Jeszcze raz powtórzę – wspomnienia Vollarda powinien przeczytać każdy. Ja wiem, że nie każdy to zrobi, bo większość osób oczekuje treści podanych wprost i jeszcze opatrzonych komentarzem wyjaśniającym, ale nie po to się tu zbieramy, żeby takie akurat treści komentować. Świadom sytuacji w jakiej się znalazł oraz wszystkich mechanizmów sterujących rynkiem sztuki, opowiada nam pan Vollard historie niesłychane. Oto, być może w dalszej części książki coś się zmieni ale nie sądzę, pomiędzy wymazaną farbą łachudrą aspirującą do bycia malarzem prekursorem, a Georges’em Clemenceau nigdy nie stało więcej jak dwie osoby. Przeważnie jest to jeden człowiek, który w każdej chwili może poznać Tygrysa z tym lub tamtym malarzem. Nie każdy malarz chce rzecz jasna poznawać Geogresa i przez to w serca nasze wlewa się nadzieja, że nie wszystko zależało od urzędników i tajnych kamer państwa. Pamiętamy, że taki Degas, uważał iż Dreyfus to szpieg i zdrajca narodu, a do tego Żyd. To się nie mogło Tygrysowi podobać. To samo było z Cezannne’em. On chadzał do kościoła i miał różne dziwne, zalatujące kruchtą przyzwyczajenia, choć przecież przez długie lata utrzymywał kochankę zanim się w końcu z nią ożenił. Na Degasa koniunktury nie miały wpływu, bo był bogaty z domu, ale Cezanne miewał problemy. Nie ugiął się jednak i w końcu został tym, jak go nazywa Vollard, mistrzem z Aix. Ja byłem w prawdziwym muzeum raz w życiu jedynie. Było to w Londynie i tam po raz pierwszy zobaczyłem te wszystkie, tak ważne dla europejskiej kultury obrazy. I powiem Wam jedno – Edgar Degas był najlepszym malarzem w ostatnich dwóch stuleciach, a być może nawet w trzech, ale nie mnie to oceniać.

Ciekawie opowiada nam pan Vollard o koniunkturach i gustach klientów, to są najlepsze fragmenty tych wspomnień. Oto zaglądał do niego przez długi czas pewien cudzoziemiec, który dopytywał się, o to jaki malarz jest najlepszy na świecie. Zastanawiał się na tym, nierozwiązywalnym przecież problemem, jak jak w British Museum. Kiedy Vollard nie umiał mu odpowiedzieć na to pytanie, sam na nie odpowiadał, wymieniając nazwiska jakichś malarzy, o których dziś już nikt nie pamięta, a i wtedy nie byli przesadnie popularni. Vollard „załatwiał” dla niego dzieła tych „mistrzów”, on zaś płacił gotówką i po jakimś czasie powracał z nowym nazwiskiem. Pewnego dnia Vollard zaproponował mu, by zrobili loterię – do kapelusza wrzucili karteczki z nazwiskami malarzy i jegomość miał wylosować „najwybitniejszego”. Wylosował van Gogha, którego nazwiska akurat Vollard w kapeluszu nie umieścił, ale za to kartonik z jego nazwiskiem leżał na stole, gdzie nasz handlarz przygotowywał metryczki do obrazów. Jakimś cudem metryczka taka znalazła się wśród losów. I tak to Vincent został najwybitniejszym malarzem u Vollarda. Pan ten zaś zaczął kupować impresjonistów oraz ich następców.

Wkrótce dziwny jegomość przestał przychodzić, ale prawda o nim wyjaśniła się w krótkim czasie. Był to Holender, kompletnie zwariowany, który bez opamiętania wydawał pieniądze rodziny. Przywiózł do siebie płótna zakupione u Vollarda i został natychmiast zamknięty w domu wariatów, gdzie zmarł. Rodzina urządziła licytację tych bezwartościowych według niej bohomazów i wszyscy zostali milionerami. Wśród handlarzy zaś poszedł chyr, że najlepiej do wybierania obrazów nadają się wariaci. Wozili więc niektórzy różnych szaleńców po sklepach i pracowniach, a ci mieli – używając tylko samego instynktu – wybierać dzieła najlepsze, które z czasem przyniosą milionowe zyski. Vollard trochę żartuje, trochę kłamie, nie możemy o tym zapominać, ale mówi też wiele prawdy. Mówi nam na przykład, że wielu malarzy upatrywało swój przyszły sukces w wąskiej bardzo specjalizacji. To miało sens, jeśli ktoś specjalizował się w malowaniu kwiatów, ale był taki artysta, który malował kurczęta i w ogóle drób pałętający się po wiejskich podwórzach. Doszedł w tym do mistrzostwa, ale kariery nie zrobił. O tym bowiem, kto będzie naprawdę wielki decydowali handlarze, no i Tygrys rzecz jasna. Patrząc zaś na rzecz od strony warsztatu naprawdę wielcy byli ci, którzy w swojej pracy dążyli do syntez. Jak na przykład Cezanne.

Mechanizmy sprzedażowe pan Vollard obnaża przed nami bez skrępowania, bo też i nie widzi w tym nic złego. Ja zaś zastanawiam się nad tym dlaczego w Polsce nie działają te mechanizmy i dlaczego nikt, absolutnie nikt nie ma szans na to, by zostać drugim Cezanne’em. Pozostawmy na boku malarstwo i zajmijmy się rynkiem książki. Sprzedaż to sprzedaż i poruszające są sprężyny są podobne. Myślałem o tym wczoraj czytając życiorys i opis najnowszej książki Moniki Rogozińskiej. Otóż my w Polsce, jeśli idzie o rynek książki, obracamy się w kręgu artystów oddających piękno drobiu biegającego po podwórzu i w tym autorzy upatrują sens swojej pracy. Poza tym nie ma tu żadnego Tygrysa, to znaczy nie ma państwa, które miałoby jakiś plan wobec ludzi obdarzonych talentem. Są poszczególni urzędnicy, którzy mają rzecz jasna jakieś plany, ale one dotyczą wyłącznie osób pozbawionych jakichkolwiek uzdolnień, a do tego dotkniętych jeszcze licznymi dysfunkcjami emocjonalno-psychicznymi. Państwo nie jest jednak jedyną organizacją czynną na terenie naszego kraju, która ma możliwości promowania artystów. Jest jeszcze Kościół. Tam jednak sprawa ma się o wiele gorzej, albowiem tam nie ma już nawet sprzedawców malowanych kurczaków. Tam szaleje pani Monika Rogozińska, która przed swoim występem w programie Nowe Ateny nie raczyła sprawdzić jak to było ze św. Andrzejem i ślubami lwowskimi. Ja na przykład nigdy nie zostanę zaproszony na żadne spotkanie organizowane przez diecezję. Mam szansę jedynie w klasztorach, a i to z racji czysto prywatnych znajomości. Dlaczego? Pewien ksiądz powiedział mi to kiedyś wprost – bo ty Gabriel jesteś wulgarny i trudno cię zareklamować biskupowi. Napisałeś tekst pod tytułem „Matka Teresa tańczy na rurze”. To prawda – ja na to – napisałem taki tekst, ale napisałem go w obronie Matki Teresy. - Nie ma to znaczenia – mówi ów ksiądz – liczy się efekt. Oczywiście, że liczy się efekt, ale jeśli biskupom się zdaje, że Tygrys Clemenceau rozprawiłby się z Kościołem we Francji za pomocą malarzy kurcząt to są w błędzie. Oni zaś zatrudniają wyłącznie takich. I jeszcze święcie wierzą, że coś odwojują. Jeśli zaś nędza jest tak wielka, że bije po oczach, to przywołują zaraz Matkę Bożą i mówią, że ona wszystko za nich załatwi. Ja bym nie był tego taki pewien, a widok pani Moniki Rogozińskiej wymachującej swoją książką zatytułowaną „Polowanie na matkę” tylko mnie w tym utwierdza.

Jeszcze jedna szalenie istotna rzecz mi umknęła, sprawa absolutnie podstawowa. Pomiędzy światem malarzy, światem inwestorów, a światem polityków, była jasno wyznaczona granica. Po jednej stronie było ubóstwo, wytężona praca od świtu do nocy oraz talent, a po drugiej pieniądze i globalne przekręty. Różnica w sposobie życia i bycia gwarantowała ruch w interesie i napędzała koniunkturę. Dawała też wszystkim absolutne i bezwzględne poczucie autentyczności tego w czym uczestniczą. Zarówno malarze jak i politycy oraz stojący pomiędzy nimi handlarze traktowali się poza tym nawzajem serio. To znaczy deputowany kupujący obraz Cezanne’a nawet jeśli nie wierzył w jego poszukiwania warsztatowe, to miał na tyle kultury, by ich nie kwestionować. Żaden z wielkich malarzy XIX i XX wieku nie był protegowanym żadnego polityka. Znajomym tak, ale protegowanym nie. Nie o to bowiem chodziło. Jeśli idzie o pisarzy w Polsce mamy 100 procent pewności, że każdy z nich jest czyimś protegowanym, a to czy oni potrafią napisać ciekawe opowiadanie czy nie nie ma żadnego znaczenia. Świadczy to wyłącznie o tym, że żadna kariera nie jest tu autentyczna i żaden autor z wyjątkiem, tych, których się programowo zamilcza nie jest prawdziwy.

Skąd się biorą autorzy w Polsce? Pominę tych, którzy wysługują się Niemcom, bo na nich szkoda mojego czasu. Skąd się wzięła taka Monika Rogozińska? Napisała o niej wczoraj pantera. To jest pani, która w roku 1993 zakładała w Polsce klub eksplorerów, wnuczka profesora Krzyżanowskiego, tego, który zdewastował naukę o literaturze wdrukowując dzieciom w mózgi tak zwaną sinusoidę Krzyżanowskiego. Najpierw napiszę słów kilka o tym klubie. Należeli do niego w Polsce ludzie tak zasłużeni jak Stanisław Szwarc Bronikowski, żołnierz AK, a potem WiN, który po wojnie odsiedział trochę, a potem znalazł pracę w poczytnym miesięczniku „Dookoła świata”, a telewizja polska pokazywała w niedzielę jego filmy podróżnicze, dużo moim zdaniem ciekawsze niż filmy Tony Halika. Prócz niego członkiem klubu był także Olgierd Budrewicz, a jest nim nadal Zbigniew Święch. Ta ostatnia postać była tu już omawiana. To jest pan, który startował razem z Łysiakiem, ale odpadł z wyścigu, bo wziął się za niewłaściwe kurczaki. Napisał swego czasu książkę pod tytułem „Klątwy, mikroby i uczeni”, która pewnego dnia pojawiła się we wszystkich księgarniach i kioskach Ruchu w całej Polsce. Zalała kraj po prostu, ale publiczność ją zlekceważyła i przez to pan Zbigniew został pisarzem sanatoryjnym. To znaczy jeździł po kraju i spotykał się z kuracjuszami, którym opowiadał głodne kawałki o Napoleonie i jego kochankach. Zwróćmy na to uwagę, bo każdy polski pisarz myśli przede wszystkim o tym, jak dostać się do jakiegoś stałego, sztywnego i wiecznie czynnego systemu dystrybucji o charakterze sieciowym. Pod owe systemy pisane są książki. Tak było ze Święchem, który stracił szansę i musiał się jakoś ratować. Tak jest z Rogozińską, która jest członkiem założycielem Explorers Club i która zajęła kanały dystrybucji kościelnej. Konkretnie zaś te obsługiwane przez paulinów. Ona się nie da stamtąd wyrzucić i będzie malować kurczaki w sutannach, a kiedy sprzedaż poleci na pysk, zabierze się za poprawianie wizerunku Czarnej Madonny. Są także tacy, którzy piszą książki wprost pod zapotrzebowanie bibliotek branżowych lub organizacyjnych. Na przykład dla bibliotek Monaru, co łatwo da się połączyć z bibliotekami szkolnymi, jeśli historia opowiada o nastolatce zarażonej od urodzenia HIV, która ma różne przygody i problemy. To jest literatura społecznie ważna, którą lubią zarządcy kanałów dystrybucji w cywilu. Ci w sutannach mają zupełnie inne preferencje i będą je pielęgnowali do samego końca, to znaczy do momentu, kiedy każą im zdjąć sutannę i się ożenić lub po prostu wypędzą. Oni dalej będą wierzyć, że książka Rogozińskiej pomoże im walczyć ze złem, a ludzie, którzy ją przeczytają doznają olśnienia i zaczną wielbić Matkę Najświętszą całym sercem.

Dlaczego ja się upieram, że intencje Rogozińskiej nie są szlachetne i czyste i nie stoi za nimi nic, poza uporczywą chęcią utrzymania się obszarze pewnej i gwarantowanej sprzedaży? Nikt normalny nie próbowałby się lansować na prymasie i Maryi to chyba jasne. Dlaczego więc Kościół to toleruje? Bo gra na przetrwanie, tak to chyba wygląda z perspektywy Watykanu, u nas zaś dołożyć do tego można jeszcze niepokojącą pewność siebie i spokój, który gwarantowany jest z kolei przez wiernych licznie zapełniających świątynie w niedzielę. Nie należy ich niepokoić treściami, które wywołują dyskusję. Należy im podsuwać treści proste, jasne i klarowne oraz bohaterów o takich samych cechach. Należy im, jednym słowem, pokazywać perfekcyjnie wymalowane kurczaki i kaczuszki, żeby mogli się nimi zachwycać. Gdzie tu miejsce na sinusoidę zapytacie? Już mówię. Oto mamy w górze osi dystrybucję kościelną, opierającą się na takich filarach jak Rogozińska, która realizowana jest poprzez treści zawierające emocje, opisujące bezpośrednie interwencje stwórcy w nasze życie, a także męczeństwo księży. Nie ma tam miejsca na księdza Blizińskiego, bo on się akurat nie załapał. W dole osi macie dystrybucję zawiadywaną przez urzędników państwowych oraz piony resortowe i tam znajdziecie autorów, którzy piszą książki wprost zaspokajające potrzeby branżowe. O policjantach na przykład, albo o złodziejach, albo o nieszczęśliwych i wrażliwych dziewczętach zarażonych HIV. Sprzedaż tego powinna być i w jednym i drugim przypadku dziecinnie łatwa, ale nie zawsze jest. Dlaczego? Bo nie ma Tygrysa, a celem tej działalności jest jedynie upchnięcie tego badziewia po domach i policzenie groszaków. Celem zaś Georgesa Clemenceau było kontynuowanie rewolucji i on się za to zabierał poważnie, za pomocą poważnych ludzi, którym co prawda nie można odmówić poczucia humoru, jak na przykład Vollardowi, ale świadomych celu. O tym w Polsce nie myśli nikt. Wszystkim się bowiem zdaje, że cel działalności literackiej i artystycznej to zapewnienie im świętego spokoju oraz stałych dochodów.

Na koniec jeszcze słów kilka na temat tego klubu eksplorerów. Należy do niego również Wojciech Cejrowski, a Toyah twierdzi wręcz, że to jest organizacja masońska. Ja się na masonach nie znam, ale jeśli w klubie szlachetnych odkrywców znajduje się pan Święch, który badał mikroby w trumnach Jagiellonów, to jest to sprawa podejrzana. Tym dziwniejsze wydaje się lansowanie Rogozińskiej przez ojców paulinów i ta dziwna uległość jaką zademonstrował nam ojciec przeor w programie Nowe Ateny wobec pani Moniki. Ja mogę oczywiście zgadywać, skąd to się bierze, mogę nawet ze dwie sinusoidy wyrysować opisujące to zjawisko, ale obawiam się, że znów jakiś ksiądz mi powie – Gabriel, ty po prostu jesteś wulgarny.

Nie moja wulgarność jest jednak najważniejsza. Istotniejsze jest to, że pisarzy, także tych, którzy zabierają się za opisywanie prymasa tysiąclecia i Matki Bożej, wyznacza nie Kościół, ale kto inny. Organizacje o światowej renomie mianowicie, organizacje cieszące się poważaniem i mające prestiż. Kościół może jedynie tych autorów zaakceptować lub nie. No, ale jak widzimy przeważnie akceptuje, bo tak jest po prostu łatwiej i unika się przy tym treści wulgarnych i nie oczywistych.

 

Bardzo dziękuję wszystkim, którzy przez ostatnie miesiące wspierali ten blog dobrym słowem i nie tylko dobrym słowem. Nie będę wymieniał nikogo z imienia, musicie mi to wybaczyć. Składam po prostu ogólne podziękowania wszystkim. Nie mogę zatrzymać tej zbiórki niestety, bo sytuacja jest trudna, a w przyszłym roku będzie jeszcze trudniejsza. Nie mam też specjalnych oporów, wybaczcie mi to, widząc jak dziennikarskie i publicystyczne sławy, ratują się prosząc o wsparcie czytelników. Jeśli więc ktoś uważa, że można i trzeba wesprzeć moją działalność publicystyczną, będę mu nieskończenie wdzięczny.

Bank Polska Kasa Opieki S.A. O. w Grodzisku Mazowieckim,

ul.Armii Krajowej 16 05-825 Grodzisk Mazowiecki

PL47 1240 6348 1111 0010 5853 0024

PKOPPLPWXXX

Podaję też konto na pay palu:

[email protected]

Przypominam też, że pieniądze pochodzące ze sprzedaży wspomnień księdza Wacława Blizińskiego przeznaczamy na remont kościoła i plebanii w Liskowie, gdzie ksiądz prałat dokonał swojego dzieła, a gdzie obecnie pełni posługę nasz dobry znajomy ksiądz Andrzej Klimek.

Zapraszam też do sklepu FOTO MAG, do księgarni Przy Agorze, do Tarabuka, do antykwariatu Tradovium w Krakowie, do sklepu GUFUŚ w Bielsku Białej i do sklepu HYDRO GAZ w Słupsku i do księgarni Konkret w Grodzisku Mazowieckim.

 

---

tagi: kościół  książki  propaganda  państwo  malarstwo 

	gabriel-maciejewski
	17 listopada 2017 10:02

37     3205    7 zaloguj sie by polubić