... ale jeśli uświadomimy sobie, że prawie każdy genueński podesta był trubadurem i pisał wiersze po oksytańsku, będzie nam łatwiej.

Dzisiaj się pisze i śpiewa po angielsku. Taka mała nieco tylko różnica. Potem zostaje się szlachcicem z nadania królowej, jak się w tym śpiewaniu ma wyniki. Nawet jak umarł król, niech żyje Lennon. Po wsze czasy.

Ok, mąż to królowej tylko, który był odszedł wczoraj. Ale nie ma to znaczenia żadnego przecież.

>>> Jak wiemy islam przechował dla Europy pisma i myśli autorów antycznych. Tak piszą różni mądrale. Dlaczego nie przechował autorów hinduskich? <<<

Nie wiem, czy to coś wnosi ale będę powtarzał do znudzenia. Islam przechował pisma starożytności grecko-rzymskiej poprzez kontakt z rabinami. To oni wzbudzili zainteresowanie przede wszystkim dla dziedzictwas Arystotelesa. Same dziedzictwo antyczne przez mułłów było traktowane nieufnie i z podejrzliwością. Filozofami byli tzw. mędrcy i medycy siłą rzeczy ulokowani przy szkołach koranicznych. Zresztą często w islamie prześladowani.

Penetracja pism Arystotelesa w Europie najpierw zaczęła się przez kontakty żydowskie i arabskie. To była wroga penetracja ideologiczna. Dzięki św. Tomaszowi i jego współbraciom wektor został zmieniony. Pierwsza suma św. Tomasza tzw. filozoficzna była pomyślana jako narzędzie do misjonarskiej argumentacji w świecie islamu, ponieważ w tym czasie dominacja myśli arystotelesowskiej w krajach arabskich była duża.

Pytanie powinno być następujące. Dlaczego rabini nie byli zainteresowani przechowaniem innych źródeł? Możemy się zapytać dlaczego tak mało starożytnych kodeksów biblijnych przechowało się do naszych czasów. Mamy głównie teksty opracowane przez masoretów. Ale to temat na oddzielną dyskusję, która potwierdziłaby to co Coryllus pisze o roli antykwariuszy jako policjantów tradycji.

Pamiętam że kiedyś szukając czegoś trafiłem na jakieś forum historyczne tam jakiś młody kolo się dopytywał: dlaczego Florencja? Zadając te same pytania: gdzieś tam w Toskani, bez kontaktu z morzem często nawet tocząca swoje przepychanki z leżącą u ujśca Arno Pisą. Wydawałoby się że niewiele da się zrobić. Odpowiedzi były podobne: nikt tak naprawdę nie był w stanie podać skąd ten sukces Florencji.

Ja też nie wiem ale może coś by wiedział taki człowiek, zapomniałem jak się zwie, który tutaj lubił pisać o Toskani ale ciężko było stwierdzić czy coś wie czy mu się wydaje gdyż w jego tekstach było dużo lania wody a mało konkretów wyjaśniających do czego zmierza. Ale kto wie może to ta Toskania?

Finansowa potęga Florencji zaczęła się wcześnie tak naprawdę. Jakiś czas temu kupiłem sobie książkę „Brugia, kolebka kapitalizmu”. Dość ciekawa pozycja, skupiająca się przede wszystkim na XIVw. z której wynika że tam na północy ludźmi, którzy dysponowali największym kapitałem byli Włosi. Np. Lukkanie, sąsiedzi Florencji. Wielu kupców i finansistów przewijało się przez Brugię ale to ono odpowiadali jak się wydaje za przedsięwzięcia mające największy rozmach. Być może właściwie to właśnie ich może należałoby uznać za mistrzów, których wiedza doprowadziła do rozkwitu Brugi. 

Potęga finansowa Florencji była wielka już na początku XIV. To oni byli bankierami królów angielskich. W szczególności znana jest sprawa Edwarda III, która miała doprowadzić do bankructwa wielkie florenckie domy bankierskie. To tak swoją drogą ciekawa sprawa. Kiedy czytałem jak to Edward III wymyślił sobie prowadzić wojnę z Francją zaciągając pożyczki w okolicach Flandrii. Kiedy jakby cała tamta okolica wymyśliła sobie że zerżnie z Edwarda tyle kasy ile się da dając mu w zamian iluzję wojskowego wsparcia raczkującej Wojny Stuletniej. Niesamowite jest ile forsy wyduszono tam z Edwarda, fajnie się czyta jak jego korona królewska przechodziła przez cały szereg rąk a Edward by ją odzyskać spłacał pożyczki zwykle ze 100% odsetkami. A w tamych czasach inflacja była znikoma...

A skąd Edward miał kasę? Z Florencji. Gdyby nie ona nie byłby w stanie odzyskać ani Korony ani kto wie czy wolności gdyż nawet jego osoba stała sie w pewnym momencie zastawem pożyczek. Domy bankierskie z Florencji dosłownie wyssały całą kasę z Europy jaką miały by zainwestować w Edwarda. Wielkie sumy, które tak naprawdę pokryły większość zobowiązaniań Edwarda. Można niemal rzec że ostatecznie to Florencja dostarczyła wszystkie pieniądze jakie pojawiły się tam w tamtych okolicach.

Ciekawe jest że oni wiedzieli jak śliska jest ta zabawa i dlatego też interesujace jest ich poświęcenie sprawie Edwarda by spłacać pożyczki zaciągane na absurdalnych warunkach. Faktem jest że sami najwięcej wysysali kasy z Anglii ale ryzykowali jeszcze więcej. Nie można oprzeć się wrażeniu że było coś więcej niż tylko kasa. Gdyż podczas gdy inni brali angolską Koronę (i nie tylko) pod zastaw, bankierzy z Florencji opierali się raczej na słowie. Zresztą Edward musiałby chyba oddać cały kraj pod zastaw by ogrom ich pożyczek miał jakieś sensowne pokrycie.

I  tak doszło do słynnego bankructwa. Które jednak ani nie sprawiło że Florencja upadła. Ani nie sprawiło że bankierskie domy z Florencji przestały zajmować się finansami Edwarda a i jak się okazuje Edward III niedługo później pojawia się wreszcie z konkretną i skuteczną armią we Francji... Ale już trudniej chyba zdobyć informacje jak tym razem udało mu się to zorganizować.

Ogólnie zmierzam do tego że chyba przegapiamy jakieś ważne elementy. Sukces Florencji pokazuje że nie tyle chodziło handel itp. ale o jakiś rodzaj wiedzy. Jakiejś technicznej przewagi. Jakiejś umiejętności. Że było coś co np. kazało Florencji uparcie finansować Edwarda III mimo że jak się wydaje zdawali sobie sprawę czym się to skończy. Aczkolwiek dla nich nie było to ani końcem ani początkiem.

Wydaje mi się także że ten pierwotny sukces nie jest związany z morzem, którego dominująca pozycja ujawniła się później i my mamy przez to trochę wypaczone spojrzenie. Przecież słynne Targi Szampańskie były przedsięwzięciem śródlądowym. Do XIV wieku to pewnie ten handel odgrywał dominującą rolę. Z Neapolu poprzez Rzym, Florencję, Mediolan, Szwajcarię nad Ren, do Szampanii, Paryża czy do Londynu. Kto wie czy nie zwykła pozostałość po Rzymskich drogach, które zyskały na znaczeniu w czasch Wikingówi i Węgrów. Oraz morskich przewag Bizancjum czy Arabów.

Ale i tak to właśnie tam, w Toskani znaleźli się wtedy ludzie, którzy odnieśli taki sukces w kreacji finansów Europy. Dlaczego właśnie tam? Może dlatego że to podobno idealne miejsce do życia, więc czemu właśnie nie żyć tam? ;)

Opinia że Zachód odrodził w średniowieczu dzieki muzułmanskim pismom i tłumaczeniom z greki to hagada daleka od faktów. Owszem, był Awerroes, którego dzieła zachowały się głównie w łacinie, bo arabskie wersje spalono jako niezgodne z Koranem. Ogromną role odegrali chrzescijańswcy syryjscy pisarze pod panowaniem kalifów tłumaczący starozytne dzieła na syryjski i arabski.

Ale główny nurt był inny. Zachód korzystał z tłumaczeń dokonywanych na prośbę duchownych przez ludzi znających język grecki. Manuskrypty były w Bizancjum po grecku. Np. Jakub z Wenecji po kilkuletnich studiach w Bizancjum, spędził resztę życia tłumacząc Arystotelesa i innych greckich autorów klasztorze Mont Saint-Michel w Bretanii.

W VIII-XII wieku Europa przyswoiła sobie dziedzictwo greckiego i rzymskiego antyku i rozwinęła w XIII wieku naukę na najwyższym poziomie.

Polecam dzieło Sylvain Gouguenheim, Aristote au mont Saint-Michel : les racines grecques de l'Europe chrétienne . Warte jest przekładu na polski!

Może czasem wilgoć przeszkadza ale do życia jest naprawdę potrzebna ;)

Toskania łatwo mogła stanowić samowystarczalną bazę a ci właśnie co chcieli się wyluzować (i spokojnie budować swoje niecne plany ;) ) budowali te swoje wille na wzgórzach, których tam nie brakuje. Zresztą co kto lubi. Ja lubię wilgoć, źle się czuję gdy jest sucho :)

Bardzo proszę uważnie czytać moje wpisy. Po pierwsze wyraźnie napisałem o percepcji myśli Arystotelesa w średniowiecznej Europie do czasów pojawienia się św. Tomasza plus minus i ona najczęściej tak się odbywała tak na samym początku: tłumaczono kopie żydowskie lub arabskie z bardzo prostego powodu, ponieważ takie były dostępne. Mówimy tutaj o praktycznej dostępności a nie czy gdzieś nie było greckich kopi dzieł klasycznych.

To o czym pan pisze, to są wieki późniejsze czyli od XII wieku. Od XII wieku wraz penetracją przez Europejczyków rynków bizantyjskich rośnie dostępność greckich kopii różnych dzieł klasycznych.

Mnisi zawsze zachowali znajomość łaciny czy greki. Z tym nie było problemu. Natomiast problem był z dostępnością tekstów. Przede wszystkim główny wysiłek koncentrował się na zachowaniu dziedzictwa Ojców Kościoła czy to greckich czy to łacińskich oraz dzieł Platona, ponieważ głównie on był znany Ojcom Kościoła. Te kopie były przeważnie dostępne w oryginalnych językach.

Przy tej okazji polecam J. Leclercqa "Miłość nauki a pragnienie Boga". On dobrze wyjaśnia postawę mnichów wobec dziedzictwa antycznego, ponieważ aż do XII wieku to mnisi decydowali, to przepisujemy lub tłumaczymy a co nie i gdzie to zdobywamy.

My dziś kiedy myślimy o starożytności myślimy o okresie hellenistycznym. Średniowiecze aż do czasów renesansu, kiedy myślało o starożytności myślało o pierwszych soborach i czasach Ojców Kościoła. Taki był paradygmat.

To byłoby tyle.

Wszystkie drogi nie prowadzą do Rzymu tylko przez Florencję :)

Przecież nie tylko do Mediolanu ale też do Wenecji i dalej. W takim układzie najprostszym wyjaśnieniem wczesnośredniowiecznego sukcesu Florencji może być zwyczajnie Kościół. I kasa i sami dostojnicy oraz inni zainteresowani (nie brakowało ich) podróżowali przez Florencję, którą kontrolowała główną drogę do Rzymu. Oraz była centrum rolniczym i przemysłowym. Można sobie wyobrazić że zanim ktoś dotarł do Rzymu zakupił coś we Florencji by wyglądać jak człowiek. Albo odwrotnie, wracając z Rzymu kupił coś we Florencji zobaczywszy jak żyją tu ludzie ;) No ok. Może nie ma co szukać dziury w całym. Florencja zwyczajnie miała dogodne położenie choć dzisiaj tego zbytnio nie widać. Podróżowali przez nią ludzie z całej Europy, którzy zwykle pewnie mieli trochę kasy, którą jakoś trzeba było zarządzać.

To kto i dlaczego rozpowszechnia wersję i Arabach?

Trzeba to ciągle przyominać

Kompletni durnie...

Nawet z tą nasadą Frederico to wykapany Saracen, względnie semita. 

Nie przypadkiem zatem miszcz z Florencji komponuje takie proroctwo w którym jest miejsce też dla Montefeltro. 

>>> A także dlatego, że zaczęła sprzedawać rzecz do tej pory niesłychaną – technologię budownictwa połączoną z propagandą i kredytem. <<<

Nie chce mi się jeszcze raz przeglądać książki Babingera o Mehmedzie ale tam bez przerwy przewijają się jacyś eksperci mający związek z Florencją. To byli podobno ulubieni interlokutorzy Mehmeda.

Ja dobrze pamiętam, jak byłem we Florencji (gdzie mówiono o tym do znudzenia) i zresztą sami Włosi są tak przekonani, że to miasto i jego posiadłości (Repubblica di Firenze) są kolebką renesansu (la culla del Rinascimento). 

Moim zdaniem żegluga na tamtym akwenie i rozpoznanie indyjskich portów docelowych mogło pochodzić od żeglarzy arabskich, którzy regularnie docierali i do wschodniego wybrzeza Afryki iu do Indii. Natomiast statki europejczyków na tym akwenie to było wówczas nadzwyczajne  "wydarzenie" i na pewno wszyscy żeglarze arabscy o nim wiedzieli. Niepotrzebny był więc internet czy telefon.

kapito

Na razie minęło pierwsze 1000 lat, jak napisałem właśnie u ewarysta fedorowicza ☺ I zdaje się będzie tak przez co najmniej następne 1000.

A do mnie dotarła właśnie konstatacja, że jednak mój wyjazd z Polski miał sens. Ta wyspa tutaj, jeżeli w ogóle "zatonie", tak, jak inne kraje nie tylko w Europie kontynentalnej ale wszędzie już w świecie, to stanie się to na samym końcu, jeżeli w ogóle się stanie.

Pytanie, czy wygra szatan, czy jednak przegra? Wierzymy, że przegra. I tak trzeba trzymać.

Za 1000 lat stanie się coś strasznego...poziom M. Północnego się obniży i Anglia przestanie być  wyspą....:)...nauczą się jeść wtedy żaby, bo nic innego nie będzie do jedzenia...taki drugi najazd z Normandii...:)...Pan Bóg nie rychliwy, ale sprawiedliwy

I jeszcze jedno ważne spostrzeżenie...Porugalczycy 1998 zdobywają ten Kslikat (gdzie cudownie pojawił się Vartema), potem w 1507 Ormuz (cieśn. Ormuz do dziś jest jednym z kluczowych miejsc dla handlu morskiego), w 1510 zdobywają Cejlon i Goa (na północ od Kalikatu) i wreszcie wisienka na torcie - 1511 Malakka (zdobycie tego portu to było podcięcie AORTY islamskiego handlu)....i teraz proszę zauważyć co nastąpiło w Europie po tych podbojach...1517 Luter, 1526 M9hacz i 1527 Sacco di Roma.....to było ze sobą ŚCIŚLE POWIĄZANE i stawiam dolary przeciw orzechom że tak było....akcja-reakcja....Georg Hohenzollern miał ogromne wpływy w Turcji bo siły, które 2yhodowało Osmanów poczuły się - a nawet nie poczuły, tylko wprost - stanęły pod ścianą aby je rozstrzelać....no ale one zamuast czekać na śmuerć pistanowiły się odwinąć i znalazły sojuszników + zadbały o prowokację (Sacco di Roma).....to dało im trochę bezcennego czasu na przegrupowanie sił...no i nastała epoka Sulejmana zwanego Wspaniałym...

To tak na tyle....temat do poważnych przemyśleń

No i już tak na koniec...na deser....proszę zauważyć, że przyspieszenie eksploracji wybrzeża Afryki (i dalej drogi do Indii) idealnue czasowo pokrywa się z umacnianiem się Osmanów nad M. Czarnym (po upadku Konstantynopola). Nastąpił wyraźny wyścig zbrojeń. Z jednej strony jakiejś siły wspierały Osmanów w podboju basenu M. Czarnego, a z drugiej jakiejś  siły wspierały Portugalczyków, aby ci od tyłu zablokowali handel Osmanom. Pyranie kluczowr: kto wykładał forsę na budowę portugalskiej floty?

Na dziś konuec. Dobranoc.

Przepraszam za te literówki. Ciągle zamiast "o" wbija się "i"...za grube palce mam na mojego smartfona..

Niesamowite....a nam wmawia aię że chińskie statki to takie liche dżonki były ("dżonka" pochodzi od ang. "junk" - śmieć, odpadek)....ciekawe jakue uzbrojenie miały, bo to jest istotne...

Portugalska flota idąca na O. Indyjski nie była flotą handlową ale wojenna - silnue uzbrojoną. Zadaniem było przejąć wszystkie ważniejsze porty i to się udało. Chińcztkom było obojętne kto odbiera i płaci im za towar....tak jak dzisiaj...

W tej mohej tezie ktiś może zapytać: "to jak to? Portugalczycy idcięli Osmanom handel morski i nie zginęli? Co piszło nie tak, skoro tak dobrze poszłi z pidbohem O. Indyjskiego?"

Odpowiedź jest banalno-niebanalna. Skoro odcięli Osmanów od oceanu, to sprawą życia i śmierci było utworzenie bezpuecznego szlaku lądowego. Ale tu był problem, bo na wschodzie była szyicka, wroga Persja przez którą przechodziły wszystkie nitki jedwabnego szlaku (z wyjątkiem nitki północnej idącej przez step do M. Czarnego - stąd takie nieubłagane ikonsekwentne parcie Osmanów do zawładnięcia północnym wybrzeżem tego morza)). 

My tego nie wiemy, bo nas nie uczą ale tam na wschodzie Osman ostro tłukł się z Persem - zwłaszcza i Azerbejdżan. Isman tylko przejściowo opanował go. Sytyacja przez cały XVI w. była patowa. 

Ale siły "pro-osmańskie" wykreowały twór pod nazwą Państwo Wielkiego Mogoła. Zainwestowały w Babura...aby pokazać jak ściśle jest to powiązane podam tylko datę 1526-1528 - to są lata gdy Babur podbija Sułtanat Delhihski (wcześniej próbował szczęścia z Persją ale się nie udało). Tak więc powstaje i jest wspierane wrogie Persji państwo. Po co? Aby ją dyscyplinować/szachować/straszyć i żeby nie robiła problemów kupcom zaopatrujacych Osmanów. U szczytu potęgi Mogołow przełom XVI i XVII w. Persja siedzi cicho, mimo że składane jej są propozycje ataku na Osmanów. 

Państwo Wielkuego Migoła jest tak silnie skorelowane z Portą, że kiedy w II poł. XVII w. Anglicy i Holendrzy zdobywają posiadłoścu/faktorie pirtygalskie nad O. Indyjskim i sami chcą zmonopoluzować handel z Chinami i Indiami, to wypisują się ze "spółki osmańskiej" i zacztnają lukwidację konkurenta. Oznacza to w pierwszej kolejności lIkwidacje PWMogoła - robią to Anglicy poprzez zachęcanie (obietnice, fałszywe nadzieje?)  Aurangzeba a potem jego syna Muazzama do agresywnej polityki mającej na celu opanowanie całego Dekanu. Skąd to wiem? Z konsekwencji jakie nadtąpiły potem. Pidbój Dekanu odbywa się to ogromnym kosztem i kończy się przejeciem PWMogoła przez hinduskich Marathów w 1707. A ci Marathowie 111 lat później zostają podbici przez Anglików w 1818.

Priszę też zwrócić uwagę że likwidacja PWMogoła odbyła się w czasie Wojny Północnej, która spowodowała osłabienue Szwecji (a pośrednio i Francji) oraz Turcji.

Myślę, że te same siły działały tu i tam. No ale rzecz do szczegółowych przemyślen. Na konuec dodam że ostatni de facto Wielki Mogoł miał domowego medyka Włocha Niccolo Manucci....ach ci Włosi....są wszędzie tam, gdzie coś przełomowego się dzieje ..:)

Nie wiem, czy ktoś to jeszcze przeczyta, ale w związky z tym że nie ma pytań i polemiki z moimi tezami, pozwolę sobie przedstawić mój pigląd na osobnika zwanego Vartema. Otóż sądzę, że został wysłany do Kalikatu z tajnym zadaniem przez tzw. "siły papieskie" czy też dla jasności pro-portugalskie (a tym samym anty-osmańskue). Obawiały się one jakiejś zdrady, jakiegoś przecieku informacji (XVw. to wiek trucicieli i zdrajców/szpiegów...XVIw. to już tylko kontynuacja...robiąca swoim rozmachem wrażenie, ale kontynyacja).

 Zadanie polegało na zbadaniu, czy w Kalikacie nie będzie jakiś przykrych dla Portugalczyków niespodzianek. W tym celu Vartema zalegendował się jako Wenecjanin lub ich stronnik i pewnie przyłączył się/wcisnął do ekipy kupieckiej jadącej do Indii. Na miejscu zbadał sprawę i gdy statki pojawiły się na redzie potajemnie dostał się na nie i doniósł kapitanowi, co mu grozi. 

Oczywìście musiał wzbudzać wyjątkowe zaufanie, bo to że arnaty są instalowane i szykowana jest zasadzka nie wiedział każdy, a wręcz przeciwnie.

No i dodam, że musuał być pełnoetatowym "cichociemnym", bo 21 lat po Kalikacie widzimy go u boku Magellana....i jako jeden z niewielu dopłynął z powrotem do Hisxpanii, choć o mały włos wszyscy uczestnicy wyprawy by zginęli na Maderze (szczegóły proszę doczyrać w książce tego niemieckiego autora...tytuł po prostu - "Magellan", wydane za komuny, chyba w latach '60 lub '70).