Byłem wczoraj w Warszawie, żeby spotkać się z ojcem Stanisławem, który występuje u nas na blogach, jako Trzy Krainy i właśnie wydał książkę „Myśli z kazań brwinowskich”. Odwiedziłem miasto stołeczne po raz pierwszy od roku chyba. Przeszedłem się piechotą z Dworca Śródmieście na Miodową. Było naprawdę pięknie. Słońce, czysto, piękni ludzie, wszyscy uśmiechnięci. I przez cały czas przypominałem sobie Warszawę z początku lat dziewięćdziesiątych. To był może nie koszmar, ale coś wyjątkowo nieapetycznego. Jedna tylko rzecz wczoraj sprawiła mi przykrość. A właściwie dwie. Zatrzymałem się przed witryną księgarni B. Prusa, przed którą wielu studentów, dawnymi laty przystawało, by gapić się na książki, których nie mogli sobie kupić. Zrobiłem wczoraj to samo i przeżyłem potężne rozczarowanie. Wszystkie witryny pełne były śmiecia, w zasadzie wysypanego tam bez ładu i porządku. Kiedyś, w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych, za wyłożenie i prezentację książek w tych witrynach trzeba było dodatkowo płacić. Nie wiem, jak jest teraz, ale jeśli dalej się ten zwyczaj utrzymał, to nie ma on sensu. Wszystkie okładki są jednakowo brzydkie, na górnych półkach stoi Tokarczukowa, która ma lśnić jak diament, a wygląda jak wyliniały kołnierz z lisa, który pamięta wojnę rosyjsko-japońską. Reszta to jakieś pozycje z zakresu polityki i ekonomii, wyglądające w zasadzie identycznie, z okładkami robionymi przez sztuczną inteligencję. Każdy bowiem ma dobrze wbite do głowy, że poważne wydawnictwa muszą mieć poważne okładki. Co to znaczy? Jak to to? To znaczy okładki fatalne, nie zwracające uwagi przechodzących ludzi, beznadziejne, ale – co najważniejsze – tanie w produkcji, ewentualnie umożliwiające zarobienie paru groszy jakiemuś pociotkowi, który bawi się grafiką. Wiadomo, że poważnych książek nikt nie czyta, służą one jedynie drenowaniu budżetów uczelni i umacnianiu uczelnianych hierarchii, te zaś z kolei są narzędziami propagandowymi korporacji, banków, państw ościennych czy czego tam jeszcze. Książka poważna nie potrzebuje poza tym samodzielnego czytelnika, albowiem tego przymusza się do zainteresowania treścią, albowiem jest studentem. Ewentualnie produkuje się serię podcastów, które mają zasugerować istnienie czytelnika, gdzie wynajęci ludzie potwierdzają słuszność tez zawartych w publikacji. Dla zachowania pozorów wysypuje się czasem te przemądre księgi w witrynie najbardziej znanej w stolicy stacjonarnej księgarni, żeby zachować pozory.

To było drugie rozczarowanie, a jakie było pierwsze? Księgarnia „Czytelnika” na rogu Chmielnej i Szpitalnej zamieniła się w skład taniej książki. Niesamowite. Środek miasta, a tam skład taniej książki. Moje dzieci były dwa kilka tygodni temu w Szkocji, poleciały do Edynburga i zrobiły sobie rajd po Highlandzie. W Edynburgu, Glasgow, Iverness, a być może także w Oban, ale tego pewien nie jestem, wszędzie są wielkie i małe księgarnie. Ze standardową, imperialną ofertą i tym, co tam dane kraje oferują w swoich językach i co tłumaczą na angielski. Są to sklepy luksusowe, z książkami w przystępnych cenach, odwiedzane przez wielu czytelników. Z dobrze wyeksponowaną ofertą i żaden nie nosi nazwy „skład taniej książki”. Z polskich książek prócz Tokarczukowej był Sapkowski, co wydaje się dosyć naturalne. Niestety zagraniczną dystrybucję polskich tytułów załatwia się centralnie, przez te dziwną organizację, której nazwy nie pamiętam. No i pewnie musi być ta proponowana treść utrzymana w pewnym formacie. No, ale okay, taki jest ten świat, ja go nie zmienię. Chodzi mi o to, że Szkocja, która jest dużo słabiej zaludniona od Polski, ma w swoich stolicach duże, prosperujące księgarnie. W Polsce zaś ludzie za promocję książki odpowiedzialni, z książki żyjący i znajomością książek imponujący innym ludziom, mają do przekazania czytelnikom jeden komunikat – Polacy nie czytają książek. Tak, jak to już wielokrotnie pisałem – ludzie ci gotowi byliby zamknąć wszystkie księgarnie w kraju, wymordować nielubianych przez siebie autorów, zablokować naukę języka i wprowadzić powszechny analfabetyzm, byle tylko udowodnić tę tezę. Kryje bowiem ona w sobie pewną treść istotną, która dotyczy oferty. Polacy nie czytają książek z tej oferty, która jest. Oczekują innej. Do tego jednak by ta inna oferta została wprowadzona do obiegu, nie można za żadne skarby dopuścić. Bo to będzie koniec pośredników, o których tu piszę.

W opisany wyżej sposób, czego tłumaczyć, mam nadzieję nie muszę, prowadzone są wielkie domy wydawnicze w kraju. Produkują one nie mające wzięcia tytuły, a te które mają jakieś wzięcie znikają natychmiast i nie są dodrukowywane. Oczekiwania czytelnika mijają się z aspiracjami i ambicjami autorów. O redaktorach i wydawcach w ogóle szkoda gadać.

Rynek książki pełen jest bowiem osobniczych kreacji, które mają zaspokoić różne emocjonalne deficyty czytelników. Ci zaś powinni czuć satysfakcję już po samym tylko obejrzeniu autora czy redaktora, przed przeczytaniem przygotowanych przez nich do druku książek. Tak jest, na przykład, z Tokarczukową. Tak jest z Rusinkiem, który puszcza podcasty, gdzie piszczącym głosikiem, opowiada o tym, jak adepci jego nauk powinni próbować zaciekawić czytelnika. I, chyba, uczy też dobrych manier. Podobnie jak Krajski, specjalista od masonów. Stasiuk prezentuje coś, co od biedy można by nazwać zezwierzęceniem, gdyby nie było wyliniałe tak samo, jak ta Tokarczukowa w „Prusie”. Postacie autorów i redaktorów, którzy pragną przedstawić siebie, jako emanujących wewnętrznym ciepłem i blaskiem opiekunów książek, odsunęły na plan dalszy samą książkę. Cóż to znaczy? Dobito grafikę. O czym mówię często, może nawet za często. Graficy są niepotrzebni skoro mamy takie fantastyczne demonstracje w postaci kołtunów pani Olgi i marsowych min Stasiuka. Po co okładka? Po co treść i czytelnik, skoro wszystko można załatwić prezentacją autora w jakiejś niby to kawiarence, niby szatni, a istocie w burdelu na kółkach.

Śmietnik i skład taniej książki, to nam zostało. Stałem sobie wczoraj przed tą witryną księgarni im. B. Prusa i myślałem o tym, jak pięknie by tam wyglądały nasze okładki: Anglik tatarskiego chana, Zaginiony król Anglii, O ujście Wisły, wielka wojna pruska. Wszystko to lśniłoby tam jak diamenty. No, ale księgarnia, nawet jeśli wzięła to z hurtowni, nigdy tego nie wstawi na witrynę. Bo nie na tym polega dziś handel książką.

Na szczęście pozostajemy poza tą strefą. Stojąc sobie wczoraj przed tą witryną widziałem również siebie samego. I pomyślałem, że rację mieli w Kurozwękach Wawrzyniec z Michałem, mówiąc, że nie wyglądam dobrze i powinienem mieć jakiegoś pełnomocnika do spraw wszelakich. Nie przypominam ani autora, ani wydawcy, ani redaktora. Nie mieszczę się w żadnej z tych stylizacji, a co za tym idzie jestem skrajnie niewiarygodny. – Jakie to szczęście – pomyślałem. I ruszyłem dalej, na Kapucyńską 4.

No dobrze, teraz pora wyjaśnić jak prowadzić małe wydawnictwo. W odróżnieniu od dużego nie jest ono finansowane przez nikogo, poza prywatnymi sponsorami od czasu do czasu. A w związku z tym priorytetem jest tak zbudowana oferta, by nie znalazły się w niej książki, które są w innych ofertach. Jest kilka segmentów z których można dobierać takie książki, a poza tym, jeśli wydawca ma jakieś pojęcie o książkach, może sam stworzyć autorskie segmenty. Powinien mieć do tego autorów, ale niestety większość z nich jest zdeprawowana przez osoby wymienione w tekście i zajmuje się bardzo taniutką kokieterią. Z dostępnych segmentów, które leżą odłogiem, albo są eksploatowane w sposób infantylny i absurdalny, na pierwszy plan wybija się segment literatury religijnej. Dlatego mały wydawca powinien mieć wokół siebie zawsze kilku piszących duchownych. Możliwie mało kokieteryjnych. Ja do tej grupy zaliczam ojca Stanisława, który pisze o duchowości w sposób odstręczający osoby płytkie i mało poważne.

Ja sam przebudowę naszej oferty zacząłem od książek religijnych i, choć ich premiery znacznie się opóźniły, włąśnie wchodzi do sklepu pierwsza z nich – „Legenda św. Franciszka z Asyżu, według świadectwa współczesnych”. To jest książka dość już leciwa, ale nie ma to znaczenia. Literatura religijna rządzi się bowiem swoimi prawami. Niewielkie to dziełko napisał francuski poeta parnasista Georges Lafenestre, który zmarł w roku 1919. Ponieważ pochodzi ono z języka francuskiego, czyta się je tak, jakby napisane zostało wczoraj. Wiele rzeczy można bowiem zarzucić pisarzom francuskim, ale nie to, że brną oni w jakieś upiorne archaizacje czy stylizacje. To jest po prostu niewielka książka o wielkim świętym, napisana na podstawie tego, co zostawili po nim jego współcześni.

Widzimy więc, ze prócz tekstów źródłowych, nigdy nie publikowanych w Polsce, takich jak pamiętnik Alonso Contrerasa, kapitana, wojownika i człowieka czynu, mamy także opracowania innych tekstów źródłowych. A to nie koniec. Właśnie przystąpiliśmy do realizacji wydania pierwszej dziesiątki tytułów, o których wspominałem. Mam nadzieję, że wszystkie wyjdą do końca stycznia. Potem zabierzemy się za drugą dziesiątkę.

W każdym razie, podsumowując, mały wydawca nie powinien w żadnym razie umieszczać na okładkach swoich książek żadnych roznegliżowanych kobiet, kobiet z kołtunami na głowach, osobników udających przestępców z nieprawdziwego zdarzenia czy też sekretarza Szymborskiej Rusinka. No i, rzecz jasna, gołych facetów też nie. Tak nie róbcie. Jak będziecie chcieli jakichś dokładniejszych wskazówek, jak prowadzić to małe wydawnictwo, macie mój adres mailowy. Nie obiecuję, że odpowiem od razu na każde pytanie, ale się będę starał.

Jeśli chodzi o książkę ojca Stanisława, to zostało nam 16 egzemplarzy

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/mysli-z-kazan-brwinowskich-stanislaw-kowalski/

Świętego Franciszka zrobiłem mały nakład, bo niewielkie nakłady są lepszym wyjściem, jeśli chodzi o logistykę niż nakłady duże.

https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/legenda-sw-franciszka-z-asyzu-wedlug-swiadectwa-wspolczesnych/

 

Jako człowiek obowiązkowy i uczynny jednocześnie, rozumiejący co to znaczy odpowiedzialność za słowo, uruchomiłem ponownie zbiórkę na czynsz za mieszkanie gdzie żyją nasi uchodźcy z Berdiańska – Sasza i Ania. Zebraliśmy w lipcu połowę przyszłorocznego czynszu, teraz zbieramy drugą.

https://zrzutka.pl/fymhrt?utm_medium=mail&utm_source=postmark&utm_campaign=payment_notification

Prośbę tę kieruję do tych, którzy chcą i mogą pomóc. Jeśli ktoś nie chce, albo nie może, nie jest ów komunikat przeznaczony dla niego. To proste.

W dniach 14-15 grudnia w Krakowie, w hotelu Polonia odbędzie się kolejny Kiermasz Książki i Sztuki. Wystawią się: Klinika Języka, Pracownia „Sztuka cięcia”, Agnieszka Słodkowska i Hubert Czajkowski, Tomasz Bereźnicki

---

tagi: książki  rynek  autorzy  wydawcy  krytycy  naukowcy  księgarnie  redaktorzy 

	gabriel-maciejewski
	17 października 2024 10:05

27     1517    11 zaloguj sie by polubić