnął go z okna, on sam też nie wpadł na pomysł, by spacerować po nocy wśród torowisk i semaforów.

I jeszcze jedna kwestia, ważna dla tych, którzy wierzą w szczere intencje pism narodowych i przedstawicieli tychże organizacji, a także w to, że są oni krańcowo różni od socjalistów. Towarzysz Konstanty Demidowicz Demidecki miał syna – Aleksandra. Syn wiele lat po śmierci ojca szefem Komisji Głównej Stronnictwa Narodowego. Po wybuchu wojny wyemigrował i został wiceministrem spraw wewnętrznych rządu RP na uchodźctwie. Najciekawsze jest jednak to z kim młody Aleksander się ożenił. Otóż z córką Eligiusza Niewiadomskiego, wielkiego patrioty, który Polskę i jej dzieje pojmował w sposób symboliczny i metafizyczny, a nie konkretny i dlatego stał się najsłynniejszym w dziejach kraju zamachowcem. My nie możemy kroczyć tą drogą, stąd właśnie dzisiejszy tekst.

 

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/proces-eligiusza-niewiadomskiego/

 

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/basn-jak-niedzwiedz-socjalizm-i-smierc-tom-iii/

 

---

tagi: socjaliści  niepodległość  banki  sejm  eligiusz niewiadomski  demidowicz demidecki 

	gabriel-maciejewski
	15 sierpnia 2020 09:44

31     3490    9 zaloguj sie by polubić