Dostałem wczoraj tom wspomnień Vollarda. Otworzyłem w kilku miejscach na chybił trafił i serdecznie się uśmiałem. Najbardziej ubawiły mnie historie związane z malarzem skandalistą Felicienem Ropsem oraz anegdoty pochodzące wprost z lokalu mieszącego się na Montmartrze, który nosił nazwę „Nowe Ateny”. Obok był lokal o nazwie „Tamburyn”, też ciekawy, ale mniej ważny. Tam właśnie, w tych Nowych Atenach i w Tamburynie bywał Vincent van Gogh, a także inni malarze – Manet, Renoire i Cezanne. To w Nowych Atenach padła słynna kwestia wygłoszona przez abnegata Cezzane’a w kierunku dystyngowanego Maneta. Co pan będzie wystawiał – zapytał ten ostatni. - Garnek gówna – odpowiedział z irytacją ten pierwszy. Wszystko to opisuje nam pan Ambroży Vollard, a my, aspirujący polscy inteligenci, uwielbiający takie historie, czytamy to z wypiekami na twarzy. O wiele ciekawszy jednak niż impresjoniści jest Felicien Rops, grafik i rysownik, skandalista, o którego rzekomym satanizmie Huysmans napisał całą książkę. Nie wiem czy ktokolwiek ją jeszcze czyta, ale Vollarda powinni przeczytać wszyscy. Autor wspomnień jest bowiem człowiekiem pozbawionym złudzeń, a jego narracja powinna nosić podtytuł – jak doszedłem do absolutnej i bezwzględnej dominacji na rynku sztuki we Francji. Pewnie Was ciekawi jak on to zrobił? No, to chyba jasne – poprzez intensywną pracę i dobre znajomości z malarzami zawierane w Nowych Atenach. Tak to opisuje. Czasem tylko spod tej, jakże uwodzicielskiej gawędy wystawać zaczyna coś innego, a to jakiś order, a to patent ministerialny, a to inne, poważniejsze jeszcze sprawy związane z aparatem administracyjnym III Republiki. Sami zresztą popatrzcie. Mamy tego Ropsa, faceta pozującego na satyra, który od rana do wczesnego popołudnia nie wychodzi z pracowni wykonując zlecone roboty. Są one szczególnego rodzaju, bo rzadko któremu dziełu nie można było przyczepić etykietki z napisem „skandal”. Nie można też powiedzieć, by pan Rops był ponurakiem i skandalistą nudnawym, choć może się tak wydawać po obejrzeniu serii grafik przedstawiających zamienione w szkielety prostytutki. To złudzenie, popatrzcie na to https://commons.wikimedia.org/wiki/File:F%C3%A9licien_Rops_-_Venus_and_Cupidon.jpg

Wenus z Kupidynem, fajne, prawda? I śmieszne. Widać od razu, że pan Rops trzyma dystans, a te jego skandale są po prostu jakimś programem propagandowym. Popatrzmy na kilka z nich, od razu zrobi nam się lepiej, albowiem musimy po ich obejrzeniu dojść do wniosku, że mechanika każdego skandalu jest taka właśnie. Oto gdzieś w pracowni, siedzi sobie jakiś pan z brzuszkiem i coś dłubiąc mruczy do siebie – dlaczego ja się zgodziłem rysować te brudne kurwy? Sam nie wiem...aha...już sobie przypomniałem...dla pieniędzy. No to lu...lecimy z tymi skandalami. Oto święta Teresa według Ropsa

 

http://www.artnet.com/artists/f%C3%A9licien-joseph-victor-rops/sainte-th%C3%A9r%C3%A8se-FTACq-houv3x5iVMA7O5TA2

 

A to kuszenie świętego Antoniego

 

http://thebookofsaints.blogspot.com/2012/04/felicien-rops-temptation-of-saint.html

 

A tutaj czarna msza

 

http://www.cvltnation.com/french-satanism-part-three-war-black-magicians/messe-noire-felicien-rops/

 

A tu Kalwaria

 

https://www.invaluable.com/auction-lot/felicien-rops-belgian-1833-1898-le-calvair-le-291-c-dfe6gktsb3

 

Niestety nie mogłem znaleźć nigdzie grafiki zatytułowanej „Kobieta z małpą”, która, jak opisuje Vollard, przedstawia nagą kobietę zalotnej pozie i siedzącego w klatce szympansa, któremu na jej widok staje, jak przepraszam za wyrażenie, dyszel. To ostatnie słowo ja dodałem, bo Vollard nie jest aż tak wulgarny.

Pozostawmy skandale i pornografię na boku, bo ona doprawdy jest nieważna, jest zabawką dla dzieci, dużych dzieci i tych trochę mniejszych, a czasem też służy do tego, by wzmóc emocjonalnie różnych misjonarzy, którzy w walce z obsceną upatrują misję swojego życia. Co innego jest ważne. Oto fragment wspomnień Vollarda, który rozłożył mnie na łopatki.

 

Przez Ropsa poznałem doktora Filleau, zapalonego wielbiciela impresjonistów. Jakie miłe chwile spędziłem w jego domu. Co wtorek był u niego obiad z rosołem i sztuką mięsa, na który przyjaciele domu byli raz na zawsze zaproszeni. Po obiedzie bywało, że słuchaliśmy – i to z jaką rozkoszą – pani Filleau, przyszłej Jeanne Raunay, cudownej wykonawczyni Vincenta d’Indy. Między najbardziej zażyłymi przyjaciółmi domu widywano pana Dumay, naczelnika wydziału w Ministerstwie Wyznań, i temu doktor Filleau zawdzięczał, że o jego względy ubiegali się skwapliwie różni duchowni. Nie śmiąc bowiem zwracać się do pana Dumay, księża ci uciekali się do pośrednictwa uprzejmego amfitriona.

Raz pewien prałat przysłał doktorowi wspaniałego, żywego homara, kreśląc na bilecie, załączonym do przesyłki, słowa, które wówczas wydały mi się najwyższym wykwintem dowcipu: „Na pańskim stole ten homar stanie się kardynałem!”. Innym razem pewien aspirant do infuły biskupiej przyprowadził doktorowi do badania dwie ładne siostrzenice, które jak łatwo zrozumieć nie ustawały w pochwałach na cześć wuja. Wszystkie te szyte grubą nicią chytrości zapamiętywał dokładnie naczelnik wydziału w Ministerstwie Wyznań, zapobiegając wśliźnięciu się jakiegoś niegodnego szermierza, w szeregi świętych bojowników powierzonych jego pieczy; bo chociaż pan Dumay był zdecydowanym antyklerykałem, nie tolerował jednak żartów, kiedy chodziło o hierarchię kościelną.

 

I co? Zatkało Was? Bo mnie tak. Mamy oto człowieka, który decyduje kto będzie, a kto nie będzie biskupem we Francji, nominacje zaś rozważane są w czasie obiadów w domu wielbiciela impresjonistów, na których bywa początkujący marchand Vollard, zaproszony tam przez swojego przyjaciela Ropsa, tego wiecie, co narysował ekstazę św. Teresy w nowej całkiem redakcji. Wszyscy jedzą, piją i zastanawiają się, jak tu nie dopuścić do stanowisk biskupich osób niegodnych, miałkich z charakteru, czy też po prostu zwykłych świń, jak ten co stręczył doktorowi nieletnie siostrzenice. Są to bowiem, mam na myśli zgromadzonych przy stole u doktora Filleau, ludzie poważni, którzy troszczą się o morale duchowieństwa. Nawet pan Rops się troszczy, choć może nie widać tego we wszystkich jego pracach.

Ja może napiszę wprost co myślę, żeby mi potem nikt nie zarzucił niedomówień. Sądzę, że zarówno impresjoniści, jak i Rops, a także Vollard, nie mówiąc już o doktorze Filleau i panu Dumay, dostawali za swoją robotę pieniądze od państwa. Nie byli oni bynajmniej awangardą artystyczną, ale czymś innym zgoła, ariergardą propagandową, którą III Republika miała rzucić na odcinek przebudowy świadomości obywateli Francji przed zaplanowaną już i nadchodzącą wielkimi krokami wojną światową.

Zajmijmy się przez chwilę tymi nieszczęsnymi duchownymi, którzy tak bardzo chcieli awansować, że gotowi byli na wszelkie upokorzenia. Ludzie ci, pozbawieni majątków i wpływów, zdani są w latach 90 XIX wieku całkowicie na łaskę urzędników. A będzie gorzej. Oni tych urzędników doskonale znają i wiedzą jakie są ich słabości. My też wiemy, bo lista słabości jest niesłychanie krótka, jest ich dokładnie siedem tyle ile grzechów głównych. Z tym, że do przekupstwa bezpośredniego nadają się tylko trzy niestety – chciwość, rozpusta i obżarstwo. I to w końskich dawkach. We Francji końca XIX wieku, próba przekupienia kogoś za pomocą ładnej dziewczyny lat dwudziestu całkiem bez ubrania, to jest niewczesny żart. Muszą być przynajmniej dwie i to nieletnie. Ten prałat dobrze o tym wiedział i nie miał wahań, w końcu chodziło o jego przyszłość i życie. Ja się tu pochylam ze zrozumieniem nad heroizmem i zdecydowaniem tego człowieka, nieznanego mi z nazwiska, bo myślę sobie, że ani te siostrzenice nie były już pewnie święte, ani pan Dumay nie miał aż takich oporów przed nominowaniem osób nieszczerych i podejrzanych, jak nam to opisuje Vollard. Jeszcze na jedno dobrze jest zwrócić uwagę, żaden z księży starających się o nominację, ani przez moment nie pomyślał o tym, żeby wmieszać w tę całą, jakże przecież przyziemną sprawę, Matkę Bożą, żaden nie uznał za stosowne poprosić jej o protekcję i powołać się na nią w czasie negocjacji z panem Dumay. I to jest, uważam, wielka rzecz, bo w takiej na przykład Polsce ona się nie zdarza w zasadzie. Mamy u nas tendencję odwrotną, nie można w zasadzie wejść do polityki nie powołując się na wstawiennictwo Matki Bożej we własnej sprawie. Był taki jeden co sobie jej wizerunek w klapę wpiął i latał z tym po świecie. A są gorsi. To jest nie do zwalczenia i ja mam na to dowody bezpośrednie. Proszę bardzo oto one. Przed Wami nagranie jednego z odcinków programu zatytułowanego „Nowe Ateny” emitowanego przez telewizję polską. Przysięgam, że tego nie wymyśliłem. Program ten jest dzieckiem Piotrka Gursztyna, który go kiedyś prowadził i kopiując nazwę z dzieła księdza Chmielowskiego, miał nadzieję, że zrobi audycję „idiotom dla nauki”. Po obejrzeniu tego odcinka już widzimy, że przegrał, że się niestety nie udało. Oto link: https://vod.tvp.pl/video/nowe-ateny,potop-szwedzki-oblezenie-jasnej-gory-i-historia-obrazu-matki-boskiej-czestochowskiej,34761777

Co my tu mamy? Oto siedzą przy jednym stoliku postaci żywcem wyjęte z grafik Felicien’a Ropsa, to się wprost rzuca w oczy. Ja nie mówię, że od razu z tej grafiki http://egr.buw.uw.edu.pl/node/32728, ale podobieństwo jest, sami przyznacie. O czym Ci ludzie dyskutują? O cudownym ocaleniu Częstochowy w czasie Potopu Szwedzkiego. Zanim przejdę do dalszych rozważań, chciałbym wyjąć z tego mojego opisu osobę duchowną znajdującą się przy tym stole i serdecznie ją przeprosić. Czynię to ze względu na przerażenie, jakie zauważyłem w oczach ojca w momencie kiedy pani Monika uśmiechnęła się do niego i powiedziała o wielkiej roli kobiet w przygotowaniach do ślubów częstochowskich roku 1956.

Dyskusja utrzymana jest w konwencji standardowej, to znaczy od samego początku nikt nie ma wątpliwości, że tylko dzięki wstawiennictwu Matki Najświętszej udało się uratować klasztor. Co prawda, mówi się też o akcji propagandowej ojca Kordeckiego, ale najważniejsze jest to, że Matka Boża ulitowała się nad Polską, a Szwedzi odstąpili tuż po Bożym Narodzeniu, świętowanym hucznie za murami twierdzy. No, ale wróćmy do postaci przy stole. Z lewej siedzi pan w dżinsach i czerwonych butach, z fantazyjnymi loczkami ułożonymi na czole, który w pewnym momencie mówi, że Jan Weyhard Wrzesowicz to był taki „ni to najemnik, ni to dyplomata”. Nie wiem co powiedzieć. Pan ten jest bowiem historykiem wojskowości, a przynajmniej tak go podpisano. Opowiada ze swadą o wadze kul armatnich, którymi bombardowano Jasną Górę i o innych, ciekawych szczegółach. Nazwanie jednak bratanka burgrabiego karlsztajńskiego ni to dyplomatą, ni to najemnikiem, wydaje się zabiegiem nieszczególnym. Wrzesowicz pochodzi z rodziny, która strzegła czeskich regaliów, to byli poważni ludzie. Jego rola w Polsce nie polegała na tym, że był on ni to najemnikiem, ni to dyplomatą. To był facet, który tuż przed Potopem wydzierżawił od króla Jana Kazimierza żupy wielickie, a zapłacił za to pieniędzmi pożyczonymi od Żydów w Stambule. Taka operacja mogła się odbyć tylko w jednym wypadku, to znaczy wtedy kiedy asekurowali ją Francuzi. Podejrzewam, że z zysków czerpanych z Wieliczki, Wrzesowicz i jego patroni sfinansowali częściowo inwazję na Polskę. Zachowali się politycznie i po prostu przerzucili koszta wojny na jej ofiarę. Ja rozumiem, że to co piszę jest dla historyka wojskowości pewną egzotyką, ale może nie trzeba się aż tak bardzo obnażać. Naprzeciwko tego pana siedzi inny historyk, z uniwersytetu tym razem, który mówi, że Jerzy Rakoczy, który wkroczył do Polski pod koniec wojny ze Szwecją był gościem niespodziewanym i dziwnym. Jak to? Przecież najpierw jego brat, a potem on sam był kreowany na króla Polski. To nie był żaden przypadkowy gość, on tu przyszedł po swoje, został wezwany i stawił się na umówione spotkanie. Czy pan historyk oszalał? A może naoglądał się za dużo grafik Ropsa? Nie wiem co powiedzieć.

Najlepsze jest jednak, kiedy zebrani przechodzą do postaci św. Andrzeja Boboli. Pani Monika z oburzeniem mówi, że od niedawna ktoś przypisuje św. Andrzejowi autorstwo ślubów lwowskich. Podkreślam – od niedawna. Ktoś nawet wpisał tę informację do wikipedii i to wywołuje w pani Monice szczere oburzenie. Na co pan historyk wojskowości rzuca mimochodem z offu – baśń jak niedźwiedź. I jeszcze się śmieje….Aha….

Pragnę poinformować zebranych, a szczególnie pana z loczkami, co zakłada czerwone trepki do dżinsów, że to nie my umieściliśmy w wiki tę informację i nie pojawiła się ona po raz pierwszy na moim blogu. Życzę sobie także, by nie stosował frazy „baśń jak niedźwiedź” w kontekstach, których nie rozumie, a także nie wplatał jej we własny bełkot o kulach armatnich. Taka mała prośba.

Idźmy dalej, bo dalej jest jeszcze ciekawiej. Oto pani Monika, dziennikarka, autorka książki „Polowanie na matkę” (można doprawdy zatęsknić za panem Dumay i doktorem Filleau), mówi, tuż po szyderczym użyciu słów „baśń jak niedźwiedź” przez wyfiokowanego historyka wojskowości, że bracia Niemcy powinni być wdzięczni Matce Najświętszej za obalenie muru berlińskiego, bo od roku 1956 do tegoż obalenia, zdarzenia układają się tak, że nie sposób wykluczyć interwencji Maryi. Ja tak to zrozumiałem, ale może się mylę, może Wy zrozumiecie to inaczej. No więc pada szyderczo użyta fraza „baśń jak niedźwiedź”, a zaraz za nią ta dziwaczna koncepcja, która ma jak mniemam, podnieść sprzedaż książki zatytułowanej „Polowanie na matkę”. I nikt nie protestuje. Ojcu paulinowi się nie dziwię, bo on został sterroryzowany jednym spojrzeniem i jednym uśmiechem, ale milczą też obaj historycy i prowadzący. Nikt nie mówi – ależ szanowna pani, to jest nadużycie, nie można tak od razu mieszać do wszystkiego Matki Najświętszej, może niech pani lepiej przyrządzi nam homara, albo przyprowadzi swoje siostrzenice….Nie można mieć bowiem cienia wątpliwości co do tego, że pani Monika jest jeszcze bardziej surowa w swoich ocenach, jeśli idzie o duchownych niż pan Dumay, naczelnik wydziału w Ministerstwie Wyznań III republiki. Widzimy też, że gdyby to ona decydowała o nominacjach biskupich na homarze i siostrzenicach by się nie skończyło. Ojciec paulin też to widzi i skromnie spuszcza oczy.

Jak widzicie nie mam żadnego respektu pań terroryzujących duchownych, ani tych, co czynią to z uśmiechem, ani tych co czynią to poprzez karcące spojrzenie. I to się nie zmieni, choć podobno nie znam się na kobietach. Jeśli któraś z pań będzie chciała sprawdzić czy mówię serio, szczerze zachęcam. Uprzedzam jednak, że nie cofnę się przed niczym.

To o czym dalej opowiada pani Monika, jest jeszcze lepsze. Chodzi mi o tę szczególną rolę kobiet przy prymasie, który przygotowywał odnowienie ślubów lwowskich nienapisanych przez św. Andrzeja Bobolę, tylko przez innego jakiegoś autora. Władza ponoć nic nie wiedziała. Prymas był jak wiemy otoczony donosicielami, ale ze względu na wstawiennictwo Matki Najświętszej i tym razem się udało. Śluby przygotowano w tajemnicy i lud w Częstochowie zebrał się w tajemnicy przed władzami. Misją zaś kobiet, o której pisze pani Monika, było odnowienie społeczeństwa, zerwanie z pijaństwem i złymi obyczajami. Postawa zaś Marii Okońskiej, granej w filmie „Trzy lata z tysiąca” przez aktorkę nazwiskiem Różdżka, tak wzruszyła Lunę Brystygierową, że ta dała jej służbowy numer telefonu i poleciła dzwonić kiedy tylko Okońska zechce. Że też bezkompromisowa postawa Pileckiego i Fieldorfa nie wywołała takich efektów, jakie to dziwne...no, ale nie mogę zadawać takich pytań, bo mi ktoś znów rzuci z offu – baśń jak niedźwiedź. Chcecie wiedzieć co myślę? Powiem Wam. Oto w roku 1956 okazało się, że żeby przeżyć komuniści muszą pozwolić na istnienie indywidualnych gospodarstw rolnych. Bez tego zdechną sami, albo wywołają takie bunty, o jakich się Chmielnickiemu nie śniło. Utrzymanie zaś spokoju na wsi nie było możliwe bez współpracy z Kościołem i bez zachowania dominującej roli tegoż Kościoła. Prymas przystał na wszystko, bo nie miał wyjścia. Współpracownice prymasa, które doprowadzono przed Brystygierową nie uwiodły jej swoją bezkompromisowością, ale tym, że proponowany przez nie projekt, oceniony przez Lunę w kategoriach socjotechnicznych, był tani. Państwo nie ponosiło żadnych kosztów. Odnowiono śluby lwowskie i rozpoczęła się peregrynacja obrazu, która trwała 23 lata. Kiedy obraz aresztowano wędrowały same ramy i to ponoć robiło tak wielkie wrażenie na komunistach, że w końcu ten obraz uwolnili. No, a potem już sami wiecie – list do biskupów niemieckich, a na końcu Wałęsa z Matką Boską w klapie obalił komunizm. Taka baśń jak niedźwiedź.

Wiecie co mnie w tym najbardziej zdumiewa? Potrzeba ziemskiego triumfu, jaka bije od tych ludzi. I nie ważne ile razy usłyszą, że królestwo nie jest z tego świata, zawsze wpadną w tę samą pułapkę, w pułapkę triumfu tu na ziemi, do którego muszą wplątać Matkę Bożą, bo bez tego się nie obejdzie. Na ich tle francuscy prałaci usiłujący załatwić sobie awans za pomocą homara czy siostrzenic, wywołują we mnie szczerą i nie skłamaną sympatię. Przynajmniej biorą na siebie odpowiedzialność za wszystko i nie zwalają jej na Maryję.

 

Bardzo dziękuję wszystkim, którzy przez ostatnie miesiące wspierali ten blog dobrym słowem i nie tylko dobrym słowem. Nie będę wymieniał nikogo z imienia, musicie mi to wybaczyć. Składam po prostu ogólne podziękowania wszystkim. Nie mogę zatrzymać tej zbiórki niestety, bo sytuacja jest trudna, a w przyszłym roku będzie jeszcze trudniejsza. Nie mam też specjalnych oporów, wybaczcie mi to, widząc jak dziennikarskie i publicystyczne sławy, ratują się prosząc o wsparcie czytelników. Jeśli więc ktoś uważa, że można i trzeba wesprzeć moją działalność publicystyczną, będę mu nieskończenie wdzięczny.

Bank Polska Kasa Opieki S.A. O. w Grodzisku Mazowieckim,

ul.Armii Krajowej 16 05-825 Grodzisk Mazowiecki

PL47 1240 6348 1111 0010 5853 0024

PKOPPLPWXXX

Podaję też konto na pay palu:

[email protected]

Przypominam też, że pieniądze pochodzące ze sprzedaży wspomnień księdza Wacława Blizińskiego przeznaczamy na remont kościoła i plebanii w Liskowie, gdzie ksiądz prałat dokonał swojego dzieła, a gdzie obecnie pełni posługę nasz dobry znajomy ksiądz Andrzej Klimek.

Zapraszam też do sklepu FOTO MAG, do księgarni Przy Agorze, do Tarabuka, do antykwariatu Tradovium w Krakowie, do sklepu GUFUŚ w Bielsku Białej i do sklepu HYDRO GAZ w Słupsku i do księgarni Konkret w Grodzisku Mazowieckim.

 

---

tagi: kościół  propaganda  państwo  van gogh  iii republika  vollard 

	gabriel-maciejewski
	16 listopada 2017 10:22

26     3344    10 zaloguj sie by polubić