Zostałem zaproszony na kilka dni w Beskid Niski, żeby tam omówić szalenie ważne sprawy dotyczące powstania warszawskiego. Nieważne jakie będą owoce tego wyjazdu i toczonych tam rozmów, na pewno jeszcze o nich usłyszycie. Na razie nie mogę powiedzieć nic więcej.

Zatrzymałem się w miejscu, gdzie jest absolutnie światowo, choć gospodarze są miejscowi i prowadzą niewielkie gospodarstwo agroturystyczne. Światowa jest przede wszystkim kuchnia. Podają tam, na przykład, sałatkę z rydzów. Niech mi ktoś teraz powie, że w Bristolu podają na śniadanie sałatkę z rydzów. Są też inne frykasy, ale są też przysmaki miejscowe. Pewnego dnia podali takie trójkątne, grube placuszki. Zapytałem gospodynię, co to takiego.

- Placki na prozie – odpowiedziała.

- Na czym?

- Na prozie.

- A co to jest proza?

- To inaczej soda.

Okay, pomyślałem, wszyscy dookoła jedzą placki na prozie. Ciekawe czym to skutkuje?

Chciałem być zabawny i rzekłem – No tak, placki na prozie dadzą się zjeść, a placki na poezji byłby cokolwiek niestrawne.

Gospodyni się roześmiała.

- Pierwszy raz skojarzyłam to w taki sposób – rzekła.

Cały czas myślę o tych plackach na prozie, które z miodem, albo masłem orzechowym, albo z dżemem są po prostu świetne. Myślę i nie mogę się nadziwić jednemu – tylu sławnych pisarzy zjeżdża co roku w Beskid Niski, wielu pisarzy stąd wyjeżdża, by robić kariery w Warszawie. Przyjeżdżają tu aktorzy, a jeden to nawet tam mieszka i prowadzi tak zwany glamping. I co? Nikt z nich nie zauważył tak fantastycznej okoliczności, tak literackiej figury, tak pojemnej i głębokiej metafory, jak placki na prozie? No, jak widać nikt, nawet Stasiuk. To chyba o czymś świadczy. Zaraz napiszę o czym, ale muszę uprzedzić, że w tym miejscu kończy się zabawny i pogodny charakter mojego felietonu.

Kończy się albowiem chciałem przypomnieć teraz pewnego samobójcę, którego pisarz Stasiuk chciał wykreować na absolutną wielkość literacką. Często myślę o tym człowieku, choć nie znałem go, nie był mi bratem, ani swatem. Myślę też o tym, jaką podłotą trzeba być, żeby próbować zarobić parę złotych na biednym narkomanie, który ma jakieś aspiracje. Mirosław Nahacz był jedną z kreacji gazowni, która się nie udała. Pochodził z Beskidu Niskiego, ale nie z tych okolic gdzie byłem, tylko spod Gorlic. Dziś, kiedy myślimy o jego tak zwanej karierze i śmierci, nie możemy się nadziwić, jak prymitywnymi środkami próbowano wtedy tworzyć rynek literackiej propagandy. Nahacz był miejscowy, to znaczy przyznawał się do łemkowskich przodków. Nie było w tym ani nic nadzwyczajnego, ani za bardzo ciekawego. No, ale przeniesiony do Warszawy i odpowiednio urobiony, mógł – przy wspomaganiu medialnym gazowni – zrobić wokół siebie trochę szumu. Takie to były czasy. Stasiuk i jego żona wielokrotnie w wywiadach opowiadali, jak to odwiedził ich pewnego dnia młody człowiek, którzy rzucił na stół, czy też na ziemię zapisane przez siebie kartki, a oni uznali to za coś absolutnie wielkiego. To jest oczywiście kłamstwo, które nie może się w żaden sposób obronić. Jest to też podłość, albowiem trzeba być wyjątkowo nieuczciwym, żeby dzieciakowi z różnymi uwikłaniami naobiecywać niestworzonych rzeczy, które czekać miały nań w Warszawie. Podobnie jak Stasiuk do dzisiaj, Nahacz był człowiekiem emocjonalnie niedojrzałym i pogubionym. Stasiuk jednak ma za sobą służbę w organizacji Wolność i pokój, a Nahacz miał jedynie jakieś narkomańskie doświadczenia z grzybami zbieranymi na górskich łąkach. Ponoć też pił eter. Tak pisali w laurkach na jego cześć puszczanych w Onecie.

Na takich oto filarach – uzależnienie, alienacja, kłopoty rodzinne, rzekoma etniczna egzotyka, próbowano nie tak dawno przecież kreować gwiazdy literatury w Polsce. Nie wiem czy Nahacz zorientował się w końcu gdzie jest, co tam robi i kim są otaczający go ludzie, czy może po prostu przedawkował. W każdym razie gazownia i Onet piszą, że popełnił samobójstwo. Miał 23 lata. Nie wiem, jak ludzie poważni, dorośli i przytomni mogą, znając historię Mirka Nahacza, rozmawiać ze Stasiukami. To jest dla mnie niepojęte. Wiem, że już o nim kiedyś pisałem, ale uważam, że nigdy dość przypominania tej historii i okoliczności, które doprowadziły do tej tragedii.

Rozmiar kłamstwa, w jakie wpakowano Nahacza, można ocenić dopiero po latach. Porównywano go bowiem do Masłowskiej. Miał być tak samo wielki. Tak samo wielki!!!!? Nie mogę….

Jakub Żulczyk pisał, że był „utopioy w pisaniu”, a zostawił przecież ledwie cztery książki, cienkie, pretensjonalne i bardzo wtórne. Jedną o sobie i swoich kolegach, napisaną w formie pokoleniowego manifestu, a drugą o pijakach z przystanku. Pozostałe w ogóle nie wiadomo o czym. Czytanie dziś tych zachwytów nad jego prozą jest doświadczeniem tak strasznym, że w zasadzie nie wiadomo jak to skomentować. Bezczelność tych Żulczyków, Chutników i reszty, całej tej czeredy małp, ekscytujących się sobą nawzajem jest nie do wytrzymania.

Uważam jednak, że trzeba przypominać im co jakiś czas Mirka Nahacza, który nie był żadnym pisarzem, nie miał żadnej charyzmy, ani talentu, o pracowitości już nie wspomnę. Był tylko bardzo pogubionym synem swoich rodziców, który wybrał z talii fałszywą kartę. Wskazaną mu i podsuniętą przez osoby, którym zaufał.

Na Onecie napisali, że powiesił się w dniu śmierci Edwarda Stachury. I tu już naprawdę nie wiadomo co rzec. Chłopak skończył ze sobą, a te świnie już mu uszyły pośmiertny całun, na okoliczność kolejnych wydań prozy niedocenionego i martwego geniusza. Opatrzonych oczywiście słowem wstępnym ich autorstwa.

Nazwanie tego nędzą, to jest komplement. Słowo demaskacja wydaje się całkiem nieadekwatne, ale musicie wiedzieć, że ten program działa nadal i ta banda oszustów ani myśli zeń rezygnować. Kiedy wyjeżdżałem, na rynku w Jaśliskach, szykowała się jakaś impreza, Shuty zaś zabierał się za realizacja swojego artystycznego projektu, który polegał na tym, że z udziałem dzieci wyciągać miał z rzeczki Jasiołki różne śmieci, a następnie budować z nich jakaś instalację artystyczną. Taka operacja Hasiok, dla miejscowej dzieciarni, która nie ma jeszcze dobrze zrytego beretu, ale już oni się postarają, żeby nastąpiło to jak najszybciej.

Na to wszystko jest tylko jedna rada i jeden sposób – placki na prozie. Trochę teraz żartuję, a trochę nie. Ci wszyscy przyjezdni chcą utopić miejscowych w tej rzekomej egzotyce i lokalności. I chcą być dla nich wzorem oraz przewodnikami. Mówiąc o szansach, nie dają im w rzeczywistości żadnych szans. Mam nadzieję, że ta szeroko zakrojona operacja się nie uda, także dzięki światowej kuchni w pensjonacie, gdzie się zatrzymaliśmy, dzięki sałatce z rydzów, pasztetowi z cukinii i przede wszystkim plackom na prozie. Bo od tych na poezji, można się porzygać.

 

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/kredyt-i-wojna-tom-i-2/

 

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/kredyt-i-wojna-tom-ii/

 

---

tagi: kariera  poezja  proza  rynek literacki  stasiuk  mirosław nahacz  światowa kuchnia  samodzielność  wielkość 

	gabriel-maciejewski
	22 sierpnia 2021 09:32

28     2100    8 zaloguj sie by polubić