Już o tym było, ale nie zaszkodzi powtórzyć. Polska współczesna w niczym nie przypomina dawniejszej, a przez to metody zarządzania nią także muszą być inne.

Kraj w momencie swojej największej prosperity był olbrzymi i polityka jego elit przypominała trochę – zaznaczam – trochę, politykę carskiego rządu przez pierwszą wojną światową. I tak samo się skończyła, ale było to rozciągnięte w czasie. To znaczy nikt w Wielkopolsce nie przejmował się wojną z Tatarami na Podolu, a tam z kolei mało kogo obchodziły sprawy pomorskie. I każdy był pewien, że do niego akurat wojna nie dojdzie, albowiem nawet jak się utraci jakiś skrawek ziemi, gdzieś hen daleko, to będzie można go odzyskać w następnym pokoleniu. Złudzenia te prysły w pewnym momencie, albowiem wrogowie wzbogacili się o nowe narzędzia ideologiczne i polityczne. Były nimi: reformacja i przymusowe podatki, a także pobór do wojska. Jak to już wskazaliśmy czynniki te nie byłby przemożne, a taki ich charakter wskazywać lubi wielu badaczy i popularyzatorów, gdyby nie subsydia dworów obcych, dążących do całkowitej destabilizacji kraju. Jednym słowem – bez francuskich i holenderskich pieniędzy, nie byłoby wojny z Chmielnickim i Potopu. Bez pieniędzy angielskich Moskwa nie miała prawa się utrzymać. Oczywiście samo pisanie i mówienie o tym już jest kłopotliwe, albowiem wskazuje, że uprawiamy historię alternatywną. Choć raczej powinno wskazywać na to, że polscy historycy są leniami i głąbami, bo zamiast drążyć interesujące tematy, próbują swoje badania postawić możliwie blisko bieżącej polityki, żeby zyskać sławę i poklask.

Wciąż nie ma biografii Zygmunta III, a kiedy o tym napisałem, dwoje komentatorów wskazało mi, (który to już raz?), nędzną książczynę Wisnera, a jeden pan powiedział – pan nie ma pojęcia o warsztacie historyka. Mam doń prośbę. Jak będziemy gdzieś stali na targach, niech on wejdzie na krzesło i powtórzy to możliwie głośno do wszystkich zgromadzonych przed stoiskiem. I niech koniecznie jeszcze doda, że nie mam też za grosz talentu. Uczciwie zapłacę.

Powracanie do dawnej chwały Rzeczpospolitej jest ciekawe, ale nie prowadzi daleko, bo jedynie to bezsensownych przebieranek i parad, które cieszą może dzieci i młode kobiety, ale nie dają szansy na to, by tworzyć nową jakość. Jeśli zaś chodzi o przebieranie się, ci którzy prawdziwie interesują się ojczyzną i wiek im na to pozwala, wstępują do Obrony Terytorialnej. To są prawdziwe wyzwania i dobrze by było, żeby każdy, kto wierzy w Polskę, poszukał sobie swoich własnych wyzwań, dających się zrealizować tu i teraz, a do tego brzemiennych w konsekwencje.

Pierwsze zaś co powinniśmy zrobić wszyscy, myśląc o historii i przyszłości, to zdjąć z siebie odpowiedzialność za katastrofy dziejowe i przyjąć tą nową odpowiedzialność za to co jest dziś. Sprawy te wydają się proste ale takie nie są. Głównie z tego powodu, że metodyka poczucia winy jest ciągle doskonalona, a przez trzydzieści lat tak zwanej wolnej Polski, pogłębiono i rozbudowano ją znacznie. Wpisuje się ona w tradycję polityki zaborców i wskazuje, jako receptę na całe zło, przekazanie wszystkich istotnych przekładni służących do rządzenia w ręce obcych. Może mieć to różne nazwy, w naszych czasach określane było jako prywatyzacja. Polegała ona na tym – uwaga używam formuły istotnej, a nie zafałszowanej – że namiestnicy zaborcy, którzy kierowali przemysłem pracującym na potrzeby zaborcy, dla niepoznaki nazywanym sektorem państwowym, przekazali go innemu zaborcy, któremu przemysł ten nie był potrzebny. Został on potem zniszczony. O żadnej prywatyzacji więc mowy być nie mogło. Rosjanie i ich agenci dogadali się z Niemcami i ich agentami tak, że potem polski robotnik miał jeść trawę, bo pracy nie było. Rynki bowiem, po upadku systemu moskiewskiego, zapełnione zostały produkcją niemiecką. To wszystko. Nie mieliśmy szans, by zrozumieć ten prosty przecież mechanizm albowiem wszystkie pojęcia, którymi posługiwaliśmy się przez całe lata dziewięćdziesiąte i później były podstawione. Nie padło wówczas ani jedno autentyczne słowo, które w sposób precyzyjny opisywałoby zjawiska. Dlatego tak ważne jest, by nie bać się prawdy i nie być mitomanem, bo już zbyt długo żyliśmy urojeniami.

Podam przykład. Co jakiś czas ktoś, w przestrzeni publicznej, stawia postulat, by w polskiej polityce pojawili się ludzie silni, bezwzględni, przebiegli i przez to skuteczni. To jest nic innego tylko projekcja własnych deficytów i niechęć do brania odpowiedzialności za siebie i swoje wybory. No i rzecz jasna niechęć do rozumienia polityki w jej kształcie istotnym. Czyli mitomania i urojenia po prostu. Ludzie bez kręgosłupa moralnego, albo ludzie wystraszeni nie mogą prowadzić polityki skutecznej, bo zostaną przekupieni albo ktoś ich zaszantażuje. Stąd tak istotne jest by polityka była połączona z misją i religią. Dobrze to rozumiano w dawnych czasach próbując wyrwać papieżowi charyzmaty religijne i wręczyć je władcom. I to się niby udało. Wiek XX jednak pokazał, że kiedy już siła polityczna jest jednocześnie siłą religijną, można ją zakwestionować dokładnie w taki sam sposób, wskazując, że religia w ogóle nie jest potrzebna, bo wystarczy sam przymus. Trzeba go tylko zakamuflować. I tak powstały nazizm i komunizm. Teraz zapewne wkroczymy w etap, kiedy nawet kamuflaż przymusu nie będzie konieczny. Sprawy zaś zaczną się kręcić tak, jak za czasów Peryklesa.

Powtórzę – nie ma polityki bez moralności, a jak ktoś chce zgrywać cynicznego dyktatora zaplącze się we własne sznurówki szybciej niż mu się zdaje. Tylko bowiem posiadając legitymację moralną można stawiać polityczne warunki przeciwnikowi. Bez tego każdy polityk jest dla posiadającego siłę przeciwnika, po prostu istotą niższą nie mającą żadnych praw. Można więc rzec, że cała epoka nowożytna i nowoczesna to jedno wielkie fałszowanie legitymacji moralnych. Najpierw poprzez zanegowanie tradycji Kościoła i wskazanie na „czystość” Słowa Bożego, tak jakby Bóg zamilkł i ogłuchł po śmierci św. Jana apostoła, a potem zanegowanie tego słowa. Wszystko zaś po to, by zyskać skuteczność doraźną, co w praktyce oznaczało zawsze jedno – obniżenie kosztów produkcji stali i tkanin. I można się oczywiście ze mną nie zgadzać, a także przywoływać wiele przykładów „polityki realnej” oddalonej od wiary i moralności. Te jednak zawsze kończyły się katastrofą i kacem trwającym dekady. Podobnie jak wszelkie podmiany pojęć, także te, z którymi mamy do czynienia dzisiaj. Kłamstwo ma bowiem naprawdę krótkie nogi, a kiedy do wszystkich oszukanych dotrze, jak ich potraktowano, domagają się oni wprowadzenia dyktatury, albowiem tylko to może uratować ich samopoczucie.

Podobne próby oglądaliśmy w małej skali u nas. I obyśmy nie musieli ich oglądać więcej.

Na koniec dam może przykład politycznej demagogii opartej na przekonaniu o sile i wyższości moralnej, która nie jest poparta niczym poza siłą. Oto przemówienie Peryklesa, ulubionego bohatera wielu pasjonatów historii, który namawiał Ateńczyków do wojny z Peloponezem:

 

Jeżeli ich armia lądowa ruszy przeciwko naszemu krajowi, zaatakujemy flotą ich terytorium; zniszczenie zaś nawet całej Attyki nie jest tym samym co zniszczenie choćby części Peloponezu. Oni bowiem nie będą mogli bez walki zdobyć sobie innego kraju,my zaś mamy dużo ziemi na wyspach i na lądzie stałym.(...)Wielką jest bowiem rzeczą panowanie na morzu. I teraz powinniśmy zachowywać się mniej więcej tak, jakbyśmy byli wyspiarzami: opuścić ziemię i wsie, a straż objąć nad morzem i miastem;(…) Nie trzeba biadać nad utratą domów czy ziemi, lecz nad utratą ludzi. Przecież nie ludzie są własnością rzeczy, tylko rzeczy własnością ludzi.

Trudno o wyrazistszy przykład uzasadnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko własnemu narodowi. A jaki jest to przy całej jego wymowie sensowny tekst! I jaki uwodzicielski! Może użyjmy więc teraz takiej, całkiem nie uwodzicielskiej formuły – popełniano zbrodnie z imieniem Chrystusa na ustach, ale imię to gwarantuje jednakowoż, że można nie popełniać politycznych zbrodni i mierzyć skuteczność inną miarą. Bez tego imienia, działania, choćby nie wiem jak wzniosłe i inspirujące się wydawały, na pewno zamienią się w polityczne zbrodnie. O tym powinniśmy myśleć zawsze.

Zrobiło się może nieco zbyt podniośle, ale uważam, że to prawda i mam dużo pilnej i potrzebnej roboty. Wracam więc do niej. Życzę wszystkim miłego dnia.

 

---

tagi: polityka  polska  propaganda  wiara  skuteczność  urojenia  mitomania 

	gabriel-maciejewski
	19 sierpnia 2023 08:28

26     2876    11 zaloguj sie by polubić