Polskie państwo oświeceniowe = II RP = PRL = III RP, a tak wielu nie chce tego faktu przełknąć, bo we wskazanej sytuacji zostaje tylko Rzeczpospolita tak zaorana podczas buntu Chmielnickiego, potopu.

No to rzućmy na to jeszcze raz okiem. Od początku, albo od końca, zależy jak to sobie obejrzymy:

http://lewicowo.pl/przemowienie-w-sprawie-zabojstwa-prezydenta-narutowicza/ - Tomasz Nocznicki, w Sejmie 1923 rok

Pozdrawiam

Fornal, a potem oficer carskiego wojska, a potem działacz ludowy i niepodległościowy. Ciekawa postać. Nie rozumie pan, że skupianie uwagi na Niewiadomskim ma odciągnąć uwagę? 

Całe szczęście

Się napracowałam, żeby wyedytować z mojej prywatnej wersji PSB najważniejszy fragment (nie licząć tego, co po wojnie tudzież wypowiedzi o śmierci gen. Zagórskiego), a tu jednak wszystko hula. No to, żeby się nie zmarnowało, dla leniwych taki fragment (pogrubienia moje):

"Swolkieñ Marian (1883-1971), szef służb specjalnych, działacz społeczny. Ur. 6 IX w Krakowie, był najmłodszym synemBolesława (zob.) i Jadwigi Anieli z Epsteinów (1855-1931). (...)
Z polecenia Witolda Jodki-Narkiewicza zorganizował przy MSZ tzw. ochrankę, czyli wywiad, dla śledzenia
działalności organizacji prawicowych oraz misji pañstw koalicyjnych w Polsce. Wraz z Jodko-Narkiewiczem i Włodzimierzem Wiskowskim należał do organizatorów placówki o charakterze wywiadowczym- Warszawskiego Biura Korespondencyjnego (działało do 1 VII). W sierpniu został naczelnikiem Inspektoratu Defensywy Politycznej przy MSW, a 15 III 1921 naczelnikiem Wydz. IVD Komendy Głównej Policji Politycznej, do inwigilacji organizacji o charakterze antypañstwowym i szpiegowskim. Był utalentowanym organizatorem służb specjalnych, a z jego doświadczeñ korzystały też obce służby bezpieczeñstwa; w l. 1922-3 przyczynił się do organizacji policji politycznej w Finlandii i Rumunii. Po zamordowaniu w grudniu 1922 prezydenta Gabriela Narutowicza znalazł się w grupie funkcjonariuszy Policji, których obciążono odpowiedzialnością za brak właściwej ochrony; otrzymał dymisję, a jego miejsce zajął Henryk Kawecki.
W wyniku reorganizacji służb w kwietniu 1923 został szefem Służby Informacyjnej jako kierownik.(...)"

Jak widać zdolny był człowiek, a jego promotor, czyli Jodko - Narkiewicz, to jeden z najbliższych współpracowników Piłsudskiego. "Od zawsze"

Ty porównujesz lata 20-te do lat 50-tych, to czemu nie można porównać lat 40-tych, z początkiem XXI wieku. Ale na pewno nigdzie nie napisałem, że Rządy PiS to tak samo jak rządy Bieruta i Radkiewicza z lat 45-56. 

Moje porównanie to próba odpowiedzi na pytanie, jak to się stało, że gen. Fieldorf poszedł do piachu a Swolkień nie poszedł.  

Cytuję:

Marian Swolkień nie wytropił tego Kałuszewskiego, który razem z radnym Piłackim szedł na czele antyendeckiego pochodu. Dziwne, nie?

Jeżeli on tropił tak, żeby nie wytropić to przestaje być dziwne, a biorąc pod uwagę, cytuję:

stawiają pana Mariana za wzór do naśladowania

to wszytko jest jasne. Pytanie niebezpieczne do zadania, to takie: dla kogo pracował?

Oczywiście. Taka nowa metoda legendowania. No i na wszelki wypadek nie trzeba pewnych nazwisk za często i za głośno wymawiać. Oprócz Swolkienia,  choćby takich Dzwonkowskich, co wykreowali na polityków samego Daszyńskiego, czy Iwana Frankę, zacieśniając przy okazji lewicowy sojusz polsko - ukraiński. A braciszek tegoż Dzwonkowskiego, to wg rodzinnej legendy (opisanej przez wnuka - historyka w PSB, a potem przepisanej do Wiki itp.) do Norwegii dotrł po powstaniu listopadowym prawie jak Siczyński po zamachu na Andrzeja Potockiego. Czyli dzięki przypadkowemu spotkaniu... No, a potem stał się (18-19 latek!) ojcem najważniejszych tytułów prasy norweskiej, podróżując przy tym stale do rodzinnej posiadłości w Królestwie, z którego tak gwałtownie musiał uciekać. Ale to dłuższa historia, taki trochę cień ojca chrzestnego, gdzie się nawet brat nieszczęsnej Faustyny Morzeckiej pojawia...

Na jakiej podstawie uważasz, że Swolkień był Piłsudczykiem, skoro w czasie zamachu majowego, jak pisze tutaj: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/marian-swolkien zachował lojalnośc względem Rządu Witosa, a po zamachu majowym został usunięty na boczny tor. 

Rozumiem, że jak go raz Jodko Narkiewicz gdzieś polecił, to znaczy że do końca zycia będzie Piłsudczykiem?

No to jak ocenić cassus Marcinkiewicza?

Żart nie trafiony, wycofuje się, bo to dyskusja ze ślepym torem. I na pewno nie było moim celem szarganie pamięci Pana Generała. Po prostu Fieldorf był zbyt niebezpieczny dla komunistów i dlatego musieli go zabić, a stary dwójkarz z lat 23-26 taki niebezpieczny nie był. 

Swolkień w takim razie kiedy został zdetonowany (co pod tym pojeciem rozumiesz) w 1926 roku? czy w 1945 (zzagrobu przez Piłsudskiego). 

Logicznym chyba jest to, że jakby był Piłsudczykiem, to okres po 1926 powinien być dla niego najlepszym okresem zawodowym. 

W ogóle posługiwanie się pojęciem Piłsudczyk i umieszczanie w tym zbiorze ludzi których znał Piłsudski i współpracował z nim przed Nieświeżem z ludźmi z którymi współpracował po Nieświeżu jest w mojej ocenie nieporozumieniem.

Wracając do przypadku Marcinkiewicza (z uwzględniem proporcji pomiędzy nim a Swolkieńiem), on się sam zdetonował, czy Kaczyński go zdetonował? 

Tu jest tekst o towianizmie Narcyzy Żmichowskiej z 1935 r. I o wpływie na nią Władka D., w którym się ponoć nieszczęśliwie kochała:

http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/plain-content?id=114884

A z tych jej entuzjastek to w następnym pokoleniu takie nieszczęśne Faustyny wyrastały. Obróbka umysłów trwała naprawdę długo. A dzisiaj niejaka Filipowicz Izabela Żmichowską na sztandary lesbiaństwa polskiego pakuje. Nic się nie może zmarnować...

Kaczyński jest zaprzeczeniem Piłsudskiego. Tamtemu wszyscy wierzyli i wykonywali jego polecenia z czystej "miłości". Kaczyński musi posługiwać się jakąś mierzwą, żeby w ogóle rządzić. To kto i kiedy zdetonował Marcinkiewicza nie ma znaczenia, bo to jest kapiszon, w dodatku mokry. Swolkień został użyty do przerobienia Niewiadomskiego na zabójcę Narutowicza. To chyba jasno widać z tekstu Krajewskiego. 

Ty biedny durniu w ogóle rozumiesz, o którą Faustynę chodzi? 

Piękny cytat z tego Krajewskiego. Wygląda na to, że jemu się już nie chce składać epickich zdań. Gorzej, wygląda na to, że te jego książki pisze jakaś aplikacja. Niedawno w "Trujce" leciała jego powieść o jakieś żydóweczce, szczegółów nie znam, ale słuchać się tego nie dało ponad dwa odcinki.

Nie wiem, jak to oceniać. Lepiej chyba w ogóle

Albo Roehm, w końcu ofiara Hitlera?

I co, i co?

Posiadanie dokumentów na wszystkich jest zwykle zagrożeniem dla takiej osoby, a nie polisą ubezpieczeniową. Komuniści by mu te dokumenty zabrali - a jego zabili - gdyby nawet się zająknął, że coś na kogoś w PRLu ma. Znając metody komunistów, przekonali by go do wszystkiego, gdyby chciał wierzgać.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy taka osoba ma jednocześnie wiedzę i realną władzę - a czy Swolkień miał realną władzę w początkach PRLu? To by wymagało bycia komunistą, ich przyjacielem lub agentem. Czyli prawdopodobne jest, że był "ich" - pytanie od kiedy. A może ich i jeszcze kogoś - i miał dobrą ofertę dla komuistów. Tak czy inaczej - spokojne życie wymagało dogadania się z komunistami - lub jakąś ich frakcją, która mogła zapewnić bezpieczeństwo - czyli miała realną władzę - a realną mieli ci źli.

Ta wiedza, bo jest to wiedza, a nie oceny - wręcz poraża. 

To, kto chronił Kiszczaka i innych można ustalić nawet na podstawie wiedzy publicznie dostępnej - przynajmniej uprawdopodobnić - i to jest opcja, powiedzmy, by z ostrożności procesowej było bez nazwisk - bliska oponentom PiS - i to czasem tych z telewizora, czy z pierwszej linii oporu "obrońców Konstytucji".

To nie Coryllus ma kogo i za co przepraszać - a ogólnie rozumiani "my" (choc nie wszyscy przecież) - za brak lektury, zrozumienia czy uleganie narracjom, czy siedzenie cicho. Boleję nad sobą - iż jestem nieco z boku - pomimo, że mam dobre usprawiedliwienie, tu nieistotne - bo jak widać druga strona (jakkolwiek ją rozumieć) nie zasypia gruszek w popiele - i ryje, ile wlezie. 

> Tylko tyle.

Za mało.

Tak mi się przypomniało: latem w "Trujce" czytali też "Wieszanie" Rymkiewicza o wieszaniu kogokolwiek w czasie powstania kościuszkowskiego, dużo tych wieszań było. Czy ktoś z Szanownych Państwa to czytał/słuchał i ma wiedzę jak było? Pytam, bo nie mam pojęcia, a boję się, że Rymkiewicz może traktować historię jak Tokarczuk.

Skoro, jak w cytacie z biogramu Swolkienia, wydał mu polecenie stworzenia przy MSZ owej "ochranki", to nie robił tego chyba pocztą dyplomatyczną?

No tak

sranie w banie. bank i numer konta znalezli, a adresu to juz nie potrafili. 

jakby mnie cos takiego spotkalo, to sedziemu i temu kto mnie pozwal skladam kurtuazyjna wizyte. 

W temacie "sprawcy moralnego" to rzeczywiscie nie ma o czym gadac. Jak ktos pierdy oszusta Jaspersna na powaznie wdraza, to nie ma co z nim dyskutowac, tylko od razu odpalic ostrzegawczego gonga w leb, zeby przywrocic polaczenie miedzy dzialem obserwacji zmyslowej i departamentem rozumowej analizy. A jak to nie pomoze to odpalic drugiego gonga, tak, zeby sie gwiazda betlejemska pokazala. 

Wszystko dookola jest potelepane i wykoslawione.

Przeczytalem taki wywiad Agnieszki Piwar z mecenas Joanna Modzelewska. Jeden watek z wypowiedzi p. Joanny mnie zastanowil. Dotyczy to jej postrzegania i klasyfikacji postaw. Zaczal ja podchodzic niejaki Jacek Spyrka, facet ktory ma dwie zony - jedna ze slubem koscielnym i druga, ze slubem cywilnym. I startuje do trzeciej panny. P. mecenas okreslila typa jako "mezczyzna po przejsciach"...

https://wrealu24.pl/agent-dobrej-zmiany-mial-za-zadanie-zniszczyc-mi-zycie-z-mec-joanna-modzelewska-rozmawia-agnieszka-piwar/?fbclid=IwAR2Pg0gnkTqtXPQKPnKjqCCpB-X52-SP0gifpBfNNjMGgWq4d-JXyFJ4gwE

to jest niestety utrata zdolnosci poznawczych i analizy dotyczacej klasyfikacji zjawisk i postaw. I tu zadne studia prawnicze i uniwersytety nie pomoga.

Ja z tego wywiadu widze meska popierdulke, ktora nie potrafi wyprostowac swoich spraw. A ze ma wszystko dookola pokrecone, to tez wykonuje krzywe ruchy. Gong magnesujacy busole, zeby facet odnalazl kierunek, jest wlasciwie jedynym lekarstwem. No, moze jeszcze prondy prof. Swiecickiego cos by zdzialaly. 

Wracajac do sprawy pieniedzy Michalkiewicza. To nie jest zadne dzialanie systemu, tylko zwykla ustawka. Bo w dobie rzekomej inwigilacji, sledzenia kamerami i technologicznym sprzetem nie potrafia ustalic miejsca pobytu, ani nawet chwycic za telefon z ostrzezeniem rejestracji rozmowy (tak jak robia to banki czy wypozyczalnie samochodow) i w krotkich slowach poinformowac w czym rzecz.

Ja w kazdym razie, majac do dyspozycji telefon i polaczenie internetowe namierzylem Stanislawa Michalkiewicza w dwie godziny. Zlokalizowanie jego aktualnej pozycji przy dostepie do tych samych srodkow zajmie mi nie wiecej niz 24 godziny, a bezposredni kontakt, na terenie Europy do max. 48 godzin.

Ja juz nie chce mowic, o tym co jest w dyspozycji organow panstwowych, bo szkoda strzepic ryja.

@grudeq napisał

"i jak to jest, że ten PIS który tak walczył z Komuną i komunizmem doprowadzili do tego, że Generał Kiszczak, w spokoju od procesów zmarł sobie w swojej willi w roku 2016."

No a jak to jest, że nie był ruszony od 1990 do 2015 r? PiS to grudzień 2015 (powołanie rządu), Kiszczak umiera kilka miesięcy później mając 90 lat i ostatnie miesiące leży w łóżku jak zombie.

Jak już tak bardzo chcecie się przysrywać do JK i PiSu, to proszę włożyć jakiś minimalny wysiłek, no choćby poświęcić 30 sekund na wymyślnie czegoś bardziej przekonywującego.

Teraz widać troszkę wyraźniej niektóre rzeczy. Hah. Czy Przewrót Majowy nie powinniśmy nazwać lewackim zamachem stanu? Może wy to wiecie ale dopiero teraz to do mnie dotarło. Tak by to to w sumie wynikało. Zabójstwo Narutowicza i późniejsza nagonka skrępowała ręce prawicy. Piłsudski już wcześniej zapewne dostał rolę (świadomie lub nie) pozowania na prawicowca. Patrząc na to jak toczyły się rzeczy w początkach II RP widać że ktoś trzymał na tym łapę. Przewrót Majowy nie powiódłby się gdyby opiekuni ludzi takich jak Swolkień nie zaakceptowali tego stanu rzeczy. Piłsudski był idealny. W 1926 roku przeprowadzono więc powtórkę z rozrywki. Z udziałem tych samych stronnictw i sił. Z błogosławieństwem wszystkich reformatorów nowej Polski Piłsudski przybrawszy skórkę prawicowca  dokonał przewrotu. Prawicy wytłumaczył że to dla ich obrony i pojechał po ich sumieniu. Dodatkowo historycznie pociągnął wątek zabójstwa Narutowicza: to znowu ta prawicowa przemoc.

Czyż nie perfidne? Wszystkie argumenty przeciwników lewackiej Polski zostały obalone. Przecież Piłsudski zepchnął ich na bok jak mówią... I walczył z bolszewikami jak mówią. Itp.

Aż chce się napisać znów o PiSie ale to chyba u mnie normalne :P

Tak tak. A potem za samą groźbę w stosunku do sędziego masz długie wakacje. Z sędzią który prowadzi Twoją sprawę nawet nie możesz porozmawiać.

I to po Rapallo. Jadą pogadać o rozbrojeniu.

Bez przesady, Jeśli to jasne dla nas to dla nich też, To jest notatka prasowa, równie dobrze mogli rozmawiać o czymś zupełnie innym, a taki komunikat mógł spełniać równie dobrze inne funkcje.

Tak robi onet pokazując zdjęcia archiwalne różnych budynków oraz obecne i wychodzi, że my coś zniszczylismy, zburzyliśmy, czyli polnische Wirtschaft. Posuwają sie dalej i piszą, że najwyżej położona osada w Polsce, znajdująca się w Karkonoszach za Niemca tętniła życiem, a kilkadziesiąt lat później jest opuszczona bo "nie poradziliśmy sobie z aprowizacją", czyli Owczesna niemiecka technika i logistyka stała wyżej niż nasza obecna. Oczywiście nic nie piszą o tym jaką rolę faktycznie spełniała ta wioska. "Delikatnie", ale zawsze w tym samym kierunku.

Posłuchaj co właśni mówi  w Sejmie, M. Horała. Włos się jeży na głowie jak pomyślę, że tacy ludzie wpływają na moje życie tutaj.

"sranie w banie. bank i numer konta znalezli, a adresu to juz nie potrafili. 

jakby mnie cos takiego spotkalo, to sedziemu i temu kto mnie pozwal skladam kurtuazyjna wizyte. "

Bo w Polsce jak chodzi o to zeby dorwac sie do kasy to jest tlok.

A jak chce sie ustalic kto jest za co odpowiedzialny to pustki dookola.

Jedno pytanie - czy to jest tekst o Braunie? Albo o Michalkiewiczu?

Drobne sprostowanie — Generał nie miał ani siostry, ani córki — Haller córki nie miał, ale siostry miał dwie. 

"PiS rozlicza" jedno zdanie, dwa kłamstwa.

Proszę powiedziedieć; czy ten Siemiątkowski, z tamtego pochodu to jakiś protoplasta min. Zbigniewa Siemiątkowskiego, kozła ofiarnego w sprawie katowni CIA w Starych Kiejkutach?

http://radio.opole.pl/101,232756,43-okt-jakub-szela-buntownik-szukajacy-sprawiedl

https://www.youtube.com/watch?v=x939nFibpX0

Jak ktoś spróbuje coś zrobić w tej sprawie, powołają się na Pająka, powiedzą, że to wariat i manipulant, no i koniec. Po sprawie. 

Nie wiem

Okay, a pannę Grochowiczównę nazywają czasem jego przybraną córką. To nie była żadna przybrana córka

Tak, tak widziałem

Wiesz co, w drodze absolutnego wyjątku odniosę się słowem do tego wywiadu i sugestii w nim zawartych, albowiem nie o tym jest tekst. Po tej aferze, czy też rzekomej aferze, pani Modzelewska była wszędzie. Znalazła się nawet wśród moich znajomych na fejsie. Ty wiesz i ja wiem, że jak ktoś umieszcza w sieci takie zdjęcia jak tam są widoczne, to znaczy, że otwiera się na nowe przygody. Ja przy całej mojej aktywności, umieściłem w sieci jedno swoje zdjęcie. To z ogoloną głową, na plaży. I tyle. Nie wiem kim jest pan Spryka, Sperka, czy jako on się tam nazywa....Wiem, że nikt nigdy nie będzie się litował nad kobietami, które dały się podejść oszustowi. 

Obawiam się, że przy tej blokadzie jaką mamy i szczerym entuzjazmie tłumu wobec mediów, to nic nie pomoże

Dzisiaj działa lepiej więc może warto wstawić linki do biogramów bohaterów notki. Terroryści trzymający endeków: Mieczysław Bolesław Wincenty Limanowski,  Rajmund Jaworowski, Ignacy Daszyński. Lewicowi demontstranci: Józef Łokietek, Łukasz Siemiątkowski - Tata Tasiemka, Marcel Piłacki. No i "kozioł ofiarny" - Jan Kałuszewski. 

W polskiej socjologicznej - fantastyce "kozioł ofiarny" pojawia się wielokrotnie. U pana Edmunda Wnuka-Lipińskiego dla przykładu, którego uważam za ideologa Uni Wolności i takiej Platformy Obywatelskiej. Kogo PPS-owcy mogli mieć za ideologa ? 

Najplesze było jak Sławojowi Składkowskiemu ukradli portfel i policja nie mogła go znaleźć. No i posłali po Tasiemkę. Portfel znalazł sie zaraz, ale bez pieniędzy. 

I tylko nikt nie mówi o tym, że obrońcą Rawicza w sprawie przeciwko rodzinie Heilów, był mec. Jan Olszewski...co za zbiegi okoliczności....

Wiem. Odpowiadam dla porządku.

Ponieważ kiedyś tętniła życiem to taki sobie namiar na stronę encyklopedii z zacięciem do przegryzania tętnic dominującej transmisji mowy nienawiści...

Co to jest Verlag Axel Sringer?

Verlag Axel Springer (Axel Springer SE, wcześniej Axel Springer AG) jest największym syjonistycznych wydawcą gazet w RFN. ... [więcej w załączonym linku].

Na tej zasadzie to i Haller i Dowbór-Muśnicki byli Piłsudczykami, wykonując polecenia Piłsudskiego wydawane przez niego w okresie 1918 - 1922 roku, gdy Piłsudski był Naczelnik Państwa i Naczelnym Wodzem a Haller i Dowbór-Muśnicki byli generałami w Wojsku Polskim. 

A ja uważam, że Swolkień nie został zabity dlatego, że w roku 1945 miał 62 lata i od 20 prawie lat nie miał nic wspólnego z dwójk. Poza tym jak pracował w dwójce to walczył z tymi komunistami z Polski, z którymi walczył również i Stalin w 1938 roku. W czasie okupacji ukrywał różnych ludzi - (może ukrywał nawet i późniejszych komunistów) i ktoś był mu za to wdzięczny. A w 1945 roku stwierdził, że szkoda życia do walki za Polskę i żadna III WŚ nie wybuchnie, będzie co ma być i skupił się na pracy, co mu wychodziło raz lepiej, raz gorzej. W każdym bądz razie udało mu się uniknąc losu Fieldorfa. Ot po prostu życie.

W tym biogramie https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/marian-swolkien pisze, że po wojnie zajmował się elektryfikacją. To znaczy, że elektryfikacja kraju była interesem sprzecznym z Polską Racją Stanu? kto definiuje Polską Rację Stanu? pisarze historyczni czy przywódcy kraju? 

Proszę aby Pan w całości przytoczył ten cytat, bo pełny brzmi tak:

"Pewnie za 100 lat ludzie będą sie zastanawiać jak to jest, że ta III RP, która rzekomo powstała w ramach sprzeciwu względem Polski Ludowej i w opozycji do niej i jak to jest, że ten PIS który tak walczył z Komuną i komunizmem doprowadzili do tego, że Generał Kiszczak, w spokoju od procesów zmarł sobie w swojej willi w roku 2016... "

To co jest pogrubione wydaje mi się być kluczowym w zrozumieniu mojego cytatu. To nie jest ocena z dzisiaj, to jest moja prognoza jak ta ocena może wyglądać za 100 lat. 

Tym bardziej zatem nieuzasadnoone jest twierdzenie, że ja się czepiam JK i PiS. 

Dziękuję. 

A konkretniejszych dowodów na moralne sprawstwo zabójstwa Natutowicza przez Hallera nie potrzebujesz? Te, dostępne w książkach Pleskota i Krajewskiego ci wystarczą?

Kodeks Karny nie posługuje się pojęciem moralne sprawstwo. Jest podżeganie, sprawstwo kierownicze, sprawstwo polecające,  współsprawstwo. Nie lubię sprawstwa moralnego, bo o sprawstwo moralne może oskarżyć kogokolwiek. 

Dla mnie wystarczy ten komunikat: Niewiadomski zabił Narutowicza. Został za to skazany na karę śmierci. Haller nie był zadowolony z faktu wyboru Narutowicza na prezydenta. 

Niewiadomski nie jest moim bohaterem. Haller nie jest moim bohaterem. Pleskot i Krajewski nie są dla mnie autorami, których mógłbym porównywać z Tobą.

Aha jeszcze jedno zastrzeżenie. Mój stosunek negatywny do Niewiadomskiego nie wynika z tego, że negatywny stosunek do niego ma Michnik. 

I jeszcze jedno: podobają mi się słowa jakie Piłsudski wygłosił po śmierci Narutowicza. Uważam te słowa za szczere. 

Niezadwolenie może wynikać z dwóch różnych pobudek. Wątpie aby niezadowolenie Piłsudskiego z kandydowania Narutowicza było tożsame z tym, które ukazało się w artykule Stanisława Strońskiego "Zawada". 

Nie znam słów Piłsudskiego wygłoszonych przed śmiercią Narutowicza. 

Czytam te wygłoszone po śmierci:

"Był on, jak to miałem sposobność zauważyć, człowiekiem, któregobym nazwał europejczykiem w sposobie ujmowania państwa i jego zadań i oceny pracy indywidualnej ludzi sprawujących funkcje państwowe. Czuć w nim było jakby bolesny skurcz przy każdem oskarżeniu, które mu się wydawało niesłuszne, przy każdem przypuszczeniu, które uważał za niedostatecznie uzasadnione. Prosił wtedy natychmiast o głos i prostował. Gdy zauważył po skończonej konferencji u mnie, że z postępowania delegacji w pewnych kwestjach jak uznanie granic, pozostałem niezadowolony, prosił o specjalną audjencję, aby dodatkowemi wyjaśnieniami rozwiać moje wątpliwości i stanąć w obronie p. Skirmunta. Nie chciał przypuszczać, by postępowanie p. Skirmunta naraziło na szwank nasze interesy. Stwierdził mi, że najzupełniej nie mogło być mowy o uzyskaniu uprawnienia granic, lecz że stosunki przy końcu Konferencji ułożyły się dla nas o tyle pomyślniej, że żaden zręczny czy niezręczny początkowy krok z naszej strony, nie odgrywałby najmniejszej roli, gdyż wszystkie kwestje utonęły w ogólnem wrażeniu nieudatnej pod względem zamiarów i celów Konferencji."

https://jpilsudski.org/artykuly-historyczne-pilsudski/jozefa-pilsudskiego-pisma-zebrane/item/2310-jozef-pilsudski-wspomnienia-o-gabrielu-narutowiczu

No jak nic nie chce mi z tych słów ułożyć się koncept, że kilka dni wcześniej przed napisaniem tych słów, Piłsudski za pośrednictwem swojego człowieka - Mariana Swolenia kazał wypuścić Niewiadomskiego aby ten zabił Narutowicza. 

Niektórzy oficerowie "samorzutnie" obijali gęby krytykantom Piłsudskiego.

Szło o zupełnie coś innego, o metody bojówkarskie charakterystyczne dla członków PPS, więc nie mieszaj do tego Gospodarza.

Mi się wydaje że szło o to, że to Piłsudski odpowiada za zabicie Narutowicza, a kolejnym argumentem staje się to, że PPS wykorzystywał metody bojówkarskie. 

Myślę, że metody bojówkarskie były charakterystyczne dla polityki dwudziestolecia, w końcu Endecja tez się dorobiła własnych bojówek. Natomiast z tego faktu, nie wyciagam wniosku, że Narutowicza zabił Piłsudski. 

Sięgnąłem po tego Rawicza.

Jan Kałuszewski był uczestnikiem Rewolucji Październikowej. Rawicz nazywa drugą stronę faszystami i wstecznikami. Rawicz pisze nam, do czego służył ten czerwony atrament/fuksyna Natansona:
„Przypuszczał że jest ranny sekretarz OKR-u, Szczypiorski, ale jak się okazało, był tylko zalany czerwonym atramentem z butelki, która zrzucona z któregoś z okien Ministerstwa Komunikacji rozbiła się na jego głowie.”

No proszę, to nie tylko to Ministerstwa Kultury, gdzie pracował Niewiadomski, zaordynowało używanie czerwonego atramentu ale także Ministerstwo Komunikacji. Drugim powodem, może być używanie tego atramentu do fingowania rozlanej krwi i robienie wrażenia „rozlewu krwi” i wywołania reakcji.

No i czemu ktoś z Ministerstwa rzucał atramentem w demonstrantów?

PPS (OKR) ogłosił strajk powszechny i wynajął tego Łokietka do odbicia Daszyńskiego i jego towarzyszy, no i do „opanowania” sytuacji na pl. Trzech Krzyży. Zupełnym przypadkiem zamach na prezydenta miał miejsce w dniu pogrzebu chorążego.

Tomasz Arciszewski, przywódca PPS, były oficer Legionów i współtowarzysz walk Piłsudksiego, podczas procesu brzeskiego w 1932, występując jako świadek powiedział:
„Po śmierci prezydenta Narutowicza podczas pogrzebu zabitego robotnika przy niedopuszczeniu do Sejmu posłów, poseł Kościałkowski [Zyndram] zwrócił się do nas o czynne wystąpienie na ulicach klasy robotniczej, zapewniajac nam swobodę dziłania.” 

W tym momencie Rawicz zaczyna nam tłumaczyć tę swobodę działania a ja muszę przerwać lekturę i coś zrobić. Ciąg dalszy może nastąpi...

 

Nie mam dostępu do pamiętników Hallera - nie mogę się wypowiedzieć. Zasłonię się Gabrielem, bo on powyżej tez napisal, ze Haller nie był zadowolony z wyboru. 

Zdanie: Stroński nie był zadowolony z faktu wyboru Narutowicza na prezydenta - jest prawdziwe. 

Znów moja pośpieszność i nie dokładność cytatu, napisałeś:  Haller nie był zadowolony, że Narutowicz kandydował.  

ALe z tego, że kazał swoim ludziom uznać legalnie wybranego prezydenta, nie oznacza, że był zadowolony z tego wyboru. Mniejsza o to, bo nie w tym spór jest. Chętnie jednak przeczytam w pamiętnikach Hallera co on dokładnie napisał o wyborze Narutowicza. 

Swoją drogą trudno jest sobie wyobrazić generała w służbie czynnej mówiacego o tym, że on nie uznaje Narutowicza za głowę Państwa.

I zobacz, przed chwilą ktoś pisał o tym, że to Lewica Piłsudskiego stosuje metody bojówkarskie, a tymczasem piszesz, że Haller rozkazał ludziom uznać legalnie wybranego prezydenta?

- od kiedy to Generał w służbie czynnej rozkazuje uznać prezydenta? czyli jakby rozkazu nie wydał, to wybór byłby nielegalny?

- jakim ludziom rozkazał uznać prezydenta (swoim ludziom?)?

- czy były jakieś sankcje za niezastosowanie się do rozkazu? 

Jak Ty mozesz się powoływać na Wpomnienia o Gabrielu Narutowiczu Piłsudskiego po tekście betacoola?

Przecież Marszałek kłamie, od pierwszych słów:
„o Gabrjelu Narutowiczu słyszałem względnie bardzo dawno. Rodzina Narutowiczów pochodzi z tych samych stron, co moja — ze Żmudzi, i należy do tej samej ziemiańskiej szlacheckiej sfery, w której specjalnie w tym zakątku dawnej Polski wszyscy o wszystkich wzajemnie jeżeli nie wszystko, to zawsze coś niecoś wiedzą. Stąd nazwisko Narutowicza znane mi było od dzieciństwa. Później w czasie moich wędrówek po świecie nieraz obijało mi się o uszy jego imię, wspominane przez wielu moich przyjaciół. którzy dla tych czy innych powodów przemieszkiwali lub zawadzali o Szwajcarję.”

Odniosę się mimo wszystko do tych Wspomnień i tej postawy Marszałka. Marszałek opisuje nam ze zdziwieniem jak to Narutowicz pojechał na Konferencję w Genui, bo uważał, że Narutowicz nie miał do tego przygotowania. Na jakiej podstawie? Skoro, odnośnie Narutowicza, tylko gdzieś tam, coś do niego dochodziło. Wyrobił sobie zdanie na podstawie plotek?

A Betacool pisze nam tak:

No właśnie o tym, o co lekko zahaczył Drozdowski w swoim wstępie. Otóż wspomniał on organizacji, która nosiła szczytną nazwę „Komitet Obrony Narodowej”. Jeśli spróbujecie internetowo pójść tym tropem, to spacerek powinien okazać się dość krótki, ale mogę się mylić, bo są tu tacy spece od buszowania po necie, że ho,ho.

Ja poszedłem swoją papierową drogą i wpadłem na trop pewnej zapomnianej już przez prawie wszystkich historyków książki, w której odnalazłem takie oto zdanie:

„Na wiosnę 1915r. ustalony został kanał przesyłkowy. „Na mocy porozumienia z Piłsudskim, Narutowiczem, Kotem i M. Sokolnickim – pisał Dębski do KON – kasjerem funduszów amerykańskich na Europę jest prof. Narutowicz. Kwitować ma on i Piłsudski”. Odtąd pieniądze zaczęły nadchodzić regularnie aż do r.1918”.

http://betacool.szkolanawigatorow.pl/kaledoskop-na-klepisku

Poeci zawsze są potrzebni

Ambiwalentna postać sensu stricto.

Towarzysze poeci.

Widzę podobieństwo w przygotowaniach społeczeństwa do rozpraw decydujących wtedy i niedawno, czyli rola środków przekazu w podziale społeczeństwa, aby nie było w stanie zająć zdecydowanego, jednoznacznego stanowiska.

Na jakiś sposób polubiłem tę Twoją niecierpliwość :) Musisz sięgnąć do Pamiętników Hallera, bo on tam opisuje relację Sikorskiego po zamachu na Narutowicza.

I to jak na dloni...

... 5 kolumna  Sakiewicza  +  kurwizor  +  karnowskie   =   spoleczenstwo  "podzielone"  jak ta lala... i jeszcze do tego  NIC  NIEROZUMIEJACE  !!!

O tych  polskojezycznych  FOLKSDOJCZACH  w ogole nie wspominam  !!!

Coz bede czekac w nadziei i cierpliwosci...

... ale  "pomysla"  to mieli te  zlodziejskie  lobuzy rzadowe - fuksyna  imitujaca "rozlew krwi"  !!!

Ale to tylko możliwa interpretacja :)

Jest jeszcze relacja Iłłakowiczówny z zabójstwa w Zachęcie. Jak to było naprawdę. Iłłakowiczówny przy tym nie było, pojawiła się przy umierającym prezydencie. Usłyszała 3 strzały i pobiegła do sali na górę. Niewiadomski po zamachu siedział u stóp prezydenta na krześle ze skrępowanymi łokciami przez jednego oficera, do którego powiedział: „Proszę mnie nie szarpać, nie będę uciekał”. Iłłakowiczówna prosiła żeby go wyprowadzono do sali obok, gdzie wisiał Grunwald. W MSZ, gdzie pracowała Iłłakowiczówna, zatrudniona była córka Niewiadomskiego, „śliczna, cicha panienka”. Narutowicz w MSZ był bardzo lubiany.

Skotnicki natomiast pisze, że Niewiadomski przedzierał się przez tłum a potem stał z adiutantami prezydenta i jeden z nich trzymał rewolwer hiszpański zabójcy. Strzał morderczy padł o 12:10. W swojej relacji dwukrotnie pisze o 4 strzałach a Iłłakowiczówna o 3. Czy ten śmiertelny strzał to był ten czwarty? W czasie organizowania noszy Niewiadomski siedział już na krześle ale nie podaje gdzie.

Wg Skotnickiego, Narutowicz został wybrany na prezydenta „na zasadzie poufnej aprobaty obozu narodowego”. 

Zarzut kłamstwa Marszałka może być trudny do obrony,

Z tekst na który się powołuje Betacool wynika, że było jakieś porozumienie z Piłsudskim, Narutowiczem, Kotem i M. Sokolnickim w kwestii odbierania pieniędzy od Amerykanów. W myśl tego porozumienia kasę miał kwitować Narutowicz i Piłsudski. Porozumienie zostało zawarte w 1915 roku. 

1) znane mi są przykłady porozumień trójstronnych, gdzie strony zawarły porozumienie bez osobistej styczności (np. poprzez wymianę listów, czy posłańców),

2) jak dobrze kojarzę historię, Piłsudski od 1914 roku nie ruszał się nigdzie zagranicą, najdalej chyba był w Wiedniu, a od 1917 roku w Magdeburgu, - wątpie aby urywał się z frontu aby pokwitować zgodnie z umową odbiór kasy, wraz z Narutowiczem, 

3) jak dobrze kojarzę historię, Narutowicz całą wojnę przesiedział w Szwajcari - zatem, było nie widzę miejsca w którym obaj Panowie - Piłsudski i Narutowicz mogliby się spotkać. 

4) Możesz powiedzieć: Dębski pisze że kasa zaczęła nadchodzić regularnie, więc porozumienie musiało być stosowane, ale... a) mógł być aneks lub zmiana porozumienia i wystarczył samodzielny podpis Narutowicza bądź Piłsudskiego bądź kogoś innego, b) Dębski pomylił się co do treści porozumienia.. c) kasa przychodziła na innej podstawie, niż umowa, 

Dlatego ja wierzę, że Piłsudski napisał prawdę, że poznał Narutowicza osobiście dopiero po wojnie. w znaczeniu tym, że obaj panowie stanęli twarzą w twarz i podali sobie ręcę.

Co do tekstu Dębskiego na który powołuje się Betacool - dowodem, który mógłby rozwiać moje wątpliwości jest pokwitowanie odbioru pieniędzy z USA podpisane wspólnie przez Narutowicza i Piłsudskiego, z oznaczeniem tej samej daty. 

PS

Bardzo lubię Betacoola i cenię jego pracę, ale nie traktuj jego tekstów jak pensjonarka "Jak Ty mozesz się powoływać", bo to pachnie troszeczkę sofistyką a i nie wiem z jakiej to przyczyny okazuje się, że nie można polemizować z tekstami Betacoola

Talent miał; "Rznij karabinem w bruk ulicy" Rymkiewicz nie ma startu.

Kaczyński nie zabił, Narutowicza, tak mi się zdaje.

Ale możesz polemizować. Nie napisałem przecież, że nie możesz. Uściślając, polemizujesz przecież nie z betacoolem, ani ze mną, tylko z tym fragmentem tekstu przywołanym przez betacoola.
 
Ja te Wspomnienia Marszałka uważam za pokrętne i napisałem dlaczego. Do tego się nie odniosłeś.
Jeśli nie znał Narutowicza, jeśli tak roboczo założmy, to nie możemy przyjmować tej wersji, jak to się do czegoś, wg Marszałka, Narutowicz nie nadawał. Bo albo go znał i to wiedział, albo opierał się na plotkach. A skoro się na plotkach opierał, to co są warte te jego uwagi i wspomnienia? Dla mnie nic. Może napisał je po to, żeby go z zamachem nikt nie łączył?
Jeśli natomiast znał Narutowicza wcześniej (i nie mam tu na myśli dzieciństwa, tylko okres, powiedzmy, od 1912 do 1922 r.) to po prostu kłamie i nie chce być inaczej.

Sięgnij po te Pamiętniki Hallera i przeczytaj relację Sikorskiego, o tym co zrobił Marszalek po zamachu.
Od razu mówię, że kwitów na to tam też nie ma. Marszałek nie pokwitował. Więc może... szkoda Twojego czasu?

Polemizuję zawsze z człowiekiem, który bądź napisał jakiś tekst bądż na ten tekst powołuje się. 

No dobrze, a jeśli ja napiszę tak: "O Umamim słyszałem względnie bardzo dawno. Razem blogowaliśmy na Szkole Nawigatorów. Pochodził z tej samej inteligencjie sfery. Stąd jego teksty i komentarze były mi znane dość dawno. Na podstawie tych tekstów wyrobiłem sobie o nim pewną opinię, uważając, że umysł ten i charakter dość szybko przyzwyczaja się do jednej myśli, nie potrafiąc na myśl tą spojrzeć w sposób krytyczny. Przy innych jego pozytywnych cechach ta jedna w mojej ocenie decydowała o tym, że nie byłem zadowolony z tego, że to właśnie jego wybrano do pełnienia tego urzędu. Tam był potrzebny nie człowiek jednej myśli, ale umiejący wybrać i zaanalizować kilka koncepcji."

To ten powyższy tekst jest kłamstwem, czy prawdą. Dowodzi on tego, że się znamy, czy że się nie znamy, dowodzi że się spotkaliśmy czy nigdy się nie spotkaliśmy?

Mam też wrażenie, że to są wspomnienia Piłsudskiego o zmarłym, więc na przykład z pewnych przyczyn mógł np. nie wspomnieć, że tak naprawdę poznali się z Narutowiczem na jakiejś balandze. 

Ale to kiedy się poznali to w sumie mniejszy szczegół. Dla mnie najważniejsze jest to czy jak Piłsudski pisał o Narutowiczu - mój przyjaciel, to pisał prawdę i faktycznie miał Narutowicza w sercu, bo jeśli tak nie było, to wtedy faktycznie mamy pole do dywagacji czy to naczelnik nie polecił, jako socjalista, zabić Narutowicza, a potem tylko udawał jego wielkiego przyjaciela. Póki co przyjmuje, że Piłsudski pisał prawdę i Narutowicz był dla niego przyjacielem. 

Poza tym idąc konsekwentnie za Twoim stanowiskiem właściwie o nikim nie moglibyśmy tu dyskutować, bo kto z nas poznał Piłsudskiego, Hallera, Niewiadomskiego Narutowicza.

Szukając kompromisu na koniec: chętnie przeczytam Hallera, zobacze jakimi plotkami na temat Piłsudskiego się posługiwał. 

Aha i jeszcze jedno - nie szukasz kompromisu

Tak, to się układa. Dobre też było to skojarzenie z zamachem na Adamowicza!

Sprawca: i tu i tam był zapuszkowany, wypuszczony niedługo przed zabójstwem świetnie zna teren, wie gdzie się pojawić. I tu i tam ktoś daje zaproszenie. Ofiara wywodzi się z Układu, zostaje zabita na widoku podczas imprezy. Gdzieś z tyłu ktoś nad wszystkim czuwa. Ktoś pilnuje by jednak Narutowicz odwiedził Zachętę. By nie było ochrony.

Za dużo zbiegów okoliczności. No i ta szopka potem. Normalnie po Adamowiczu mieliśmy ten sam spektakl medialny. Oskarżenia o mowę nienawiści prowokującą do takich czynów. Strona rządowa (PiS) staje medialnie w jednym szeregu Układem stojącym za ofiarą by pokazać że tak nie wolno robić. No i kto wie czy dokładnie tak samo jak wtedy, w Gdańsku nie mieliśmy do czynienia bardziej z czymś w rodzaju prywatnych porachunków, które stały się częścią większą gry, większego widowiska.

Zgodzimy się jednak z tym, że plotka też jest jakimś źródłem informacji. I nie można przypisać tylko złemu Piłsudskiemu posługiwanie się plotkami, podczas gdy np. taki Haller zawsze posługuje się pewnymi i sprawdzonymi informacjami. 

Gratuluje...

... swietnej dedukcji  !!!

I rzeczywiscie,  przylaczenie sie  "strony rzadowej"  - naszych - do choru "oburzonych  mowa nienawisci"  bylo  OBRZYDLIWE...  SKANDALICZNIE  OBRZYDLIWE  !!!

Umami to ja się z Tobą jednak nie zgodzę. Dla mnie kontakt zawsze musi być kontaktem osobistym. Może to jakieś zboczenie, ale ja tak to widzę. pisałem magisterkę o Cacie Mackiewiczu, ale i tak uważam, że osoba która z nim rozmawiała osobiście, uścisnęła mu dłoń, spędziła z nim jeden dzień, zna go lepiej ode mnie, chociaż nad jego tekstami przesiedziałem cały rok. Znam jego twórczosć. Nie znam jego jako człowieka. 

Równoczesnie uważam, że znajomość jego tekstów daje mi jakieś upoważnienie do wyrabiania sobie oceny. Przy czym jednak zawsze chcę mieć możliwosć weryfikacji oceny na żywo. Takie mam podejście. W tym miejscu, jeżeli się ze mną nie zgadzasz - ciach, spisujemy protokół rozbieżności. 

Dlatego też, dla mnie Marszałek mówi prawdę, a nie bezwzględnie łży. Zarzut składania fałszywych zeznań dla Józefa Klemensa Piłsudskiego, jak dla mnie, nie jest skuteczny. 

Zastanawiałem się jak mógłbym zakończyć i spuentować tę naszą rozmowę pod tą notką i znalazłem to:

źródło

Dziękuję i pozdrawiam

Rozumiem, nie ma ciała, nie ma DNA. No ale wtedy trzeba poszlakowo. Brałem to pod uwagę i ustosunkuję się do tych Wspomnień Marszałka szerzej. Ale tak, czy siak, wrócę do tego Rawicza, bo dokończyłem jego relację. I to jest dopiero knockout. Więc jeśli nie czytałeś Rawicza, kup sobie i tę książkę — Doktor Łokietek i Tata Tasiemka.

Rządowa.

To pierwsze strony Wspomnień. Ignis — to z łac. ogień. Stąd ta swastyka.
Wydało Towarzystwo Wydawnicze Ignis (E. Wende i s-ka) Sp. akcyjna. Warszawa 1923.

Czyli świeżo po zamachu.

Odbito 30 egzempalrzy na papierze czerpanym. Pierwszy — dziesiąty tysiąc. Druk: „Rola” J. Buriana, Mazowiecka 11.
Czyja to drukarnia, nie sprawdzałem ale nie ma to znaczenia bo wydawnictwo było związane z PPS.

Nie ma tu ukrytych intencji jakichś wrogów Marszałka. Jak podają w Wiki:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Swastyka
Znak ten był też symbolem założonego w 1822 Towarzystwa Wydawniczego „Ignis” (łac. ogień).
Swastyka była znakiem Towarzystwa Wydawniczego „Ignis” działającego w Polsce w latach 1920‒1928.

Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” – polskie wydawnictwo w formie spółki akcyjnej założone w 1920 przez Ludwika Fiszera oraz grupę działaczy PPS, istniejące do 1928 roku.
W latach 1920–1924 nakładem oficyny „Ignis” ukazywały się utwory skamandrytów oraz ich miesięcznik programowy. W latach 1923–1926 wydano tłumaczenia pism wybranych Josepha Conrada. W 1924 roku z inicjatywy Fiszera podjęto wydawanie popularnych utworów literatury pięknej w ramach serii „Biblioteka Groszowa”. Poszczególne tomy serii kosztowały 95 gr, co czyniło je dostępnymi dla szerokich mas odbiorców.
W 1928 roku spółka zakończyła działalność w wyniku przymusowej likwidacji.

Jak obiecałem, spróbuję odczytać ten tekst na nowo. Weź proszę pod uwagę, że nie jestem historykiem, nie skończyłem polonistyki, nie przeczytałem stosów książek na ten temat i mogę się oczywiście mylić. Jak zaznaczałem wcześniej — zapoznałem się z tym, co napisał nasz Gospodarz w II tomie Baśni socjalistycznej, fragmentami Pamiętników Hallera, Wspomnieniami Skotnickiego — Przy sztalugach i przy biurku, fragmentami książki Rawicza — Doktor Łokietek i Tata Tasiemka, relacją Iłłakowiczówny w Archiwum Akt Nowych oraz fragmentami jakiejś książki Henryka Pająka (link do jej fragmentów wyżej, bo nie znam tytułu), w której powołuje się on na Giertychów i Rawicza. Także wspomnieniami ks. Tokarzewsiego. To jest cała moja wiedza na ten temat. Plus oczywiście, przy ustalaniu dat — wikipedia i kilka artykułów w necie oraz gazet w archiwach cyfrowych. Staram się kierować zdrowym rozsądkiem. Zdecydowanie bliższy jest mi generał Haller niż Piłsudski.

Marszałek dystansuje się w tych Wspomnieniach i próbuje naszą uwagę nakierować na ten okres, kiedy Narutowicz był już w MSZ (od 28 czerwca 1922 do 14 grudnia 1922) a odsunąć naszą uwagę od okresu wcześniejszego. Robi to na zasadzie: „gdzieś tam, dawno temu, obiło mi się o uszy to nazwisko”, „owszem kiedy był ministrem robót publicznych, to widziałem go raz albo dwa; wymieniliśmy jakieś krótkie uwagi, ale nic ponad to. Taki fajny gość z niego był, szkoda że tak krótko” (ten styl ująłem w cudzysłów, proszę go nie mylić z cytatami). No ale on pisząc nam, że nie szukał zbliżenia z Narutowiczem, pisze jednocześnie, że wiedział jakie ma zainteresowania, że mu się Narutowicz przypomniał z lat kiedy był młodzieńcem z wyniesioną z domu powstańczą tradycją.

Rozbierzmy ten tekst tochę. Podkreślę kilka fragmentów. Swoje uwagi do tekstu Marszałka zaznaczę, dla odróżnienia, na niebiesko. Zaczynamy.

O Gabrjelu Narutowiczu słyszałem względnie bardzo dawno.

Powiedzmy, że chodzi o to, że słyszał o nim od dawna a nie, że słyszał o nim bardzo dawno temu. Słyszał od dawna ale się nie znają.

Rodzina Narutowiczów pochodzi z tych samych stron, co moja — ze Żmudzi, i należy do tej samej ziemiańskiej szlacheckiej sfery, w której specjalnie w tym zakątku dawnej Polski wszyscy o wszystkich wzajemnie jeżeli nie wszystko, to zawsze coś niecoś wiedzą. Stąd nazwisko Narutowicza znane mi było od dzieciństwa.

Jest wspólnota pochodzenia. Ziemiańska szlachecka sfera. Panowie byli prawie równi wiekiem. Piłsudski był dwa lata młodszy. No ale fragment: wszyscy o wszystkich wzajemnie jeżeli nie wszystko, to zawsze coś niecoś wiedzą i fragment: nazwisko Narutowicza znane mi było od dzieciństwa mówi nam, że w pierwszym zdaniu chodzi jednak o to, że słyszał o nim bardzo dawno temu. Marszałek nie mówi nam, czy znał go osobiście za młodu.

Później w czasie moich wędrówek po świecie nieraz obijało mi się o uszy jego imię, wspominane przez wielu moich przyjaciół, którzy dla tych czy innych powodów przemieszkiwali lub zawadzali o Szwajcarję. Było to naturalne.

Fragment: w czasie moich wędrówek po świecie nieraz obijało mi się o uszy jego imię, oznacza, moim zdaniem, zainteresowanie i podtrzymywanie kontaktu, a przynajmniej wskazuje na nadstawione ucho Marszałka w kierunku Narutowicza. Zwracam też uwagę na obijało mi się o uszy, bo jeszcze ten zwrot się później pojawi kilka razy. Pełni on rolę nonszalancji w relacji. Marszałek akcentuje w ten sposób sprawy, wg niego, nieważne. Marszałek zdradza nam tutaj także swoje związki ze Szwajcarią — miał je i utrzymywał kontakty z ludźmi tam przebywającymi. Ta, jak pamiętamy, była obok Anglii, kuźnią/przechowalnią socjalistów ale też i endeków. Zakładamy, że o Narutowiczu nadal tylko dobiegały do niego słuchy.

Ś. p. Gabrjel Narutowicz stał się w tym kraju swego rodzaju znakomitością dzięki wybitnym pracom w dziedzinie budownictwa wodnego. A że w owych czasach, czasach ciężkiej niewoli, każdy Polak, który zdobył uznanie wśród cudzoziemców, dawał wszystkim innym pewne prawo do dumy narodowej, nazwisko to przez nikogo ze spotykanych przezemnie Polaków inaczej jak z szacunkiem nie było wymawiane. 

Czyli siłą rzeczy śledził karierę i dokonania oraz był dumny z Narutowicza jako Polaka.

Przypominam sobie, że w tych czasach uderzył mnie jeden szczegół z życia Gabrjela Narutowicza. W jednej z rozmów któryś z moich znajomych wyraził się o nim, jako o dziwaku. Zapytany przeze mnie, na czem polegać ma to dziwactwo, odpowiedział z charakterystycznem wzruszeniem ramion, że Narutowicz, jeszcze jako słuchacz politechniki, uczęszczał systematycznie na specjalne kursa wojskowe, istniejące przy politechnice zurychskiej dla przygotowywania oficerów armji szwajcarskiej. 

Coś Marszałek sobie jednak przypomina, i to szczegół! No to siłą rzeczy, jeśli ktoś, kogo znamy, nazywa tego kogoś dziwakiem, to analizujemy to w głowie. Argumenty za i przeciw wyświetlają się nam automatycznie. Rzecz nie byle jaka, bo dziwactwo dotyczy kursów wojskowych. Bliskie to musi być sercu Marszałka.

Fakt ten był dla mnie nadzwyczaj zastanawiający. Było w owym czasie, gdy w dobie popowstaniowej, młodzież ulegała łatwo różnym prądom, jakie się krzyżowały w polskich umysłach, lecz wszystkie razem wykluczały absolutnie, jako rzecz zdrożną, rzecz śmieszną lub nonsensowną — jakąkolwiek pracę w dziedzinie nauk wojskowych. 

Skąd to zdziwienie? Ano mówi to ktoś, kto był zawodowym rewolucjonistą i terrorystą. Ma więc na myśli to, że wstąpienie do konspiracji było bardziej naturalnym wyborem niż wstąpienie do armii. I pewnie niewstępowanie do armii zaborców. Chyba, że ma na myśli pacyfistów, którzy się nie chcieli garnąć do wojska. Ale kursa to nie służba. A jak to by się przydało każdemu w działalności terrorystycznej.

Dla mnie osobiście Narutowicz, uczeń kursów wojskowych, był niejako wyrzutem sumienia, sam bowiem głęboko w sercu zataiłem jakby grzech dzieciństwa — sentyment dla tradycyj powstańczych polskich i gryzącą mnie ustawicznie zazdrość w stosunku do ubiegłych pokoleń, które miały tak piękne wiosny w swojem życiu. Zaledwie w najszczerszych rozmowach pozwalałem sobie dotykać zagadnień wojskowych; a tu człowiek, którego imię już powtarzano jako imię człowieka zasługi i wybitnej pracy, tak śmiało szedł po tej drodze, tak śmiało część swoich wysiłków poświęcał przedmiotowi powszechnie skazanemu w Polsce na zapomnienie, na odepchnięcie, na zatracenie. 

Ha, ha, ha — zataiłem jakby grzech dzieciństwa — sentyment dla tradycyj powstańczych. Ależ to kabotyn. Zaledwie w najszczerszych rozmowach pozwalałem sobie dotykać zagadnień wojskowych. Udaje, że nigdy w rękach broni nie miał? Nie strzelał? Czuł się naprawdę zawstydzony, bo poprzednie pokolenia miały takie piękne, powstańcze karty? Jeśli Marszałek nie kpi z nas, to mówi nam, że Narutowicz go... zainspirował? Może podsunął mu pomysł zorganizowania wojska (w domyśle: Legiony i w konsekwencji — odzyskanie niepodległości)?

Nie spotykałem się nigdy w tym czasie z G. Narutowiczem, lecz fakt ten wywołał w stosunku do niego jakąś bezwiedną sympatję, jakiś mimowolny pociąg.

Kiedy Marszałek spotykał się z Narutowiczem na razie nie pisze ale musiało się to stać wcześniej, skoro pisze nigdy w tym czasie. Może mieć też na myśli jakieś spotkanie późniejsze ale po co podkreśla, że w tym czasie tego nie robił? Że niby nie miał kontaktów z rewolucjonistami? Z Leninem na przykład?
Przypomnijmy za wiki, że sam Narutowicz w czasie studiów pomagał Polakom, ściganym przez carat; związany był też z emigracyjną partią „Proletariat”. Uniemożliwiło mu to powrót do kraju, gdyż władze rosyjskie wydały nakaz jego aresztowania. Przyjął obywatelstwo szwajcarskie (1895).
No ale Marszałek, zanim został Marszałkiem, sam przecież bywał w Szwajcarii, jego ludzie znali Narutowicza. Nie będę tego cytował, proszę rzucić okiem i prześledzić parę nazwisk i związków i przyjrzeć się w jakich kręgach obracał się Narutowicz, np. tu: http://polenverein-ch-zgoda.org/historia/
Zapamietajmy też tę bezwiedną sympatję i jakiś mimowolny pociąg, bo sam Marszałek zaraz o tym zapomni.

Nie spodziewałem się wtedy nigdy, że w dalszem życiu role nasze tak się dziwnie odwrócą. Ongiś ja jemu zazdrościłem jego studjów wojskowych. Po kilkunastu latach on, jak chętnie nieraz zaznaczał, zazdrościł mi mojej pracy wojskowej. Zanim drogi życiowe nasze zetknęły nas w Warszawie, spotykałem się z temi lub innemi wzmiankami o G. Narutowiczu jeszcze z innej strony — ze strony rodzinnych stosunków, gdyż weszliśmy z sobą na drogę powinowactwa: rodzony brat ś. p. Narutowicza ożenił się z bliską moją kuzynką, Billewiczówną. 

Marszałek zdradza emocjonalny stosunek do Narutowicza: ja jemu zazdrościłem. Fraza: Po kilkunastu latach oznacza, licząc od 1920 roku, czas np. poprzedniej rewolucji z 1905. Natomiast jak chętnie nieraz zaznaczał wskazuje liczne rozmowy i zażyłość. Mogła się ona zawiązać, oczywiście, później. Fragment: spotykałem się z temi lub innemi wzmiankami informuje nas o podtrzymywaniu zainteresowania, kontaktu, nastawionym uchu Marszałka w stronę Narutowicza. Nie mówi nam tego wprost, zasłanai się wzmiankami. Pojawiają się związki rodzinne.

Osobiście poznałem G. Narutowicza, gdy już w czasie istnienia wolnej Polski wrócił z emigracji i został mi przedstawiony, jako kandydat na ministra robót publicznych w gabinecie p. Skulskiego. Przy pierwszem zetknięciu się uderzyły mnie tylko jego wesołe, jakby rozradowane oczy, któremi oglądał zarówno mnie, jak i całe belwederskie otoczenie. Stosunki nasze były zrazu bardzo luźne. Ograniczały się do kilku nic nie znaczących rozmów, do wymiany jakichś urywkowych zdań. Pochodziło to stąd, że dla resortu, który objął p. Narutowicz, nie miałem nigdy ani wybitnego zainteresowania, ani wielkiego zaufania. 

Przyjmuję, że to jest pierwszy moment, kiedy panowie się spotkali. Po 1918 roku. Narutowicz we wrześniu 1919 roku, na zaproszenie polskiego rządu, przybył do kraju. Ministrem robót publicznych Narutowicz był od 23 czerwca 1920 do 6 czerwca 1922. Czyli spotkanie to miało miejsce przed 23 czerwca 1920 roku. I teraz przypomnijmy sobie tę bezwiedną sympatję i jakiś mimowolny pociąg. Marszałek pisze: Stosunki nasze były zrazu bardzo luźne. Ograniczały się do kilku nic nie znaczących rozmów, do wymiany jakichś urywkowych zdań. Jak na to że to rodzina, wspólnota pochodzenia, zazdrość, sława i sympatia, to aż zastanawiające. Marszałek informuje nas jednak o rozmowach, wymianie zdań i sprzedaje nam brak swojego zainteresowania resortem. I jak na ten brak zainteresowania, w tych swoich krótkich Wspomnieniach o Narutowiczu, poświęca teraz długi opis sytuacji w kraju i opis tego resortu? No chyba jednak chce się od czegoś odciąć.

W początkach Rzeczypospolitej miano w tej właśnie dziedzinie — robót publicznych i odbudowy kraju — wielkie iluzje i wielkie nadzieje. Szukano w tej pracy naprawy wielu bied i wielu nieszczęść Polski. Robiono olbrzymie plany i wielkie projekty, miano powetować w krótkim przeciągu czasu tyle blizn, zadanych przez wojnę, tyle rozmyślnych opuszczeń, zrobionych przez rządy zaborcze. Miano zrobić nadzwyczajny wysiłek, by dogonić świat pod tym względem. I jak gdyby dla większej ironji w stosunku do naszej bezsilności i może nieudolności, zostawiono tyle śladów robót rozpoczętych, nieskończonych, wyglądających tak śmiesznie, jak znakomity kanał obwodowy Warszawy, koło którego jeszcze i dziś nikt bez uśmiechu przejeżdżać nie może. W licznych podróżach moich po kraju konstatowałem wszędzie istnienie biur, zarządów i różnych instytucyj, związanych z robotami publicznemi, na które słuchać musiałem żałosnych skarg, że są one chyba stworzone dla przeszkadzania w pracy odbudowy, nie dla jej prowadzenia. Zajęty wojną lub jej likwidacją, nie miałem ani chęci, ani możności wtrącać się do szczegółów tej pracy, naiwidoczniej według mnie nieudanej. Z tego też powodu nie szukałem nigdy ani rozmów, ani zbliżenia się do Narutowicza, jako do ministra robót publicznych. 

Marszałek wyraźnie odwraca naszą uwagę i cały ten fragment podaje jako usprawiedliwienie zadania: Z tego też powodu nie szukałem nigdy ani rozmów, ani zbliżenia się do Narutowicza. Mimo sympatii, podkreślmy to.

Dochodziły mnie wtedy słuchy, że jest namiętnym sportowcem. Człowiek bardzo już nie młody, człowiek nauki, rozkochany w koniach i w polowaniu, jeżdżący codzień pomimo wieku konno, robiący długie wycieczki piesze, wesoły towarzysz myśliwski, przypominał mi wciąż temi cechami swego charakteru owego Narutowicza, który, będąc młodzieńcem, szukał śmiało wyrazu dla swojej z domu wyniesionej, powstańczej tradycji. 

Dla podkreślenia braku zainteresowania podaje nam dochodzące go słuchy o tym, że jest namiętnym sportowcem, że rozkochany w koniach i w polowaniu, jeżdżący codzień pomimo wieku konno, robiący długie wycieczki piesze, wesoły towarzysz myśliwski. Czytaj: ten resort naprawdę nudny, sport ciekawszy. W ramach „przekupstwa”, podaje nam zdanie: przypominał mi wciąż temi cechami swego charakteru owego Narutowicza, który, będąc młodzieńcem, szukał śmiało wyrazu dla swojej z domu wyniesionej, powstańczej tradycji. To jest zdanie, z którego wynika, że w młodości się znali. Tu proszę wrócić wyżej do zdania: Nie spotykałem się nigdy w tym czasie z G. Narutowiczem. Czyli te ich kontakty miały tradycję długą, ale były przerwy w spotkaniach osobistych. Ale od czego są inni przyjaciele, którzy, to czy owo, czasami coś mu o Narutowiczu donieśli?
Niektórzy twierdzą, że te związki z wczesnych lat są najważniejsze w życiu kazdego z nas. Wtedy powstaja przyjaźnie czy znajomości na lata. One się z czasem kruszą ale chyba nie wtedy, kiedy jest jakaś wspólnota celu — tu: wolny kraj.

I nagle zaszedł znowu fakt, który mi G. Narutowicza w nowem postawił świetle.

Czyli do obrazu, już chyba całkiem wyraźnego, doszła Marszałkowi nowa informacja.

Było to za czasów gabinetu p. Ponikowskiego, gdy praca całego rządu ześrodkowała się całkowicie w silnych wewnętrznych tarciach w łonie rządu z powodu walki wszystkich resortowych ministrów, z jednym ze swoich kolegów, z p. ministrem Michalskim. P. minister Michalski uzyskawszy od Sejmu pozwolenie na coś w rodzaju dyktatury finansowej, począł ją wprowadzać w nadzwyczaj oryginalny sposób. Dobrał on sobie mianowicie kilkunastu panów, czy mężów zaufania, których formalnie postawił ponad swoich kolegów ministrów, i ci wykorzystując swoje przywileje, zaczęli brutalnie sekować kolegów p. Michalskiego. Sprawa ta ciągle obijała się o moje uszy, jako Naczelnika Państwa, z całym mnóstwem anegdot niezwykle dla ministrów upakarzających. Mężowie zaufania p. Michalskiego byli to często młodzi panowie, tacy sobie nadministrowie, którzy mieli prawie bezapelacyjnie decydować o każdym wydatku, zrobionym z rozporządzenia ministra. Naturalnie byli ministrowie bardziej uprzywilejowani w oczach p. Michalskiego lub jego pomocników, byli mniej uprzywilejowani, jakby rozmyślnie sekowani, byli tacy, którzy znaleźli sobie drogę do przebłagania nie tyle p. Michalskiego, ile mądrego jego męża zaufania, byli wreszcie tacy, którzy się kłócili zarówno z tymi rzeczoznawcami, jak i z p. Michalskim, którego ekonomska ręka miała jakoby uratować Polskę od niechybnej klęski bankructwa. 

Rada ministrów trzy ćwierci swego czasu poświęcała w owe czasy udanym lub nieudanym próbom łagodzenia tarć, które ciągle groziły rozwaleniem się rządu z powodu podawania się do dymisji to jednego, to drugiego z pośród ministrów. Sprawy bowiem państwowe nabierały cech przypadkowości, uzależnionych od chwilowych nastrojów nietylko samego już dyktatora finansowego, lecz i jego subdyktatorów. 

Gdybyś Czytelniku przypadkiem przysnął przy czytaniu tej wcześniejszej sielanki o koniach i łąkach, to na wszelki wypadek masz tu trochę sensacji, na pobudzenie. Jest afera. Na pewno nie zostaniesz obojętnym. Losy kraju, ważna rzecz, zwraca Ci na to uwagę „ojciec narodu”. Marszałkowi jednak nadal tylko coś obijało się o uszy. Nic konkretnego. Mógłby nam Marszałek trochę ploteczek zdradzić ale, przyznajmy, jest to krępujące.

I wtedy nagle dowiedziałem się o jednej poważnej batalji, wygranej prawie całkowicie przez tak nieznaczący resort, jak roboty publiczne. Dowiedziałem się wtedy, że p. Narutowicz postawił spokojnie sprawę tak, jak należało ją stawiać. Zaproponował on zniesienie Ministerstwa robót publicznych, jako niepotrzebnego, z chwilą, gdy fundusze, które ma w swojej dyspozycji, ledwie wystarczają na utrzymanie urzędników, bez dania jakiegokolwiek ekwiwalentu państwu w postaci pracy, związanej z celem i przeznaczeniem swego ministerium. 

To znaczy jak? Znać musiał szczegóły i śledzić całą sprawę. Podkreślmy: I wtedy nagle dowiedziałem się... Podkreślmy: nieznaczący resort, roboty publiczne. Podkreślmy: Dowiedziałem się wtedy. 

Batalja została wygrana, gdyż 9 miljardów, (o ile sobie przypominam chodziło o podobną sumę), zostało przyznane ze względów personalnych dla zatrzymania istnienia ministra i jego urzędników.

Suma robi wrażenie, więc trudno zapomnieć. 

Obiło się to o moje uszy w bardziej szczegółowych sprawozdaniach z tego powodu, że ustępstwo p. Michalskiego w każdej dziedzinie zwykle powodowało tendencje zmniejszenia budżetu wojskowego, którym musiałem się zajmować. 

Obiło się to o moje uszy, znów się pojawia. Niby Marszałek nic nie wie, ale jego słuchy słyszą wszystko, każdy szmer. Zwracam uwagę na zestawienie zwrotów Obiło się i szczegółowych sprawozdaniach. To obiło się ma nas przekonać, o tym, że Marszałek nie zna szczegółów ale te szczegółowe sprawozdania temu przeczą. Czyli czytał sprawozdania i znał szczegóły. Co tu się mogło obić? I to o budżecie, dotyczącym bezpośrednio Marszałka — wojskowym?

Pomimo tej wygranej batalji która mi wskazywała, że wpływ osobisty G. Narutowicza jest względnie duży, byłem niezmiernie zdziwiony, gdy usłyszałem, że p. Skirmunt, ówczesny minister spraw zagranicznych, wyjeżdżając na znaną konferencję w Genui, chciał mieć jako wice-przewodniczącego delegacji polskiej właśnie G. Narutowicza.

Marszałek wyciąga wnioski: która mi wskazywała. No chyba nie wnioskuje na podstawie tego, co mu się obiło o uszy? Mało tego, ma już sporo informacji o Narutowiczu ale udaje zdziwienie. Czego się bał? 

Pomimo, że interesa ekonomiczne i finansowe odegrać miały na tej konferencji wybitną i wielką rolę, pomimo, że w rządzie i w społeczeństwie żywiono jakieś nadzieje na dochody, mające wpłynąć z ruchu tranzytowego, opartego na polskich środkach komunikacyjnych, które nie były w stanie podołać nawet naszym potrzebom wewnętrznym; pomimo wreszcie, że przed konferencją zbierano obfite materjały w różnych komisjach, w których brał udział również i G. Narutowicz — wyznaję szczerze, że wybór rządu zaskoczył mnie jak niespodzianka. 

No jak się dobrze orientuje w sprawie Marszałek. I mimo to zaskoczony. Chyba te finanse jednak go niepokoiły i Narutowicz, który trzymałby rękę na pulsie. Tu sprawa dograna, w tych międzynarodowych kontaktach, a tu cerber od finansów. No nie tak miało być panowie, nie tak się umawialiśmy.

Nie mogłem zupełnie zrozumieć motywów tego postnowienia. Tak dalekim dotąd był zawsze p. Narutowicz od wszystkich burz w szklance wody, które szalały i szaleją u nas przy każdem dotknięciu kwestyj międzynarodowych; tak dalekim wydawał mi się on od tego licznego u nas grona zawodowych autorytetów w tej dziedzinie, która należała zawsze do najdrażliwszych i do najbardziej delikatnych spraw dla każdego z rządów Rzeczypospolitej. 

Nie mogłem zupełnie zrozumieć motywów. Tak dalekim dotąd był zawsze p. Narutowicz od wszystkich burz w szklance wody — czyli śledził poczynania Narutowicza. I teraz wykazuje fałszywą troskę, że sobie nie poradzi, bo za delikatny. Że zadanie dla niego za trudne. Człowiek zdyscyplinowany, po kursach wojskowych, polujący i ćwiczący, z głową na karku i dbający o finanse?

Wybór G. Narutowicza wydawał mi się tem dziwniejszy, że sytuacja Polski podczas konferencji genueńskiej należała może do najtrudniejszych z czasów powojennych. Enuncjacje ówczesnego premjera Anglji wyraźnie i nie dwuznacznie skierowane były przeciw Polsce, jasno wskazując, czyim kosztem należy zadowolić naszych sąsiadów. Natomiast trudno było się spodziewać należytej obrony ze strony innych państw, gdy w grę wchodziły tak poważne interesy jak kwestja odszkodowań ze strony Niemiec i podniecone niezwykle nadzieje na możliwość zyskania rynków rosyjskich, przyczem konkurencja mocarstw mogła dojść do wysokiego napięcia, obniżając przez to szanse obrony interesów Polski.

Światowa konferencja gospodarcza w Genui odbywała się między 10 kwietnia a 19 maja 1922 roku. Za wiki: Próbowano na niej włączyć Rosję Sowiecką w obieg światowej gospodarki. Doszło wtedy do nawiązania stosunków dyplomatycznych i przerwania izolacji Rosji Sowieckiej na arenie światowej. W trakcie jej trwania podpisano układ pomiędzy Rzeszą Niemiecką a RFSRR we włoskim mieście Rapallo. Układ podpisali: Gieorgij Cziczerin, ówczesny komisarz spraw zagranicznych RFSRR i Walther Rathenau, minister spraw zagranicznych Niemiec. Układ został zawarty z inicjatywy sowieckiej nieoczekiwanie dla innych uczestników konferencji w Genui 16 kwietnia 1922 roku. Spisany w językach niemieckim i rosyjskim, wymiana dokumentów ratyfikacji nastąpiła w Berlinie 31 stycznia 1923. 
Marszałka martwią nasi sąsiedzi ale głównie Niemcy i Anglicy. Może warto tu jeszcze wspomnieć o bracie Gabriela Narutowicza, Stanisławie, który był członkiem tymczasowego litewskiego parlamentu — Taryby i jego podpis widnieje na Deklaracji Niepodległości Litwy ogłoszonej przez Tarybę 16 lutego 1918 roku. Litwa jest realizacją interesów niemieckich. Może Marszałek bał się, że Gabriel Narutowicz będzie także realizował interesy niemieckie? Ale na jakiej podstawie? Byłby więc agentem niemieckim? Może on, Marszałek, strzegł tu jakichś innych porozumień a w paradę wmieszał się mu Narutowicz? No ale o Marszałku także chodzą słuchy o agenturalnej przeszłości. Co prawda, w 1922 nie ma już Austro–Węgier ale czy Marszałek jest niezależny? Przeszłość tych ludzi mówi nam jednak coś innego. No ale może Marszałek bał się, po prostu, że ktoś chce go wysadzić z siodła?

Dlatego to w owe czasy radziłem bardziej skoncentrować się w obronie, nie mieszając do konferencji sprawy uznania naszych granic wschodnich, uzyskanych przez zwycięską wojnę. Niestety w Ministerstwie Spraw Zagranicznych byli innego zdania i sądzili, że należy i tę sprawę postawić na porządku dziennym. Wysunięcie tej kwestji uczyniło i tak już trudną sytuację Polski na konferencji jeszcze trudniejszą. Dało to w rezultacie, jak zwykle u nas w chwilach ciężkich, bardzo podnieconą atmosferę z masą sprzecznych plotek, domysłów, inwektyw, oskarżań, reminiscencyj wszelkiego rodzaju, przechodzenia od wysokich nadziei do nagłego strachu, co z konieczności odbijać się ciągle musiało na nerwach rządu, a przez to i na nerwach naszej delegacji w Genui. Tembardziej, że w Genui grano nieraz groźbami nowych wojen, nowych niepokojów, tymi straszakami nie tylko naszego życia państwowego.

Kogo Marszałek by widział na tej konferencji? Niestety nie wiadomo. I kto mu ten kij w szprychy włożył? Zwracam też uwagę, że przeskoczyliśmy o 2 lata. Od czasu kiedy Narutowicz przedstawiony został jako kandydat na ministra nieznaczącego resortu robót publicznych (przed 23 czerwca 1920) do Genui (10 kwietnia 1922 roku) upływają prawie 22 miesiące.

Byłem więc, powtarzam, zdziwiony, dlaczego obarczono tak trudnemi zadaniami człowieka, który mi się wydawał nieprzygotowanym do prac konferencyjnych i który nie mógł mieć siły utrzymania autorytetu rządowego przy tak podnieconej atmosferze wewnątrz kraju. 

Jakie to doświadczenie miał Narutowicz? A jakie sam Marszałek? Narutowicz był ministrem robót publicznych, bezpartyjnym, w 4 rządach, powołanych przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego:
od 23 czerwca 1920 r. do 24 lipca 1920 r. —  w pierwszym rządzie Władysława Grabskiego, powołanym po ustąpieniu rządu Leopolda Skulskiego;
od 24 lipca 1920 r. do 13 września 1921 r. — w pierwszym rządzie Wincentego Witosa;
od 19 września 1921 r. do 5 marca 1922 r. — w pierwszym rządzie Antoniego Ponikowskiego;
od 10 marca 1922 r. do 6 czerwca 1922 r. — w drugim rządzie Antoniego Ponikowskiego.

Ministrem spraw zagranicznych został już po powrocie z Genui. Był nim w 2 rządach:
od 28 czerwca 1922 r. do 7 lipca 1922 r. — w rządzie Artura Śliwińskiego i
od 31 lipca 1922 r. do 9 grudnia 1922 r. — w rządzie Juliana Nowaka.

A potem już prezydentem, następcą Marszałka. Krótko.

Konferencja po wielu perypetjach zakończyła się względnie szczęśliwie. Uznania granic, zgodnie z moimi przewidywaniami, nie osiągnęliśmy wcale, lecz to, co uważałem za naszą wygraną, osiągnęliśmy w zupełności, wyszliśmy z konferencji obronną ręką. 

Marszałek miał spore wyobrażenie o Narutowiczu, może błędne, jak nam usiłuje to przedstawić, ale wyrobione.

Po powrocie z Genui, zebrali się u mnie w Belwederze główni nasi delegaci na konferencję dla złożenia mi sprawozdania. Wtedy po raz pierwszy miałem sposobność poznać bliżej G. Narutowicza. Byłem zdziwiony, gdym usłyszał po raz pierwszy może, spokojną, rzeczową ocenę nietylko szczegółów Konferencji, lecz i stosunków międzynarodowych. Widać było w każdem niemal słowie, że p. Narutowicz mówi o świecie zagranicznym jak człowiek, który świat ten zna, z tym światem się zżył i obraca się w nim ze znacznie wiekszą swobodą, niż w świecie polskim. Długoletni pobyt w Szwajcarji, stałe obcowanie z mnóstwem ludzi, zatrzymujących się na krótko lub na długo w tym zajezdnym domu Europy, w Szwajcarji — dawały mu ten spokój w ocenie ludzi i zjawisk dobrze mu znanych, jaki rzadko spotyka się w Polsce. Nie było w tem, co mówił, nigdy ani dziecinnych, tak często u nas spotykanych, iluzyj, ani też akcentów niechęci i rozdrażnienia w stosunku do zjawisk wynikających z naturalnych tendencyj tego lub innego państwa. 

I tu już Marszałek opisuje nam innego człowieka. Pisze — po raz pierwszy miałem sposobność poznać bliżej, dodaje — Widać było w każdem niemal słowie. Ile to można z jednego słowa wywnioskować, ho, ho. To co mówi Narutowicz, Marszałka niemal hipnotyzuje :) Delegacja wraca po 19 maja 1922 roku, jak się domyślam, i za 7 miesięcy Narutowicz już żyć nie będzie. W tym to czasie, jak czytamy, tak doskonale pozna Marszałek Narutowicza... 

Był on, jak to miałem sposobność zauważyć, człowiekiem, którego bym nazwał europejczykiem w sposobie ujmowama państwa i jego zadań i oceny pracy indywidualnej ludzi sprawujących funkcje państwowe. Czuć w nim było jakby bolesny skurcz przy każdem oskarżeniu, które mu się wydawało niesłuszne, przy każdem przypuszczeniu, które uważał za niedostatecznie uzasadnione. Prosił wtedy natychmiast o głos i prostował. Gdy zauważył po skończonej konferencji u mnie, że z postępowania delegacji w pewnych kwestjach jak uznanie granic, pozostałem niezadowolony, prosił o specjalną audjencję, aby dodatkowemi wyjaśnieniami rozwiać moje wątpliwości i stanąć w obronie p. Skirmunta. Nie chciał przypuszczać, by postępowanie p. Skirmunta naraziło na szwank nasze interesy. Stwierdził mi, że najzupełniej nie mogło być mowy o uzyskaniu uprawnienia granic, lecz że stosunki przy końcu Konferencji ułożyły się dla nas o tyle pomyślniej, że żaden zręczny czy niezręczny początkowy krok z naszej strony, nie odgrywałby najmniejszej roli, gdyż wszystkie kwestje utonęły w ogólnem wrażeniu nieudatnej pod względem zamiarów i celów Konferencji. 

Podczas tych paru wizyt G. Narutowicza u mnie miałem sposobność poruszać z nim i różne kwestje z dziedziny naszego życia wewnętrznego. P. Narutowicz bowiem skorzystał z tych okazyj, aby poza służbowemi sprawami nieco więcej mówić o sobie i o swojem życiu, korzystając z łączącego nas powinowactwa. 

...i rozpozna go podczas tych paru wizyt. To jest fragment, który nie powinien, po tym wszystkim, na co zwróciłem uwagę, zostawić najmniejszych wątpliwości. Mamy „na liczniku”, wymienione przez Marszałka, to pierwsze bliższe poznanie i tę dodatkową audiencję a Marszałek robi z tego: Podczas tych paru wizyt. No i teraz się zastanówmy — oni są spokrewnieni — a Marszałek dopiero podczas tej niby pierwszej wizyty, po powrocie Narutowicza z Genui, miałby się bliżej zainteresować jego losem i go bliżej poznać? Moim zdaniem zrobiłby to od razu, 2 lata wcześniej, kiedy Narutowicz pojawił się w Belwederze jako minister od robót publicznych, a nawet jeszcze wcześniej, kiedy był kandydatem na ministra i został Marszałkowi przedstawiony. Wypytałby go o los, co tam słychać, itd. Marszałek zgrabnie łączy tutaj wszystkie te wizyty z Narutowiczem ale akcenty stawia tam, gdzie mu pasuje. Od tego momentu Marszałek nadrabia w opisie Narutowicza stracony czas, od 20 strony aż do końca, czyli 62 strony. Tu już może spokojnie opowiadać jakim to Narutowicz był wspaniałym człowiekiem. 
 

To może spuentuję to inaczej:

https://Pakt Lanckroński

"W wyniku paktu lanckorońskiego rząd Władysława Sikorskiego podał się do dymisji, a 28 maja 1923 r. prezydent Stanisław Wojciechowski powierzył misję utworzenia nowego gabinetu Wincentemu Witosowi. Ministrem skarbu w tym rządzie został Władysław Grabski. W skład rządu Wincentego Witosa weszli przedstawiciele endecji, chadecji i „Piasta”. Po ostrym starciu z gen. Stanisławem Szeptyckim, Józef Piłsudski zrzekł się przewodnictwa Ścisłej Rady Wojennej. Oświadczył, że jako żołnierz nie może bronić rządu złożonego z przedstawicieli partii odpowiedzialnych za śmierć Gabriela Narutowicza i odsunął się z życia politycznego w zacisze willi w Sulejówku".

"Do 14 grudnia 1922 roku przewodniczącym Rady Wojennej i Ścisłej Rady Wojennej był marszałek Polski Józef Piłsudski, który urząd Naczelnika Państwa łączył z funkcją Naczelnego Wodza. Po wyborze Gabriela Narutowicza na urząd Prezydenta RP, Józef Piłsudski zachował funkcje generała przewidzianego na Naczelnego Wodza w czasie wojny, I wiceprzewodniczącego Rady Wojennej i przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej. Od połowy 1923 roku, kiedy marszałek wycofał się z życia publicznego stanowisko pozostawało nieobsadzone".

"Pakt przewidywał, że:

.państwo i samorząd powinny odzwierciedlać narodowy charakter II Rzeczypospolitej, a rząd winni tworzyć wyłącznie Polacy;
.większą niż dotychczas rolę w państwie uzyska Kościół katolicki;
.nastąpi wzmożona polonizacja Kresów Wschodnich;
.wprowadzony zostanie rozdział liczby miejsc w całym szkolnictwie według proporcji narodowościowej ludności w państwie (tzw. zasada numerus clausus);
.przyspieszona zostanie parcelacja rolna (przynajmniej 200 tys. hektarów rocznie).

Skutkiem podpisania paktu było powstanie 28 maja 1923 I rządu Chjeno-Piasta".

http://stanislaw-orda.szkolanawigatorow.pl/wspomina-karol-wedziagolski-cz-2

Umami, przeczytałem to co Pan napisał. Muszę to przemyśleć. Haller już zamówiony, więc powiększe bazę źródłowa. Rozpaliłem ognisko u siebie na bloku, wiec zastrzegam sobie dłuższy czas na polemikę z Pana komentarzami. Szanuję i doceniam nakład pracy w niebieskich komentarzach, więc na pewno nie przejdzie to bez repliki z mojej strony.

Pozdrawiam

Ciekawe, dopiero teraz przeczytałem. Troszkę z tego wynika że Narutowicz miał to coś czego Piłsudski nie miał: prawdziwie szlachecką postawę. I to już od młodzieńczych lat. Co już wtedy musiał zapamiętać. To była ta drzazga, która uwierała Marszałka. Ten styl, znajomości i umiejętności. Dwa całkowicie odmienne typy ludzi. Jeden z zasługami rzeczywistymi i swoimi drugi z urojonymi i ukradzionymi.

Teraz pewne jest że Narutowicz w oczach Piłsduskiego był kimś. Kimś. Kimś kto ma szansę i możliwości by zapanować nad tym burdelem! Kimś, kto ma szansę zyskać szacunek i masowe poważanie. Zawsze skuteczny. Dał radę w Szwajcarii. Dał radę wydębić 8 mld od sknerusa mającego swoje widzimisię i zdołał rozpocząć wiele projektów, które pewnie potem sam Piłsudski skasował. Został zaproszony do wzięcia udziału w b. ważnej konferencji i i tam się znalazł. Aż wreszcie został prezydentem.

Teraz wszystkie elementy elementy wskoczyły na swoje miejsce. A ponieważ PPS też poparło Narutowicza to mamy jedno: Piłsudski był przygotowany na to. Zabójstwo nie było spontanem, szybką akcją. Było akcją przemyślaną aczkolwiek pewnie tylko w najwęższym gronie Marszałka. I być może dlatego musiał potem zaszyć się Sulejówku. By wydostać się stamtąd gdy dostał do wyraźnie zrozumienia że nie ma miejsca na takie wyskoki w przyszłości i wystarczająco spokorniał.

Ja po prostu lubię konteksty, a bez nich ciężko będzie ugryźć tę "pułapkę na szczury." Bardzo mało jeszcze wiemy o Gabrielu Narutowiczu. O jego młodości spędzonej w Lipawie, o jego przyjaźni z Tadeuszem Rechniewskim, o jego roli w polityce Szwajcarskiej w regulacji rzeki Ren, o nadaniu mu przez Szwajcarię obywatelstwa, którego chroniło go przed rosyjskim wymiarem sprawiedliwości. Tropów jest sporo i dlatego kontekst jest jednak istotny. Powrót do Polski Gabriela Narutowicza miał kilka wymiarów. Miał wymiar osobisty - śmierć żony, miał wymiar bezpieczeństwa - w niepodległej Polsce był już bezpieczny (oczywiście do czasu), jak rewolucjonista Piłsudski, mógł mieć też wymiar polityczny, który trudno będzie namierzyć (gra w trzy karty). Ale poszlak jest sporo, bo te poszukiwania są jednak, procesem poszlakowym. Niemniej myślę, że gra warta jest wysiłku, a tak chociażby dla rozrywki intelektualnej, no i dla lepszego poznania życiorysu pierwszego prezydenta II RP. Więc..., być może..., zacytuję z filmu "Chłopaki nie płaczą" - "rozkręcają się, chłopcy."

No więc to Mościcki ściągnął Narutowicza do Polski.

Pod koniec roku 1919 Mościcki wybrał się w swoich sprawach do Szwajcarii. Korzystając z okazji minister robót publicznych powierzył mu misję nakłonienia Gabriela Narutowicza do porzucenia zajęć na politechnice w Zurichu i powrotu do kraju. Mościcki znał go od dawna i szanował za przymioty charakteru oraz wybitne zdolności naukowe i z misji tej wywiązał się znakomicie. I. Mościcki niejednokrotnie zwracał uwagę na trudną sytuację przemysłu chemicznego w Polsce, czemu dał wyraz w licznych artykułach. Proponował on, aby budowę przemysłu chemicznego oprzeć na krajowych surowcach w celu uniknięcia zależności od zagranicznych koncernów i ograniczenia ich udziału w polskiej gospodarce. Uważał również że największą stabilność zakładom zapewni własność państwowa oraz dobre zaplecze technologiczne skoncentrowane w jednym ośrodku badawczym. Ta propozycja znajdowała zrozumienie władz, ale nie podejmowano w tym zakresie żadnych konkretnych działań. Dlatego zdecydował się na realizację projektu za pomocą środków społecznych. 22 marca 1922 roku zarażeni entuzjazmem profesora udziałowcy spółki „Metan" przekazali jej majątek na rzecz powstałego Chemicznego Instytutu Badawczego. W statucie zapisano, że służyć ma on nie osiąganiu zysków, ale pracy twórczej na rzecz przemysłu chemicznego. W sierpniu 1925 roku rozpoczęto budowę siedziby Instytutu na warszawskim Żoliborzu, a jej oficjalnego otwarcia dokonał osobiście 14 stycznia 1928 roku Ignacy Mościcki, wówczas już prezydent Rzeczypospolitej. Instytut spełnił pokładane w nim nadzieje stając się ważnym centrum naukowym znanym nie tylko w kraju ale, i za granicą. Przez 17 lat prowadzono w nim badania m. in. nad klasyfikacją polskiego węgla. Najpoważniejszym jednak osiągnięciem było opracowanie metody produkcji syntetycznego kauczuku. Nowe wyzwanie, na miarę „problemu azotowego", stanęło przed Mościckim gdy po latach walk powstańczych i zabiegów dyplomatycznych uregulowano kwestię podziału Górnego Śląska. W granicach Polski znalazł się Chorzów z wielką fabryką związków azotowych. Niemcy rozpoczęli jej budowę w czasie I wojny licząc, że zaspokoi zapotrzebowanie ich przemysłu zbrojeniowego. Przejęcie zakładu w polskie ręce było kwestią nie tylko gospodarczą, lecz także prestiżową dla młodego państwa. Niemcy rozpętali bowiem w prasie europejskiej kampanię propagandową głosząc, że Polacy nie są w stanie sami uruchomić fabryki i utrzymać ciągłości produkcji. Rząd polski zwrócił się do Mościckiego, aby dowiódł nieprawdziwości niemieckiej tezy. Było to zadanie na miarę jego ambicji i możliwości.

http://tradycja.zst.tarnow.pl/strony/moscicki/7.html


​​​​​​​

Czy to coś zmienia? Raczej zmierza do tego samego punktu: Narutowicz posiadał nie tylko te wszystkie atuty, które miał Piłsudski ale też szereg kolejnych, o których właśnie napisałem. Oczywiście że kariera Naruowicza nie była oparta tylko na jego osobistej charyźmie. Bez wątpienia jednak jego „europejskość” jak to nazwał Marszałek pozycjonowała go wyżej niż Piłsudskiego.

Warto być może wrócić do przytoczonej tutaj opowieści Wędziagolskiego jak poznał Narutowicza i Piłsudskiego. Ciekawe jest że najpierw ucina sobie pogawędkę z Narutowiczem i gdy tylko obaj stają się niemal kumplami to wtrąca się Piłsudski i zaczyna od ... tego samego. Jakby ktoś mu doniósł że kolejny człowiek właśnie został zdobyty przez Narutowicza. Teraz Piłsudski próbuje tego samego, siebie wykreować w podobnym stylu. Pokazać że on jest niegorszy a być może lepszy. Ten człowiek był naprawdę żałosnym pozorantem, najgorszego typu zawistnikiem, oszustem i nędznym gadem.

Teraz jeszcze przyszło mi do głowy że może te papiery o których wspomniane jest pod koniec, uratowały głowy Hallerów. Piłsudski prewencyjnie oskarżył ich o fałszersrwa jakby miały one wyjść na jaw. Z drugiej strony jednak później wolał to zostawić na boku. Zresztą... Piłsudski ewidentnie nie mógł robić wszystkiego co chciał. Mógł sobie pozorować rządzenie Polską jak wielu kacyków na świecie, wyżywając się na prywatnych wrogach, którzy nie należeli do Układu. Jednak naturalne jest że, jak na każdego kacyka, musiały istnieć na niego kwity i sposoby szachowania tak by mu za bardzo woda sodowa nie uderzyła do głowy. Co u niego akurat chyba było dość naturalne ale jak napisał coryllus, do nadmiernie odważnych nie należał...

No napewno jest to ważne, dlatego to wkleiłem. Bo ten konflikt ludzi Piłsudskiego z Sikorskim ciągnie się aż do śmierci Sikorskiego. Haller opisuje też relację Sikorskiego, już po zamachu na Narutowicza, z zachowania Marszałka. To jest o tyle ciekawe, że Rawicz opisuje nam inną relację, z której wynika, że Marszałek z domu nie wychodził (bo poleciała do niego delegacja z pytaniem co robić). Ale uwaga! Ta delegacja z Marszałkiem nie rozmawiała, bo go nie widziała. Więc nie można wykluczać, że w tym fragmencie, ta relacja po coś kryje Marszałka. Nie wiem zresztą po co, bo w Kurjerze Porannym (patrz wyżej) piszą, że Marszałek piorunem spotkał się z Ratajem (więc w domu nie mógł siedzieć i dlatego nikt go tam nie widział), marszałkiem Sejmu, co uwiarygadnia relację Sikorskiego, przynajmniej co do tego, że Marszałek z domu wyszedł. 

Ja celowo nie chcę tego tu wszystkiego opisywać, bo uważam, że te Pamiętniki Hallera, powinien przeczytać każdy. To jest właściwy bohater, a nie ci wszyscy, pięknie malowani ojcowie narodu, jak Daszyński czy Piłsudski. Lansuje się gangsterów a człowiek z zasadami, żołnierz, z mocnym etycznym kręgosłupem, katolik, jest zepchnięty na bok. Zdaje się, że to wydanie LTW to pierwsze krajowe, bo wcześniej wydano te Pamiętniki w Londynie, ale nie chcę wprowadzać w błąd. Niestety, z lektury wynika, że są tam porobione skróty, np. z podróży po Stanach, co mnie wkurzyło.
Tę książkę Rawicza też polecam — to jest po prostu historia gangu. Zaczyna się rozdziałem Narodziny bojowca (czyli późniejszego Doktora Łokietka — zainteresował się tym, jak się robi proch, zaczął studiować chemię w Zurychu i Genewie, i skończył jako doktor chemii z Genewy. No drugi Mościcki). Jak to bojówka kształci ludzi na doktorów. Mieszanka wybuchowa. Swoją drogą, bo tego w necie nie widać, okładka pokryta jest miejscowo lakierem UV i dopiero pod światło widać, że świeci nam bomba z iskrzącym lontem. Idealna do kompletu z Baśniami socjalistycznymi Gospodarza. 

O jednej rzeczy trzeba jeszcze napisać. W Pamiętnikach Hallera, po zaprzysiężeniu prezydenta Narutowicza, 11 grudnia, mamy opisaną taką sekwencję zdarzeń:
— w hali wyjściowej Sejmu napada generała Hallera Andrzej Moraczewski i wykrzykuje: Napadliście na nas na placu Aleksandra. Będziecie ponosić skutki.;
— po powrocie do domu, do generała Hallera przyszła ta niby córka, po tym jak ją aresztowali na pl. Trzech Krzyży;— tego samego dnia, po południu, kiedy generał wybierał się do Amerykańskiego Czerwonego Krzyża naszła go hałaśliwa deputacja. Z delegacją przybył płk Sołłohub-Dowoyno, z którego ust padają takie słowa: — Widzi pan generał, jak warszawiacy w 1862 roku szli pod Pałac Błękitny — tak dzisiaj przychodzą do pana generała. Trzeba, żeby pan generał do nich wyszedł;
— następnie „przemówił jakiś rozagitowany przeciwko wyborowi prezydenta głosami Żydów — jak się wyraził — agitator i zażądał” od generała, żeby powiedział zebranym co mają robić i generał wygłasza do zebranych krótką mowę, w której popiera wybór prezydenta, i odsyła ich do kardynała Rakowskiego, jeśli ci mają jakieś wątpliwości;— jeszcze tego samego dnia, wieczorem, prasa czerwona oskarżyła go o mowę antysemicką — jak się wyraża generał: „nie potrafiła znaleźć dowodów. Później wyszły na jaw nazwiska kilku oficerów, którzy w przebraniu cywilnym brali udział w manifestacji, a potem fałszywymi oskarżeniami usiłowali mnie obarczyć, że w swoim przemówieniu atakowałem Żydów.”

I teraz tak — dlaczego warto czytać Baśnie socjalistyczne?

W II tomie, w rozdziale Dwa banki, mamy opis prasowego konfliktu żydowsko-polskiego o jakieś tancerki, który kończy się tym, że Leopold Kronenberg zdobywa koncesję na swoją gazetę, kupuje w 1859 roku Gazetę Codzienną i zmienia jej nazwę na Gazetę Polską i może już, przy jej pomocy, bronić interesów żydowskich. 
Dalej dowiadujemy się jakie to stronnictwa patriotyczne funkcjonowały w Warszawie:
— białych, związanych z Andrzejem Zamoyskim,
— czerwonych, opartych o emigrację i agentów francuskich i...
— stronnictwo Millenerów Edwarda Jürgensa, w którego żyłach płynęła „przymieszka krwi semickiej”.
Dalej Gospodarz opisuje nam jak się bada grunt i testuje władzę, na ile można sobie pozwolić, i jak daleko się posunąć, kiedy myśli się o zorganizowaniu powstania. Jak? Najpierw robi się małe prowokacyjki ale i bardziej sprytne konstrukcje. Wspomniany Jürgens organizuje „deputacje studentów Polaków ze wszystkich uniwersytetów cesarstwa”, którzy piszą adres do cara, z wyrażonymi w nim żądaniami, pod którym trzeba zebrać podpisy najbardziej wpływowych obywateli miasta. Pamiętamy takie listy z PRL — List 34, List 59. Wszystko to pod kierownictwem Jürgensa. Na liście znalazły się nazwiska hrabiów (w tym Andrzeja Zamoyskiego), jednego jenerała, Leopolda Kronenberga i jeszcze kilkunastu innych. Później delegaci odwiedzają ich wszystkich, żeby zdobyć podpisy pod adresem, co fantastycznie opisuje nasz Gospodarz. Na koniec dowiadujemy się, że Jürgens to po prostu człowiek Kronenberga i że był to tylko „kolejny krok w eskalacji zdarzeń”. „Kolejnym były już manifestacje uliczne.” A także  prowokacje uliczne, np. pod Towarzystwem Rolniczym, którego prezesem był Andrzej Zamoyski, zakończone „salwą do tłumu”. Po tym krwawym zdarzeniu wszyscy wpływowi ludzie miasta, z biskupami i literatami, zbierają się w resursie kupieckiej. Bratają się a Kronenberg podaje trunki, cygara i papierosy. Jest i rabin Beer Majzels. Jak to się wszystko skończyło, to już trzeba doczytać w książce.

No ale to nie koniec. Zaglądamy do następnego rozdziału Parostatkiem w piękny rejs, który opisuje katastrofę finansową spółki Andrzeja Zamoyskiego. Nie będę tej historii streszczał ale, tak jak autor, muszę przywołać wiersz Fortepian Chopina, w którym nasz wielki poeta Cyprian Kamil Norwid opisuje scenę, „kiedy to żołnierze rosyjscy wyrzucają na uliczny bruk fortepian wielkiego artysty. Ideał sięgnął bruku — pisze Norwid, ale dla nas jednak istotniejsze jest skąd ów fortepian zostaje wyrzucony. Z pałacu Zamoyskich mianowicie, który został doszczętnie rozgrabiony, zdewastowany i zniszczony, a stało się tak, ponieważ powstańcy styczniowi dokonali przed tym właśnie pałacem nieudanego zamachu na generała Fiodora Berga, namiestnika carskiego w Warszawie.” Kto go zorganizował, to już trzeba doczytać sobie w książce.

No ale jaki to może mieć związek z generałem Błękitnej Armii Hallerem?

Pałac Błękitny to jest właśnie ten sam pałac Zamoyskich, w którym koncertował Chopin. Nasz Gospodarz opisał nam stałe warianty gry, jak to mówi Grzegorz Braun a najwyraźniej nieświadomy, w czym uczestniczy, generał Haller przytoczył nam te słowa: „Dziwne mi się wydawało, że z tą delegacją przybył płk Sołłohub-Dowoyno, który swoją z ruska brzmiącą polszczyzną usiłował mnie przekonać, mówiąc:

— Widzi pan generał, jak warszawiacy w 1862 roku szli pod Pałac Błękitny — tak dzisiaj przychodzą do pana generała. Trzeba, żeby pan generał do nich wyszedł.”

Powstanie styczniowe — „ulubiona narodowa tragedia Józefa Piłsudskiego”.

Ja o tej fuksynie pamiętam i jeszcze coś dopiszę.

OK, poczekam...

... to ja tez sie zrewanzuje ciekawostka.  Otoz przedwczoraj ogladalam reportaz o produkcji "czarnych oliwek".  Okazalo sie, ze czarne oliwki  nie istnieja.  Za czarne oliwki "robia"  zielone i niedojrzale oliwki, ktore w procesie produkcyjnym sa traktowane wlasnie czarnym barwnikiem, w ten sposob, ze moczy sie te zielone oliwki kilkanascie dni do momentu az zrobia sie czarne.  Ten barwnik jest szkodliwy dla zdrowia i na etykiecie oznaczony jest jako E-costam...

... natomiast z czarnych  oliwek, czyli - po prostu - dojrzalych, wyrabia sie tylko oliwe. 

Tak wiec wszedzie same KANTY... to cos niebywalego.

A niech to, dziękuję za info, nie będę kupował. 
Fuksyna ponoć też jest trująca i rakotwórcza.

Fuksyna, jako barwnik, może być stosowana do produkcji atramentu a potem w biurach ministerstw ale może być też używana przy produkcji farb.
Rawicz w swojej książce na to uwagi nie zwraca ale przytacza jedną, wstrząsającą, relację — profesora Adama Szczypiorskiego, ojca donosiciela i PRL-owskiego literata, przez lata honorowanego jako wielki autorytet moralny (w ramach cyklu Errata do biografii o Andrzeju Szczypiorskim zrobił film Grzegorz Braun), wówczas sekretarza warszawskiego OKR-u, a więc drugą osobę po Rajmundzie Jaworowskim na terenie stołecznej organizacji PPS — to jest opis reakcji po zamachu na Narutowicza (podkreślenia moje):

(...) W OKR-ze dziwny obraz. Ruch! Komenderuje dwóch byłych peowiaków, znanych mi oficerów, i Łokietek. Jeden z tych oficerów to kapitan [Adam] Włoskowicz [oficer II oddziału Sztabu Generalnego], co do drugiego zaś mogę się mylić. Zostało mi w pamięci, że to był Adam Koc, ale wiele osób potem mówiło, że to był Marian Zyndram–Kościałkowski. Przede wszystkim jednak zdałem telefoniczną relację Daszyńskiemu z wizyty w mieszkaniu Piłsudskiego [Szczypiorski pojechał wcześniej powiadomić o tym, że był zamach na Narutowicza, nie został wpuszczony do mieszkania, z Marszałkiem nie rozmawiał i we wcześniejszym fragmencie swojej relacji, powiedział — „Piłsudskiego nie widziałem, ale niewątpliwie musiał być w domu”] tam wcześniej, a następnie wróciłem na salę, gdzie obok wymienionych było jeszcze wielu innych ludzi. Zapytałem, co się tu dzieje. Łokietek był nieco zmieszany, ale on i Włoskowicz zaczęli mi wyjaśniać, że na podstawie porozumienia Piłsudskiego z Daszyńskim rozpoczyna się „odwet”. To znaczy wysyła się „trójki”, które mają „zlikwidować” tych przywódców endecji, których opinia uważa za głównych moralnych winowajców morderstwa, dokonanego na prezydencie Narutowiczu, a więc: generała Józefa Hallera, publicystę Stanisława Strońskiego, wydawcę endeckiej „Dwugroszówki” Antoniego Sadzewicza i prezesa „Rozwoju” posła Dymowskiego. Te nazwiska utkwiły mi w pamięci. Łokietek dowodzący organizacyjnie całą akcją, wysłał już pierwszą trójkę — bez broni, ale z kubłami czerwonej farby, którą mają naznaczyć domy skazanych, by ułatwić robotę tym, którzy będą strzelać.
    Złapałem się za głowę. Przecież dwukrotnie rozmawiałem telefonicznie z Daszyńskim i ani słowa o tym. Byłem też w mieszkaniu Piłsudskiego... Poleciłem natychmiast przerwać tę akcję, którą uznałem za prowokację, i cofnąć trójkę z kubłami, która już wyszła na miasto. Oficerowie usiłowali mnie przekonywać, ale gdy zarzuciłem im kłamstwo, mówiąc, że rozmawiałem z Daszyńskim i byłem u Piłsudskiego, nie potrafili oczywiście nic odpowiedzieć i wyszli. Łokietek pozostał. Chwyciłem za telefon i opowiedziałem oględnie Daszyńskiemu, o co chodzi. „Łokietek oszalał! Dajcie go natychmiast do aparatu!” Oddałem Łokietkowi słuchawkę. Daszyński krzyczał tak głośno, że i ja, stojąc obok, słyszałem: „To prowokacja! Jak daliście się na to nabrać? Jak śmiecie słuchać jakichś oficerków? Natychmiast cofnąć to wszystko!” Mówił jeszcze coś, czego nie dosłyszałem.
    Gdy Łokietek odłożył słuchawkę, powiedziałem do niego: „No widzisz, w co wlazłeś...” Tłumaczył, że jeśli dwóch oficerów, których znał od dawna jako ludzi bliskich Piłsudskiemu, przyszło z taką sprawą, był przekonany, że jest to sprawa uzgodniona.
    Po tych wydarzeniach Łokietek zaczął organizować wzmocnienie ochrony osobistej przywódców: Daszyńskiego, Perla i innych.
    Już poprzednio informowano mnie, że z trasy konduktu telefonował Jaworowski, żądając abym przybył do niego na pogrzeb [Kałuszewskiego], by się porozumieć. Teraz zadzwonił ponownie z tym żądaniem. Nie wspomniałem mu o sprawie z oficerami, nie chciałem przez telefon o tym mówić. Powiedziałem do Łokietka: „Nie wolno ci więcej robić kroku beze mnie!” — wsiadłem w dorożkę i pojechałem na trasę pogrzebu. Kondukt dogoniłem na Chłodnej. Rozmówiłem się z Jaworowskim. Na moje informacje o wydarzeniach w OKR-ze zareagował tak jak Daszyński. Kazał mi wziąć część obstawy z pogrzebu i wzmocnić tymi ludźmi ochronę dzielnic i mieszkań przywódców.

[Tu pozwolę sobie na wtrącenie — może to jednak wcale nie oznaczać końca akcji, może to być komunikat, że czekamy na rozkazy a na razie zajmijcie pozycje.]

    Znów wróciłem do OKR-u, mogła być godzina 3—3:30. To wszystko następowało bardzo szybko, jedno po drugim. Ledwo wróciłem, telefon. Tym razem Daszyński dzwonił do mnie i polecił mi zawiadomić Moraczewskiego, Barlickiego i oficerów–peowiaków (rozumiałem, że tu chodzi o Stamirowskiego, Włoskowicza, Hołówkę, Miedzińskiego [oficer sztabowy do specjalnych zleceń przy Piłsudskim, „odkomenderowany” do PSL „Piast”, skąd wszedł do Sejmu i przeszedł do „Wyzwolenia” a potem do BBWR]), by stawili się o siódmej wieczorem w mieszkaniu senatora Iwanowskiego na placu Wareckim. Tłumaczyłem Daszyńskiemu, że nie zdołam tego zrobić, stanęło na tym, że tylko niektórych zawiadomię.
    W chwilę potem następny telefon. Dzwoni do mnie z mieszkania Miedzińskiego Tadeusz Hołówko. „ Czy zgodzisz się tu przyjść do nas, pilna sprawa?” Zgodziłem się. Znów poleciłem Łokietkowi zostać w OKR-ze i poszedłem. U Miedzińskiego byli poza gospodarzem Hołówko, Włoskowicz, Stamirowski, chyba Koc i jeszcze jacyś oficerowie. Jeden Włoskowicz w mundurze. Byłem zaskoczony zestawem ludzi.
    Zaczęła się wielka dyskusja, czy słusznie zrobiłem, zabraniając Łokietkowi czynności „odwetowych”. Napadli na mnie za to, że udaremniłem ich plany, które w wyniku zaskoczenia i możliwości wykorzystania podekscytowanego tłumu na ulicach miały wszelkie szanse powodzenia. Znów mówiłem im o tym, że Włoskowicz usiłował wprowadzić mnie w błąd, wysuwając twierdzenie o porozumieniu Piłsudskiego z Daszyńskim.Tę sprawę pomijali, natomiast argumentowali, że jeżeli się nie wykorzysta obecnej szansy do kontrakcji, straci się też Witosa i jego wielkie stronnictwo. Widząc brak kontrakcji z naszej strony, „piastowcy” przekonają się o naszej słabości i na dobre sprzymierzą się z prawicą. Ten ostatni argument trafił do mnie.

Tu przerywam relację profesora. Padł motyw polityczny. W przypisie mamy słowa Kajetana Morawskiego z książki Tamten brzeg (Paryż, 1966), który „pisząc o źródłach przewrotu majowego, powołuje się na zdanie piłsudczyka, dyplomaty Romana Knolla, iż komórka przygotowująca przewrót za główny cel uważała »niedopuszczenie do utrwalenia się Centroprawu jako systemu politycznego, wciągającego ruch ludowy w orbitę idei nacjonalistycznych«.

Rawicz pisze, że to co powiedział Szczypiorski, a co w tym dłuższym fragmencie przytoczyłem, wcześniej opowiedział żonie Jaworowskiego „Jadwidze” a ta zrelacjonowała to w swoich pamiętnikach, ale z drobnymi różnicami w szczegółach, choć obydwie relacje pokrywają się. Jaworowska uzupełnia własnym wspomnieniem opis sytuacji na cmentarzu podczas pogrzebu Kałuszewskiego (swoją drogą ten chorąży musiał być ważny, skoro wybrała się na jego pogrzeb, chyba, że to taka manifestacja programowa):

„Na pogrzeb wydelegowany poseł [Norbert] Barlicki wygłosił tak rewolucyjne przemówienie, że towarzysze i robotnicy masowcy zrozumieli to jako wezwanie do natychmiastowej rewolucji. Kiedy się do niego zwrócili, by dał broń i prowadził, oświadczył, że zadecyduje o tym CKW. Oburzyło to robotników bardziej uświadomionych, że tak nie liczył się z tym, co mówi, i że wzywał , jak rozumieli, do rewolucji natychmiastowej, nie będąc do tego przygotowanym i nie mając takich pełnomocnictw. Skutki tego mogły być bardzo poważne i krwawe , bez korzyści dla sprawy. CKW oczywiście nie uchwalił tej rewolucji i podobno Barlicki przeraził się i ochłódł.”

I tu Rawicz komentuje:

„Coś w tym wszystkim niejasnego. Niewiadomski zamordował Narutowicza tuż po dwunastej. Szczypiorski był u Piłsudskiego około pierwszej i zastał tam Barlickiego. Pogrzeb Kałuszewskiego ruszył o 1:30. Na cmentarzu przemawiał Barlicki.
Należy chyba wnioskować, że jego wystąpienie na cmentarzu po wyjściu od Piłsudskiego było jakoś uzgodnione z Komendantem. A w takim razie: Piłsudski był za »rewolucją«, a Jaworowski, Daszyński i CKW — przeciw? Nie jest to wszystko jednoznaczne.”

Następnie, dywaguje na ten temat i w przypisie dodaje nam jeszcze wypowiedź posła PPS Adama Pragiera z pamiętników Czas przeszły dokonany (Londyn, 1966):

„Na torze politycznym PPS musiała odeprzeć pokusę krwawego odwetu na prawicy, do czego chcieli ją skłonić piłsudczycy, zarówno z organizacji warszawskie PPS, jak dawni peowiacy. Miało to się wyrazić w formie zabójstwa głównych sprawców moralnych zbrodni Niewiadomskiego. Rzecz działa się poza ramami instancji partyjnych i klubu sejmowego PPS. Jaworowski powiadomił o tym zamierzeniu tylko kilku członków CKW. Daszyńskie sprzeciwił się jak najostrzej i wymusił na Jaworowskim poniechanie tego zamysłu. Gdyby go nie udaremnił , jego następstwem musiałby być oczywiście także zamach stanu, bo o współpracy parlamentarnej z prawicą nie mogłoby już być przecież mowy. W takim wypadku władza znalazłaby się w ręku Piłsudskiego, co także, z uwagi na sposób dojścia do władzy, wywołałoby niechybnie wojnę domową. Szczęśliwy los sprawił, że próbę wytrzymał Sejm, gdy nie ukorzył się przed ulicą, i próbę wytrzymała PPS, gdy nie dała się uwieść pokusie zemsty podsuniętej przez spisek. Pozostała nadal otwarta droga dla demokracji w Polsce.”

Później Rawicz odnosi się do do Włoskowicza i Stamirowskiego. Kim byli?

    „Powiedzmy krótko: byli to oficerowie z drugiego oddziału Sztabu Generalnego. I ich, występujących zarówno w nomenklaturze Daszyńskiego, jak i w relacjach [Pobóg–] Malinowskiego jako »peowiacy«, czym w swoim czasie byli w istocie, przewidziano wedle wszelkiego prawdopodobieństwa jako głównych wykonawców planu, podjętego w pierwszej gorączce, którego realizacja jednak nie doszła do skutku. Trudno jednak sądzić, by oni byli inicjatorami zamierzonej wielkiej prowokacji; tych trzeba szukać wyżej.
    A Miedziński? W relacji Szczypiorskiego Bogusław Miedziński jest tym człowiekiem, w którego mieszkaniu i w którego obecności odbyło się pierwsze zebranie popołudniowe z udziałem wyłącznie zwolenników »odwetu«. A zatem — konwentykiel, jądro spisku! Miedziński był w hierarchii legionowo–peowiacko–dwójkarsko–piłsudczykowskiej kimś niewątpliwie znacznie wyższym aniżeli Włoskowicz czy Stamirowski. Znacznie wyższym od tych dwóch oficerów w tejże hierarchii był również Zyndram–Kościałkowski, ten, który przyszedł do OKR-u i konferował z Łokietkiem, a później ze Szczypiorskim. Wreszcie jeszcze wyższy szczebel reprezentował Tadeusz Hołówko, uczestnik spotkania w mieszkaniu Miedzińskiego. I wydaje się, ze właśnie ci trzej: Miedziński, Zyndram–Kościałkowski i Hołówko byli inicjatorami niedoszłego »odwetu«.
    Jeżeli nie jeszcze wyżej. Najwyżej!
    Zapytałem wprost profesora Szczypiorskiego:
    — Jakie pan wówczas odniósł wrażenie, czy Piłsudski był poinformowany o planie odwetu?
    Profesor Szczypiorski zaprzeczył, jak najenergiczniej, uważając że taka akcja »nie była w stylu Piłsudskiego«. To jednak tylko ocena.”

    Rawicz jakoś Szczypiorskiemu nie dowierza i podaje różne argumenty i kontrargumenty profesora. Konkluduje:

    „Tak więc skłaniam się raczej do przypuszczenia, że i Jaworowski wciągnięty był w spisek, którego górą w tej konstelacji byliby Jaworowski i Miedziński, w drugiej kolejności Zyndram–Kościałkowski i Hołówko, następnie zaś: Stamirowski, Włoskowicz i... Łokietek.
    W miarę rozwoju naszych rozmów z panem Szczypiorskim, także z innym działaczem ówczesnego PPS-u, który również, jak pan Szczypiorski, wraz z Jaworowskim uczestniczył w rozłamie w 1928 roku i wreszcie w rozmowach nie z politykami, ale działaczami innych frontów, nazwijmy je — policyjno–dwójkarskimi i bandyckimi, coraz wyraźniej rysowała się postać doktora Józefa Łokietka jako współpracownika II oddziału Sztabu Generalnego. Nie znaczy to, by Łokietek miał być szpiclem, donosicielem, nie tak sprawa wyglądała. Był on człowiekiem, który mógł wykonać inne, bardziej ważkie zadania. I wykonywał je, jak sie przekonaliśmy, również w późniejszych latach nie raz. W tym wypadku Kościałkowski i Włoskowicz mogli przyjść do Łokietka, bo ja wiem, z poleceniem lub też inicjatywą »odwetu«, wiedząc że natrafią na właściwego człowieka do wykonania tych zadań, co więcej, nawet chyba na jedynego człowieka, który może te zadania wykonać. Łokietek odznaczał się dużą odwagą, ba, ryzykanctwem i brakiem skrupułów. Łokietek był człowiekiem zaufanym, przebiegłym, nadto małomównym i dyskretnym (w odróżnieniu od drugiego naszego bohatera opowieści — Łukasza Siemiątkowskiego), czego dowody dał niejednokrotnie, wykonując rożne poufne polecenia w okresie szwajcarskim i później. Łokietka znali również »wielcy« właśnie z okresu szwajcarskiego. I Łokietek wreszcie posiadał aparat ludzi zdolnych do wykonania każdego zadania i będących w każdej chwili do dyspozycji. Czy można byłoby ich wziąć skądinąd? Policja — niepewna, mnóstwo w niej było endeków i ludzi z nimi sympatyzujących. Wojsko — zapewne znalazłoby się grono oficerów, którzy gotowi byliby wykonać i to zadanie. Ale zanim by się ich zebrało, moment zaskoczenia dawno by minął. I to wszystko, żadnych innych możliwości nie było.”

I jeszcze, na koniec, scenka z Zachęty, pochodząca z fragmentu wspomnień prokuratora Kazimierza Rudnickiego (Warszawa 1956):

„W przedsionku kilkadziesiąt osób stało jak gdyby ustawionych w zakreślone koło, a w środku koła jakiś mężczyzna — jak się później dowiedziałem — poseł Marian Kościałkowski — godząc wyciągniętą ręką w stojącego na ósmym czy dziewiątym stopniu schodów generała Józefa Hallera, ubranego w generalski mundur, wołał przenikliwym głosem o histerycznym napięciu: »...to pańskie dzieło, panie generale, wyście go zabili... jego krew obciąża wasze sumienia«.”
 

Tu z wiki https://pl.wikipedia.org/wiki/Izaak_Dembo:

Izaak Wulfowicz Dembo, ros. Исаак Вульфович Дембо (ur. 1863 w Poniewieżu, zm. 1889 w Zurychu) — rosyjski rewolucjonista i zamachowiec.

Początkowo pracował jako farmaceuta[1]. Należał do Narodnej Woli i uczestniczył w nieudanym zamachu na Aleksandra III. Razem z Antonim Gnatowskim uniknął kary za to przestępstwo[2] i założył z nim w 1884 r. małą grupę rewolucyjną w Wilnie[3]. Został śmiertelnie ranny w czasie prób ze środkami wybuchowymi z panklastytem na górze Peterstobel w Zurychu, przygotowując zamach na cesarza niemieckiego Wilhelma II. Zmarł w szpitalu.[4].

Czyli oprócz zamachu na cara, jeszcze zamach na cesarza niemieckiego i to razem z Dębskim.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Gnatowski

Antoni Dominikowicz Gnatowski, ros. Антон Доминикович Гнатовский (ur. 1863, zm. po 1905) — rosyjski rewolucjonista.

Pochodził z wileńskiej szlachty[1]. Za działalność rewolucyjną został aresztowany w 1882. Po wypuszczeniu żył pod nadzorem carskiej policji. Jeden z organizatorów zamachu na cara Aleksandra III, w obawie przed kolejnym uwięzieniem uciekł z Rosji.

W latach 1888—90 przebywał w Szwajcarii pod nazwiskiem Polikier, gdzie razem z Izaakiem Dembo i Aleksandrem Dębskim przygotowywał w Zurychu zamach na cesarza niemieckiego — Wilhelma II. Intryga zakończyła się niepowodzeniem, gdy wybuch źle podłożonej bomby z panklastytem na górze Peterstobel spowodował śmierć Demby i ciężkie okaleczenie Dębskiego[2].

Po wysiedleniu ze Szwajcarii dołączył do koła socjaldemokratów rosyjskich i redagował pismo Ruskij Raboczij. Od 1905 próbował zjednoczyć emigracyjne grupy rosyjskich rewolucjonistów.

Nie wiem czego potrzeba jeszcze więcej by wskazać winnego... Przecież ci oficerowie, wiadomo kogo repezentujący nie mogli działać z własnej inicjatywy. Zresztą wykonali polecenia Szczypioreskiego a sami tylko sugerowali że plan jest wyższy, dogadał się Daszyński (czyli PPS) z Piłsudskim.  Tylko że Daszyński jak widzimy z nikim się nie dogadywał więc zostaje tylko ....

Wszystko się zgadza.

No i tu się właśnie to nie klei. Jak Izaak Dembo przygotowywał zamach na Wilhelma to śledztwo może prowadzić szwajcarski wymiar sprawiedliwości ale jak na cara to czy aby na pewno. Bardziej prawdopodobne wydaje się, że Narutowicz właśnie dlatego pojechał "na leczenie" do Szwajcarii, że mógł mieć w Rosji kłopoty (był bardzo młody). Do tego bardzo ochoczo pojechał na prośbę Dembo aby usunąć z jego domu kompromitujące materiały czyli jego "luźne" związki nie wydają się takie luźne jak nam się to przedstawia. Tak więc pytanie za co i dlaczego był poszukiwany przez carską policję pozostaje aktualne, bo chyba nie za pomoc przy zacieraniu śladów w przygotowywanym zamachu na Wilhelma?

A co do spisku i odwetu to też mi się nie klei. Z zamachami to z reguły jest tak że powstaje plan, potem jest przygotowanie, a na końcu realizacja. Czyli co połowa planu (zamach) została wykonana, a reszta to miała być improwizacja? No bądźmy realistami i trzymajmy się chociaż zdrowego rozsądku. Nie kupuję Daszyńskiego jako Rejtana. Sorry ale za amatorsko to wygląda.

Tak..przewertowałam,lecz w tym wydawnictwie nic specjalnego o G.Narutowiczu.Ogólne wzmianki raczej.Jest w necie artykulik o jego młodości,lecz z pewnościa znany...panu..

https://zw.lt/opinie/gabriel-narutowicz-litewski-polak-prezydent-polski-skonczylby-150-lat/

Tak czytałem ten tekst trzy dni temu nawet kawałek chciałem wkleić ale nie zdecydowałem się. Ale powiem pani dlaczego. Duża część dyskusji pod notka dotyczy momentu poznania się (osobistego) Narutowicza z Piłsudskim. I ja myślę, że warto szukać właśnie tam pod koniec lat osiemdziesiątych dziewiętnastego wieku. To tam w Lipawie Stanisław Rechniewski z którym przyjaźnił się młody Narutowicz miał o rok młodszego brata Tadeusza, socjalistę.

"Od r. 1872 kształcił się R. (Tadeusz Rechniewski) w klasycznym gimnazjum niemieckim w Libawie. Zorganizował tam kółko samokształceniowe dla grupy uczniów Polaków którym wygłaszał referaty, redagował też humorystyczne pisemko «Świstek». W r. 1879 wstąpił na wydział prawa uniwersytetu petersburskiego. Najpewniej, studiujący o rok wyżej, mocno już wciągnięty w rewolucyjną działalność, Edmund Płoski wprowadził go w r. 1880 do Petersburskiej Gminy Socjalistów Polskich. Jako jeden z nielicznych, R. uniknął aresztowania. Jesienią r. 1881 wziął udział w odbudowie polskiej organizacji pod nazwą Polsko-Litewska Partia Socjalno-Rewolucyjna i został członkiem ścisłego kierownictwa – Rady Sekretnej. Z jego osobą wiązać należy wprowadzenie do programu Partii akcentów narodowowyzwoleńczych. Napisał polemiczną broszurę "Na dobie", w której atakował genewską „Równość” za niewłaściwe postawienie kwestii narodowej i utrudnianie przez to rozwoju socjalizmu w polskim społeczeństwie.

R. był reprezentantem petersburskiej organizacji na wileńskim zjeździe działaczy «Proletariatu» i polskich grup socjalistycznych w styczniu 1883. Sugerował tu utworzenie odrębnej polsko-litewsko-białoruskiej partii w związku z decentralizacją rosyjskiego ruchu rewolucyjnego i rozbiciem Narodnej Woli, do czego doszło na skutek prowokacyjnej działalności Sergieja Degajewa. Zjazd jednak wypowiedział się za utworzeniem ogólnopaństwowej organizacji. R. został wybrany wówczas do tymczasowego Komitetu Centralnego (KC) «Proletariatu»; z tego tytułu, a także ze względu na fakt, że mieszkał w Petersburgu, głównie na niego spadł obowiązek utrzymania stałej więzi z Komitetem Wykonawczym Narodnej Woli. Praktycznie R. współdziałał z rosyjską partią od początku swej działalności rewolucyjnej. Od jesieni 1882 szczególnie blisko współpracował z narodnickim «Robotniczym Kółkiem» Flerowa i Bodajewa, które prowadziło propagandę wśród petersburskich robotników. Wg świadectwa znanego narodowolca, później socjaldemokraty, Iwana Iwanowicza Popowa, R. wyróżniał się swym teoretycznym przygotowaniem tak, że nazwano go «małym Marksem». Poprzez pozostającego z nim w osobistej przyjaźni literata Piotra F. Jakubowicza, wywierał wpływ na tzw. centralne kółko studenckie i przyczynił się do jego zbliżenia w sferze ideowej a również i w kwestiach taktycznych do «Proletariatu». Przeciwny był jednak rozłamowi i wyodrębnieniu się Młodej Narodnej Woli z obawy o dalsze osłabienie rosyjskiego ruchu i niekorzystne konsekwencje dla związanego z nim sojuszem «Proletariatu». Obok Stanisława Kunickiego współdziałał z narodowolcami w przygotowaniu ekspiacyjnego zamachu Degajewa na inspektora tajnej policji w Petersburgu Grigorija Sudiejkina, co miało położyć kres prowokacji wyniszczającej rosyjski ruch. Dzięki stosunkom R-ego w Libawie zamachowiec został bezpiecznie wyprawiony za granicę.

Równolegle prowadził R. działalność mającą na celu stworzenie ośrodka «Proletariatu» w Wilnie, dokąd sam jeździł, a przez swego podopiecznego z Libawy, Stanisława Narutowicza, docierał z agitacją do Polaków studiujących w Kijowie. Chociaż bardzo zajęty składaniem końcowych egzaminów, przyjeżdżał na narady kierownictwa «Proletariatu» do Warszawy w maju, październiku i listopadzie 1883. Ludwik Waryński liczył, że R. obejmie redakcję pisma „Proletariat”. R. zredagował nr 3 z 20 X 1883 i pomógł Aleksandrowi Dębskiemu w kompletowaniu materiału do nr 4 z 20 XI t.r. Napisał podstawowy artykuł ideologiczny "My i rząd", który był wykładnią stanowiska partii w kwestii konieczności wysunięcia żądania swobód politycznych jeszcze przed rewolucją socjalną. Zdołał dostarczyć materiały do nr 5, w tym drugą część swego artykułu, w którym analizował stanowisko «Proletariatu» w kwestii polskiej (drukowany już po aresztowaniu R-ego uległ przeróbkom). Wedle niektórych źródeł w okresie działalności w «Proletariacie» używał też pseud. Król.

Tuż po aresztowaniu we wrześniu Waryńskiego, Praskiego i Aleksandry Jentysówny przyjechał R. do Warszawy i pewien czas wespół z Henrykiem Dulębą kierował partią. Właściwie to on, wraz z Kunickim, opracował zasady umowy z Narodną Wolą. W końcu grudnia 1883 zakończył studia ze stopniem rzeczywistego studenta. Przed przeniesieniem się do Warszawy, gdzie miał na stałe włączyć się do kierownictwa partii i przejąć redakcję „Proletariatu”, spędził kilka dni na Ukrainie. W Cukrowni Sieniawskiej koło Rokitna odbył się 22 I (3 II) jego ślub z Witoldą Karpowiczówną. Następnie przez kilka dni załatwiał sprawy partyjne w Kijowie, m. in. prowadził rozmowy ze stojącym na czele Młodej Narodnej Woli – P. F. Jakubowiczem. Te kontakty stały się bezpośrednim powodem aresztowania R-ego i jego żony 29 I (10 II) 1883 na stacji Żylany, gdy wyruszali w drogę do Warszawy. Osadzony w zamku Kijowskim, w czasie przesłuchań zaprzeczał przynależności do stowarzyszenia socjalno-rewolucyjnego, a w sprawie znalezionych przy nim materiałów, m. in. dużej ilości odezw i proklamacji Narodnej Woli i «Proletariatu», kilkunastu egzemplarzy nr 4 pisma „Proletariat”, szyfrowanych zapisków, dał wymijające wyjaśnienia. Podjęta wkrótce przez Bolesława Onufrowicza z inspiracji Kunickiego próba zorganizowania ucieczki R-ego i jego żony nie powiodła się. Wraz z liczną grupą wybitnych rewolucjonistów rosyjskich wziął udział w grudniu 1884 w buncie więźniów politycznych przeciwko zakuwaniu ich w kajdany. Również nie udała się przygotowywana w marcu 1885 z pomocą Stanisława Narutowicza ucieczka".

Źródło:

https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/tadeusz-wincenty-rechniewski

Gdybym miał obstawiać pierwsze osobiste spotkanie Narutowicza z Piłsudskim to obstawiał bym je w tym okresie, a może i wcześniej, cyt.:

"Jesienią 1885 rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Charkowskim[18]. Tam zaczął działalność konspiracyjną w niepodległościowych organizacjach studenckich, trafiając m.in. w szerokie kręgi osób kojarzonych z rewolucyjną organizacją rosyjską Narodnaja Wola (uczestniczył w kilku jej spotkaniach)[18]. 2 i 3 marca 1886 brał udział w studenckiej demonstracji z okazji 25. rocznicy uwłaszczenia, znajdując się potem wśród ponad 150 zatrzymanych przez policję carską[18]. Po zaliczeniu I roku próbował przenieść się wiosną 1886 na uniwersytet w Dorpacie, jednak tam odmówiono mu przyjęcia dokumentów z powodu jego uprzedniej działalności opozycyjnej[19].

Aresztowanie i zesłanie
22 marca 1887 Józef Piłsudski został aresztowany pod zarzutem udziału w spisku na życie cara, którego autorami byli członkowie Frakcji Terrorystycznej Narodnej Woli[20]. Piłsudski pomógł zamachowcom, będąc m.in. przewodnikiem po Wilnie jednego z głównych organizatorów zamachu, próbującego zdobyć truciznę niezbędną do zabicia cara Aleksandra III Romanowa[21]" źródło - Wikipedia

Mi się wydaje, że źle to sobie poskładałeś. Po pierwsze ma miejsce wybuch na terenie Szwajcarii, więc musi to zbadać policja. Jeśli organizowane są zamachy na cara czy cesarza, to myślę, że są tam też szpicle z Niemiec i z Rosji. Obaj zamachowcy mają obywatelstwo rosyjskie, więc siłą rzeczy Ochrana się interesuje. Narutowicz w to wszystko może być tylko wplątany przez tego Dębskiego. Niszczy dowody ale jest na celowniku policji. Co dalej nie wiadomo. Może to mu dało do myślenia i skończył z rewolucjonistami, bo sporo rzeczy sensownych potem zrobił. 

Słynne Gimnazjum Mikołajewskie w Lipawie ukończył dziewięć lat młodszy brat Józefa Piłsudskiego - Jan

"Wśród absolwentów lipawskiego Gimnazjum znajdujemy nazwiska wielu wybitnych Polaków, którzy później odnosili sukcesy na polu życia społeczno-politycznego, kulturalnego i naukowego:

"Gabriel Narutowicz (1865-1922), inżynier hydrotechnik, profesor Politechniki w Zurychu, minister robót publicznych, minister spraw zagranicznych, pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej".

Jan Piłsudski (1876-1950), prawnik, działacz społeczny, poseł, wicemarszałek Sejmu, w latach 1931-1932 minister skarbu, w latach 1932-1937 wiceprezes Banku Polskiego. Młodszy brat Józefa Piłsudskiego".

Źródło

Co ciekawe tak jak młodszy brat: "Naukę pobierał w I Gimnazjum w Wilnie, a potem przeniósł się do Libawy gdzie uzyskał maturę. Studiował na Uniwersytecie Moskiewskim z którego został usunięty za udział w polskiej organizacji studenckiej. Studiował prawo na uniwersytecie w Kazaniu".

A teraz o szkole:

"W 1861 r. wyższa Szkoła Powiatowa przekształcona została w Progimnazjum, tym samym uczniowie uzyskali możliwość zdawania egzaminu maturalnego w Lipawie. W Progimnazjum utworzono także klasę nawigacji, dając początek kształceniu, którego kolejnym etapem było utworzenie w 1876 r. Szkoły Morskiej (Navigationsschule).

W 1865 r. Progimnazjum zostaje przekształcone w 6-klasowe Gimnazjum (później 7-klasowe) – szkołę, która pod nazwą Gimnazjum Mikołajewskie zapisała piękną kartę także w historii Polski, kształcąc i kształtując pokolenie, któremu przyjdzie potem odbudowywać państwowość polską.

Otwarcie Gimnazjum w Lipawie zbiegło się w czasie z osiedleniem się w tym kurlandzkim mieście wielu znakomitych rodzin polsko-litewskich. W wyniku carskich represji po upadku Powstania Styczniowego rodzinne majątki ziemskie na Żmudzi, Kowieńszczyźnie czy Wileńszczyźnie zostały skonfiskowane lub przymusowo sprzedane (często znacznie poniżej ich wartości), a całe rodziny skazane na syberyjską zsyłkę. Po odbyciu kary i powrocie z Syberii rodziny te miały zakaz powrotu do rodzinnych stron w litewskich guberniach, dlatego osiedlały się często w Lipawie w guberni kurlandzkiej, aby być jak najbliżej rodzinnych stron. Drugim powodem popularności Lipawy w owym czasie było znakomite gimnazjum niemieckie, które w okresie postępującej rusyfikacji przyciągało Polaków z najodleglejszych krańców dawnej Rzeczypospolitej. Na początku lat 70-tych XIX wieku w lipawskim gimnazjum uczyło się 120 Polaków i Żmudzinów, którzy stanowili ponad 25 % ogółu uczniów. „Zjeżdża się do niego ze wszystkich stron kraju mnóstwo młodzieży polskiej,  szczególnie zaś Żmujdzinów, tak że Polonia tutejsza przeważnie z tego ostatniego żywiołu się składa” – czytamy w notatce prasowej z 1878 r.

Do tego okresu (tj. lata 70-te i 80-te XIX wieku) w historii lipawskiego gimnazjum odnosi się kilka interesujących opisów w literaturze pamiętnikarskiej/wspomnieniowej. Oddają one dobrze atmosferę panującą w szkole oraz powody, dla których Polacy, nawet z odległych stron dawnej Rzeczypospolitej, tak chętnie wybierali lipawską szkołę dla swoich synów".

Źródło jak wyżej.

A teraz pytanie dlaczego rodzice Józefa Piłsudskiego posłali do tego gimnazjum młodszego Jana, a Józef zdawał maturę w Wilnie skoro:

"Nieudana działalność inwestycyjna ojca doprowadziła zarządzane przez niego majątki do ruiny. Problemy rodziny pogłębił pożar, po którym w 1874 Piłsudscy przenieśli się do Wilna, zmuszeni tam do egzystencji w trudnych warunkach materialnych[11][12]". Cytat z Wikipedii z biogramu Józefa.

Chętniebym poznał ten akurat wycinek życia rodziny Piłsudskich pomiędzy Wilnem a Lipawą. A może była to szkoła z internatem.

Byli tacy co zarabiali, proszę rzucić okiem na komentarz wyżej i co załaczonego pdf-a. Tam jest nawet wymienione konkretnie kto i ile zarabiał. W wypadku jednak Natansona okazuje się, że to odkrycie nie zostało wykorzystane praktycznie. Czyli nie tylko Mościcki oddawał wszystko za free, Natanson także :) Na ale może Natanson jednak to komuś po prostu opylił i dlatego później opowiada się o rozwoju jakiejś tam firmy, a tu nie było komu tego wykorzystać. W każdym razie historia tych barwników, patentów i konkurencji jest też opisana w tym pdf-ie. Jest tam też opisany przypadek jakiegoś „wariata”, który publicznie opowiedział jak się robi indygo i strzeżoną tajemnicę szlag trafił. Wszyscy już mogli tego barwnika używać. Sabotaż?

A tu o Dębskim. Kasa zebrana przez niego w Ameryce płynęła przez Szwajcarię i Narutowicza  do rąk własnych Piłsudskiego. Narutowicz z niczego się nie wyplątał.

https://wnet.fm/2019/01/19/wyklad-w-akademii-wnet-krolobojcy-kogo-maja-na-sumieniu-polscy-socjalisci-video/

Wplątał się i ściągnięto go na "kobiecy wabik".

http://betacool.szkolanawigatorow.pl/kroniki-zapowiadanych-smierci-ku-pamieci-ofiar-wszelkich-niecnot

Ewidentnym natomiast podobieństwem jest to, że w miasteczku, w którym urzędowali Narutowicz i Piłsudski prawie wszyscy wiedzieli co się nieświętego święci, tyle że miasteczko było zdecydowanie większe, a cała akcja nie rozegrała się tak błyskawicznie jak u Marqueza. Czasu i osób, które mogły nieszczęściu Narutowicza zaradzić, było więc zdecydowanie więcej.

W poprzednim wpisie zasygnalizowałem, że z dużym prawdopodobieństwem możemy przyjąć, że Gabriel Narutowicz, który odrzucił kilka ofert powrotu do Polski, wrócił do kraju z powodu kobiety, którą kochał. Ofertą, której nie był w stanie odrzucić, było objęcie ministerstwa robót publicznych, w którego murach zatrudniono jako bibliotekarkę jego dawną miłość, która była jednocześnie siostrą umarłej żony Narutowicza. Ową panią była – Józefa Krzyżanowska – Kodis - świeża wdowa, o poglądach wielce postępowych ale nie na tyle, by przyjąć kilkukrotne oświadczyny Gabriela. Spotkałem się z taką uwagą (poczynioną przez kobietę), że Józefa pozostała wierna swojej pierwszej jedynej miłości. Ja nie jestem tego taki pewien. Odrzucenie awansów ze strony ministra i osoby błyskawicznie pnącej się po szczeblach władzy, można tłumaczyć brakami uczucia. Ja bym jednak raczej obstawiał opcję, że bibliotekarka była na tyle dobrze poinformowana, by uczuciem nie zapłonąć.

A tu o tym jak Piłsudski rozstawał się z władzą.

Pamiętam i powoływałem się na niego i na ten
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/kroniki-zapowiadanych-smierci-ku-pamieci-ofiar-wszelkich-niecnot
Ale może warto też ten, gdzie mówi o nim Krzywicki:
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/o-polskim-szakalu-i-jadzi-co-nie-chciaa-niemcow
albo
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/moj-bukiecik-na-narodowe-swieto

Jest jeszcze wątek Narutowicza u Daszyńskiego, bardzo ciekawy, bo tam jest też grana taka figura — jest projekt zrobienia dobrze w gospodarce, są plany i projekty, ale pojawia się jakieś lobby i mówi nie. No jak z tymi projektami, o których wspomina Haller w Pamiętnikach. U niego blokowało jakieś konsorcjum kolejowe a u Daszyńskiego jakiś chyba Amerykanin o nazwisku Lee. Jak znajdę pdfa to wkleję ten fragment tutaj. On dotyczy, uwaga, uwaga, Krakowa, AD bodajże 1903 ale może źle zapamiętałem.

„Zebrane sumy przekazywano na adres Gabriela Narutowicza, profesora jednej z politechnik w Szwajcarii i późniejszego pierwszego Prezydenta Polski, który z kolei przelewał je do naszego Skarbu Wojskowego”.

Zbierane w USA sumy (przez kogo?) były wysyłane do Szwajcarii na konto Narutowicza „byłego” rewolucjonisty. Który z kolei wysyłał je PPSowcom, którzy tych idei nie porzucili. Więc i on chyba też tak troszkę z rewolucją nadal sympatyzował oraz cieszył się zaufaniem towarzyszy. Aczkolwiek jak się wydaje o ile poglądy tych wszystkich rewolucjonistów były dość elastyczne to już podejście do kasy twarde i rzeczowe. Co widać w dalszym rozwoju akcji w  II RP.

A tego nie czytałem, dzięki.

Oczywiście pokręciłem z tym Lee. Algernon H. Lee, socjalista amerykański pojawia się ale w innym fragmencie. W tym fragmencie odnośnie Krakowa chodzi o dr Juliusza Leo, prezydent Krakowa.

Daszyński pisze tak (to chyba 1903 lub 1904 r.):

Prezydentem był najpierw p. Friedlein, księgarz i protestant, który zwyciężył hr. Andrzeja Potockiego, właściciela pałacu „Pod Baranami”, no i nienagannego katolika. Staruszek Friedlein miał dla mnie wiele sentymentu i żyliśmy w wielkiej zgodzie. Zmieniło się to, gdy po nim nastał p. dr. Juljusz Leo, stańczyk, który pewnej nocy przedzierzgnął się w konserwatywnego demokratę. P. Leo był człowiekiem zdolnym i nadawał się znakomicie na burmistrza Krakowa, ale samolubstwo i nadmierna ambicja czyniły go niesprawiedliwym i niesympatycznym. Wojował ze mną ze stolca prezydjalnego, ale kiedy zrozumiał — nauczony gorzkiem doświadczeniem — że socjalizm w Krakowie to nie przemijająca fala, lecz ważne zjawisko społeczne i polityczne, wówczas starał się dojść ze mną do porozumienia i do znośnych stosunków. Poplecznikiem moim w Radzie miejskiej był dr Gross, człowiek oryginalny i pierwszorzędny znawca spraw podatkowych. Głosował ze mną często staruszek
p. Uderski architekt, radykał z dawnych czasów, a także inni, zwłaszcza niektórzy konserwatyści, po zmianie frontu p. dra Lea. Pewien kolega został wybrany specjalnie, aby mnie zwalczać, a potem asystował mi wiernie w walce z p. Leem...

Oprócz reformy statutu dwie wielkie sprawy zaprzątały przez czas długi uwagę Rady: „Wielki Kraków” i ochrona miasta przed powodzią. „Wielki Kraków", czyli sprawa przyłączenia do miasta kilkunastu sąsiednich gmin i miasta Podgórza, była to myśl dra Lea. Godziłem się na nią ochoczo, ale żądałem wraz z drem Grossem, aby gmina wykupiła najpierw najważniejsze grunty w gminach sąsiednich i zapobiegła lichwie gruntowej, która się rozszalała po stworzeniu większego Krakowa. Żądałem też zniesienia akcyzy i planu racjonalnej rozbudowy ulic miasta na nowych terenach. Tymczasem na razie tylko lichwiarze gruntów porobili świetne interesy... Kiedy inżynier p. Ossowski (późniejszy polski minister handlu) wraz ze znakomitym profesorem zurychskim Gabrjelem Narutowiczem (zamordowanym Prezydentem) opracowali projekt przebicia tunelem kolana Dunajca i utworzenia elektrowni, pracowałem nad tem, żeby Kraków przystąpił do spółki i otrzymał bajecznie tanio wielką ilość prądu elektrycznego, ale przedstawiciele kopalń węgla z p. drem Leem na czele obalili ten wspaniały projekt. Z braku funduszów spoczywa on do dziś dnia w aktach...

 

Jest jeszcze ten
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/poufne-upoic-sfotografowac-wsadzic-pod-telegraf
i ilustracje do niego

Ja nie twierdzę, że Piłsudski z Narutowiczem się się spotykali, ale Ziuk musiał wiedzieć przez kogo płynęła kasa. Narutowicz wiedział ile jej przepłynęło, a Młynarski twierdzi, że nikt się z niej nie rozliczył,  a Jodko proponował, by komitet wysłany do Krakowa przez Polonię dla sprawdzenia bilansu spoić i obić mordy.

O la la  !!!

Ale sie czerwona "niepodlegla" swolocz bawila za kase Polonii.  Przypomnialy mi sie ekscesy Schnepfa u  sp. Pana Kobylanskiego,  jak  czerwonego dziadyge  UBRAL, bo przyjechalo toto  gole i wesole.  Takze przypomnialo mi sie jak swkiewiczowe presstytutki przyjezdzaly do Paryza  NA  ZEBRY  coby  tv republika  "wystrugac"...

... a teraz sam  bajkopisarz Sakiewicz, wsparty bardem, a nawet z panem Maciarewiczem za  Wielka Woda z  "kombatantami" i  "polonia"  o pozyskanie funduszy na  budowe luku tryumfalnego "walczy"  !!!

Cos niesamowitego, jaka to skala zlodziejstwa byla... i jacy  "politycy" w te przewaly zamieszani... no glowa mala  !!!

Tu też jest o tej forsie:

Aleksander Dębski - Gazeta Robotnicza - 1935 - pro memoriam

Dębski to ten od plastikieru i wybuchu w Szwajcarii co u niego w domu sprzątał kompromaty GN. Kończę już dyskusję pod notką. Kiedyś trzeba. Ostatnia, trzecia już, puenta:

tym razem bez źródła.

Dziękuję za dyskusję i pozdrawiam

I powiązani z Rotszyldami.