Jestem jedną z nielicznych osób, które zrobiły coś bezinteresownie dla popularyzacji historii i kultury Kresów. Wydałem bowiem wspomnienia Edwarda Woyniłłowicza i upubliczniłem je w całości na rynku. Nie tak, jak miało to miejsce poprzednio, kiedy to pierwszy tom wspomnień został wydany pokątnie, a następnie ściągnięty gdzieś z drukarni i słuch po nim zaginął.

Wydałem wspomnienia Hipolita Milewskiego, a także księdza Mariana Tokarzewskiego. A niebawem wydam jeszcze inne kresowe wspomnienia. Dlaczego to robię? Bo widzę w tym sens i sprawa ta ekscytuje mnie bardzo. Najbardziej zaś interesuje mnie życie posiadaczy wielkich majątków ziemskich i ich poczynania na niwie społecznej. Czy ktoś może słyszał o tym, żeby jakieś deklarujące zainteresowanie Kresami  środowiska zorganizowały konferencję na temat kultury ziemiańskiej na wschodzie? A także życia politycznego jakie było udziałem ziemiaństwa pod zaborami? Ja nie słyszałem. Ostatnio jednak odbyła się w Collegium Bobolanum przy Rakowieckiej konferencja zatytułowana „Kresy: jak ocalić pamięć”. Wysłuchałem jednego wykładu z tej konferencji, a potem skupiłem się już na kontemplacji twarzy wykładowców. I powiem Wam, z całą pewnością, że żaden z nich nie umie, a większość nawet nie chce, odpowiedzieć sobie na postawione w tytule konferencji pytanie. Większość z nich bowiem zjawiła się tam, by uprawiać lans na temacie, który wywołuje emocje. I nic poza tym nie jest ważne. Patronem tej konferencji była telewizja  Marcina Roli. W zasadzie więc wszystko jest jasne. Głównymi zaś dyskutantami byli: Leszek Żebrowski, Witold Gadowski, Lisicki i Warzecha. Uśmiałem się jak pszczoła, jak zobaczyłem ten zestaw. Wyjąwszy Leszka Żebrowskiego z tego zbiorku, chciałbym rzucić w przestrzeń takie oto pytanie – co ci panowie zrobili dla popularyzacji kultury Kresów? Czy może biografia Radka Sikorskiego napisana przez Warzechę ma coś wspólnego z Kresami? A może książka Lisickiego – „Kto zabił Jezusa”? Czy dzieła Gadowskiego „Krew nie woda” i „Lokal dla awanturnych” mają coś wspólnego z Kresami? No raczej nie.  Żaden z nich nawet nie kiwnął palcem, żeby wydać jakieś wspomnienia, czy choćby przypomnieć jedno ważne dla Kresów nazwisko. Po co więc była ta konferencja? Po to by przypomnieć Wołyń i żeby oni mogli się na temat Wołynia wypowiedzieć, krytykując przy tym politykę rządu wobec Ukrainy. To bowiem jest teraz najważniejsze. I całe Kresy zostaną już wkrótce zredukowane do Wołynia. Na sali w czasie tej konferencji było ponad sto osób. Głównie starszych, które przyszły tam, albowiem lubią słuchać nostalgicznych historii. Te, w większości, były jednak tylko projekcjami i pobożnymi życzeniami, które miały zainspirować publiczność do jakichś przemyśleń. Generalnie chodziło o to, żeby pani Siemaszko przypomniała swoją książkę o Wołyniu.

Jeśli ktoś będzie mi chciał tu tłumaczyć, że Gadowskiego, Lisickiego i Warzechę ten Wołyń cokolwiek obchodzi, że myślą oni o ofiarach i przejmują się niezałatwionym sprawami z Wołyniem związanymi, niech lepiej da sobie spokój, bo go wyrzucę. Mamy przed oczami zestaw koniunkturalistów, jakiś cyrk Stalina dla ubogich, wożony w te i we wte po kraju i wygłaszający pogadanki pod tezę. Dobrze chociaż, że Zychowicza nie zaprosili.

Konferencja miała wymiar polityczno-propagandowy. Troska zaś o Polaków na Kresach i czynienie z ich powodu zarzutów rządowi, to jest coś naprawdę niesamowitego. Ja sobie bowiem dość łatwo potrafię wyobrazić, jak rząd ogłasza projekt sprowadzenie rodzin zesłańców do Polski, a Warzecha zaczyna kontestować ten projekt, jako kolejną fanaberię nieodpowiedzialnych polityków PiS wydających publiczne pieniądze.

Mimo wszystko jestem za tym, by takich konferencji było więcej, albowiem słabość i nędza wręcz poruszanych tam kwestii unieważni uczestników. Konstrukcja ta zawali się pod ciężarem własnego absurdu i święty Andrzej Bobola nic im nie pomoże. Powoływanie się zresztą na niego to jest dopiero gruba bezczelność. Nikt, poza mną, nie zadał sobie najmniejszego trudu, by zbadać, łatwe przecież do wskazania i omówienia, okoliczności jego śmierci. Każdy w zasadzie używa św. Andrzeja jako narzędzia i zasłony dla realizacji jakichś swoich propagandowych interesów. No i dla uwiarygodnienia swojej postawy. To jest żałosne, ale ludzie są wobec takich postaw bezradni. Poza tym przywykli wierzyć w szczere intencje każdego kanciarza.

Wysłuchałem w całości wystąpienia reżysera Łęckiego. Który nadawałby się może na młodocianego konspiratora, ale nie na promotora treści patriotycznych. Reżyser Łęcki jest człowiekiem ideowym i naiwnym. Poznajemy to po tym, że powołuje się na film Zalewskiego „Historia Roja” i mówi o nim z entuzjazmem, jako o jedynym obok swojego filmu „Wyklęty” obrazie opowiadającym historie podziemia niepodległościowego po wojnie. Wszyscy wiemy jak kretyński był film Zalewskiego i jak nie nadawał się do oglądania. Wielu ludziom jednak nie da się wytłumaczyć, że twórczość nie ma nic wspólnego z teorią ewolucji Darwina. To znaczy, że z prymitywnych i głupkowatych, nieporadnych tworów, nie wyewoluują za kilka lat inne, lepsze, sprawniej zrobione i ciekawsze. Tak nie będzie, albowiem w tym obszarze rządzi kreacja, ta zaś ma charakter eksplozji. Problem Łęckiego i innych reżyserów polega na tym, że im się zdawało, że jak PiS wygra wybory, to oni dostaną pieniądze na swoje produkcje. Nie wiem skąd się brało to złudzenie? Czy Łęcki znał osobiście jakieś wpływowe osoby z PiS? Czy przedstawił im jakieś propozycje, albo choćby zmontował jakieś lobby, które mogłoby wywierać naciski na ministra Glińskiego czy jego urzędników? Nie. Łęcki zaprzyjaźnił się z Zalewskim i obaj zaczęli zbierać po ludziach grosze, żeby zrobić obraz, który znajdzie się poza dystrybucją. Uwierzyli bowiem, nie wiem na jakiej podstawie, że stara, komunistyczna mafia filmowców, nagle zmieni się po wygranych wyborach, albo osłabnie na tyle, że politycy, którzy ni cholery nie rozumieją z tych układów, rozwalą ją jednym ruchem i dadzą pieniądze Łęckiemu. Tak się oczywiście nie stało. Konrad Łęcki powtarza w swoim wystąpieniu to, o czym ja tu wielokrotnie pisałem – że nie można puszczać serialu o Szlimakowskiej i tego drugiego, o marcu 68. No, ale one jednak są pokazywane. Dlaczego? Czy Łęcki tego nie wie? Najwyraźniej nie, skoro ma pretensje do rządu. Nawet gdyby ministrem kultury został on sam, albo ten cały Zalewski, niczego by to nie zmieniło. I to jest sprawa oczywista. Misja zaś – wbrew temu co sugeruje Konrad Łęcki – nie polega na lamentowaniu i demonstrowaniu własnej bezradności. Polega ona na czymś innym. W skrócie wyjaśnię na czym. Konferencja odbyła się u Jezuitów, co jest pewną wskazówką i zobowiązaniem. Gdyby Jezuici mówili publicznie takie rzeczy jak Łęcki, nie zbudowaliby ani jednej misji. Za to zostaliby wykorzystani przez wrogów Kościoła, jako przykład bezradności i małoduszności tej instytucji. Staliby się narzędziem w rękach masonów, czy jak się tam ci najgorsi wrogowie nazywają. Łęcki jest już na tyle dorosły, żeby rozumieć, że kokieteria nie jest narzędziem, za pomocą którego osiąga się sukces. Sympatia zaś okazywana przez koleżanki, nawet te najładniejsze, bywa walorem bardzo złudnym. Powinien też rozumieć, że nie da się kontestować systemu będąc jego częścią. Bo wtedy człowiek i jego dzieło stają się jedynie dowodami na to, że system jest koniecznie potrzebny. Inaczej zaczną rządzić nieudaczni szaleńcy. I do wskazania tej zależności można ograniczyć tę całą konferencję. Wróćmy do jezuitów, co takiego zrobiliby, żeby wyprodukować film i skutecznie go kolportować? Przede wszystkim zaleźliby bogatych sponsorów. W naszej sytuacji jest to o tyle trudne, że tacy sponsorzy znaleźliby się od razu i byliby to ludzie z KGB. No, ale bez sponsorów nie da się takiego filmu wyprodukować. Ktoś powie - sam se znajdź sponsorów. Bardzo przepraszam, ale ja się nie zajmuje realizacja mrzonek. Ja wydaję ważne książki o Kresach, a to mogę akurat zrobić bez sponsora, choć nie zawsze. Jeśli wyprodukowanie i dystrybucja jednego filmu nie przyniosły oczekiwanych efektów, a Konrad Łęcki liczy, że poprzez krytykę systemu do którego należy on sam i wszyscy uczestnicy konferencji, otrzyma pieniądze na nowy film i gwarancje jego dystrybucji, to coś tu jest nie tak. Po co on tam w ogóle wystąpił? Żeby wskazać, że sprawy nie idą dobrze. Czy padły jakieś propozycje, jak to zmienić, poza oczywiście zmianą rządu na lepszy? Chyba nie. I tu koło się zamyka. Można oczywiście wierzyć, że wszyscy uczestnicy tej imprezy mieli kryształowo czyste intencje i chcieli tylko samego dobra. Przymusu jednak nie ma i ja zachęcam raczej do krytycznego spojrzenia na takie imprezy.

My tutaj nie jesteśmy częścią żadnego systemu i nie będziemy przez to niczego zmieniać, ale dalej robić swoje w zakresie, który nam jest dostępny. Przypominam, że w środę o 18, odbędzie się w Warszawie, w klubokawiarni Babel spotkanie z Tomkiem Bereźnickim, a w czwartek, a pałacu w Ojrzanowie, mój wieczór autorski. Impreza ma charakter prywatny, odbywa się na prywatnym terenie. Wchodzą tylko wtajemniczeni, czyli ci, którzy się ze mną zgadzają. Nie przewiduję polemik, nie przewiduję emocjonalnych wystąpień i żadnych żalów wznoszonych do bliżej nie sprecyzowanych świętych. Książki będą dostępne w cenach promocyjnych.

---

tagi: polityka  propaganda  kresy  ziemiaństwo  filmy  pamięć  wołyń  żołnierze wyklęci 

	gabriel-maciejewski
	22 maja 2023 08:21

35     3020    11 zaloguj sie by polubić