Z wikipedii można pobrać w takim rozmiarze, że nawet POSTER można wydrukować. Tak ta wikipedia o NAS dba.

W Admirał (2015)  cała ta nowa moda stworzona przez pana Juana de Alcega do zobaczenia. W XVII wieku WSZYSTKO było możliwe ! Mnie się bardziej podobają brązowe kreacje.

I dla takich postów codziennie odwiedzam SN. 

Wizja biednego krawca który sam sobie w warsztacie (pewnie w czasie wolnym)  pisze trzytomowe dzieło wbrew kolegom z cechu i bez gwarancji że będzie je mógł wydać.  Jeśli się to wypowie na głos brzmi naprawdę  idiotycznie. Mnie Pan przekonał do swojej  wersji.

Dzięki, że to wstawiłaś

Dziękuję. Sporo wysiłku mnie to kosztowało

Najciekawiej stroje hiszpańskie z tej epoki  pokazano chyba w filmie Kapitan Alatriste , polecam

https://www.filmweb.pl/film/Kapitan+Alatriste-2006-119658

Ciekawe jak sobie poradzili z farbowaniem na czarno takiej ilości tkanin? Dawne barwniki dają raczej ciemne granaty, ciemne brązy, nie czystą czerń.

Nie wiem. Nie mam żadnej książki o farbiarstwie

BYło coś podobnego również w Polsce. O księdze wykrojów krawieckich z Poznania z roku 1489 wspomina Irena Turnau w Technika polskiego krawiectwa od XIV do I połowy XIX wieku (całość tu: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Analecta_studia_i_materialy_z_dziejow_nauki/Analecta_studia_i_materialy_z_dziejow_nauki-r2000-t9-n2_(18)/Analecta_studia_i_materialy_z_dziejow_nauki-r2000-t9-n2_(18)-s201-223/Analecta_studia_i_materialy_z_dziejow_nauki-r2000-t9-n2_(18)-s201-223.pdf ). Podobne były również w Anglii (Merchants Taylor Company), w Insbrucku (Hans Niedermayr) , Niemiec, Czech i Szwajcarii.

W artykule tym znajdują się również inne ciekawe informacje, głównie o reprintach ksiąg modowych z interesującego nas okresu (XV/XVI w), wydanych w wieku XX. Do najciekawszych chyba należą wydania weneckie:

Jest też informacja, że księga z wykrojami krawieckimi bytomskich krawców, przesłanymi do Wrocławia (do zatwierdzenia?) znajduje się w zbiorach Los Angeles County Museum of Arts - i ma być wkrótce wydana (2000 rok) - tego spróbuję poszukać

Autorka pisze też że wykroje ubrań polskich i węgierskich (np żupany) znajdują się w zachowanych niemieckich, czeskich i śląskich księgach krawieckich.

Książka jest tu:

Libro de geometria, practica y traça [Texto impreso]: el qual trata de lo tocante al officio de sastre para saber pedir el paño, seda o otra tela que sera menester para mucho genero de vestidos ... y para saber como se an de cortar los tales vestidos, con otros muchos secretos y curiosidades tocantes á este arte

Księga geometrii, praktyki i rysunku [Tekst drukowany]: która traktuje o tym, co dotyczy pracowni krawieckiej, żeby wiedzieć jak zamówić materiał, jedwab lub inny materiał, który będzie niezbędny w przypadku wielu rodzajów gaederoby... i żeby wiedzieć, jak skroić takie sukienki, z wieloma innymi sekretami i ciekawostkami dotyczącymi tej sztuki

http://bdh-rd.bne.es/viewer.vm?id=0000022768

Ma bardzo ciekawy, wąski poziomy, format, zupełnie inny od tych przykładów pokazanych w wikipedii.

Świetny tekst! 

Brak pieniędzy wymusił oszczędności i unifikację na wzór chińskich mundurków. No ale długa wojna kosztuje i jakoś trzeba temu zaradzić.

Tekst po prostu rewelacja :) 

Bardzo fajnie to wyjaśniłeś i nikt wcześniej (a szczególnie ci zajmujący się tekstyliami i modą) tego nie zrobili. Tak powinny być tłumaczone trendy w modzie – przez politykę (zarówno cele polityczne jak i postfactum) i gospodarkę.

Moda hiszpańska/ hiszpańskie rozwiązania były obecne już wcześniej w Europie (przede wszystkim fortugał), ale włoska moda w zasadzie wyparowała od okresu sacco di Roma. Kobiety zaczęły przypominać pewną fashionistkę – żonę inspiratora sacco - cesarza Karola V, Izabelę.

Portret Izabeli Portugalskiej z ok. 1520 roku

Poniżej widać jak wyglądały wtedy Włoszki, które podążały za hiszpańskim trendem z wypełnionym dekoltem, z ich rozległymi halkami z widocznymi pięknymi czarnymi haftami. Widoczny na obrazach stojący marszczony kołnierz, będzie kluczową cechą włoskiej odzieży męskiej. I tak przez następne dwie dekady.

https://en.wikipedia.org/wiki/Bartolomeo_Veneto#/media/File:Bartolomeo_Veneto_(1470–1531)-_Ritratto_Di_Gentildonna.jpg

https://www.nga.gov/collection/art-object-page.44.html

https://www.rct.uk/collection/405754/portrait-of-a-lady-in-green

A włoscy panowie to już w ogóle nie odróżniali się w stroju od Hiszpanów...nowa władza, nowa rzeczywistiość i nowa moda...

Tak było też we Francji

https://1tq45j21k9qr27g1703pgsja-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2019/06/v0_large.jpg

Jedynie w Anglii w tamtym czasie moda jeszcze naśladowała francuski oldfashion. Do czasu pojawienia się Katarzyny Aragońskiej, oczywiście.

A od dworu  habsburskiego

i panny Cleve

moda miała już blisko do Zygmunta Augusta, naszego króla

No, ale to co się zaczęło dziać w drugiej połowie XVI wieku to rzeczywiście czarna bomba tekstylna made in Spain na prawie wszystkich dworach (Rzeczpospolita i Wschód jedynie trzymały się swoich klimatów). Chociaż nie tylko czarna…

https://www.christies.com/lotfinderimages/D56751/attributed_to_hieronimos_custodis_double_portrait_of_sir_john_haringto_d5675129g.jpg

Nie oparła się hiszpańskim rękawom i czerni nawet Elka. Choć później skręciła we własne wariactwa, jasno pokazujące na sukniach, że nie grożna jej Armada.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Elizabeth1England.jpg/800px-Elizabeth1England.jpg

No i w czerni lubili chodzić też agenci służb wywiadowczych - można powiedzieć, że czerń to znak rozpoznawczyr założyciela pierwszej profesjonalnej siatki szpiegowskiej Walsinghama

Efektywność wykorzystania materiału to jedno, ale szycie masowe dla pewnej grupy, która zaczyna się odrózniać stwrojem to drugie. Nie bez powodu we Francji przez dwie dekady za Henryka IV Burbona niezmiennie królowała czerń zarówno w damskich jak i męskich strojach...protestantyzm chciał sie jakość wyróżnić. Nawet ideologię skromności i oszczędności do tego dorobił.

Zmiana przyszła dopiero za Ludwika XIII.

To znacznie później zrobili. Ideologia skromności na najdroższym możliwym do uzyskania barwniku (prócz purpury). Całkiem niezły numer ;)

Jak teraz czytam, to w XV wieku najłatwiej i najtaniej było uzyskać żółte barwniki. Najtrudniej czerń aksamitną - właśnie tę hiszpańską.

Brak jest dziś informacji jak to było uzyskiwane, ale podejrzewam, że miało to coś wspólnego z rozpowszechnieniem druku (czyli użyto chyba jakichś farb drukarskich - trwałych, odpornych na ścieranie i warunki atmosferyczne.

To nie była żadna skromność, tylko pokaz bogactwa.

węgiel drzewny głównie,

dopiero w końcówce XIII wieku zaczęli barwić syntetycznie

No i dlatego wykroje w BURDA-zie "są lepsze" gdyż albowiem do szablonu dorobione są "uszy". Do wewnątrz na mniejszy rozmiar a na zewnatrz na większy. A jak szanowna koleżanka nawigatorka co kolwiek pracuje z maszyną do szycia to sądzę, że samodzielnie podobnego odkrycia mogła by dokonać. Kobiety w kwesti mody są nadwyraz KREATYWNE i EFEKTYWNE albo EFEKTOWNE.

Choć jakby nie patrzyć to pan Juan, nie był kobietą. On był "biznesmenem odzieżowym". 

właśnie z tego powodu czasem były numery podróbkowe - droga tkanina a jakość węglana...i już był kwas ;)

Umywa, umywa ... Technologia druku nowocześniejsza, cyfrowa technologia drukowania dostępna dla każdego. Fakt pan Juan był łebskim gościem. No i trudno mnie sobie wyobrazić, żeby koleżanka nawigatorka marzyła o stelażu czy gorsecie ?
Wierzę natomiast, że fikuśność i detale tamtej epoki mogą imponować. Kurtki skórzane z filmu Admirał (2015) mnie się bardziej podobają niż te tureckie z PRL-u.

miałam na myśli, że protestantyzm dorobił ideologię, nie Henryk ;))

Fakt, to i pewnie w 1525. Bracia Hohenzollernowie chwytali za swoje "komórki" i zastanawiali czy już prezentować MODĘ hiszpańską ?

a tu sam Filip II Habsburg w czarnej pelerynie, która stała się "must have" ówczesnej mody męskiej (źródło wiki)

z tego co pamiętam, farbowano wełnę (a może nie tylko) na czarno na Islandii - ten siarczek to jest pewnie to, czego tam używano

Ten temat jest nadzwyczaj interesujący ,a ciekawostki dodane przez Nawigatorów super.Kiedyś używałam wykrojów z "BURDY" i mam je do dzisiaj.Natomiast ciekawi mnie jedno; czy Juan de Alcega, baskijski krawiec projektował też bieliznę?..Oczywiście pod wierzchnie stroje.Bo przecież kobiety musiały nosić majteczki ,staniczki,mężczyźni też jakieś majtadały wkładali. ?... Czy to była bielizna pod kolor,z super delikatnych materiałów,czy nie poświęcano temu należytej uwagi?

Pani Irena jest super

No tak, wszystko po angielsku. To jest skandal

Dzięki

Początek lat 90-tych i PAN stał się już europejski na wskroś ;)

taki wysiłek jest doceniany :)

To w sumie pytanie do Pointblacka.

Zgadzam się. Sam film z resztą też mi się podobał. A do tego rewelacyjna muzyka, której twórcą jest Roque Baños.

Bibioteka, linkowana przez kolegę UMAMI - go ma "na oko" 4 razy wyższą rozdzielczość skanów pracy pana Juana, niż to co zalinkowałem. System zaś przeglądania dużo prostrzy. No i można pobrać dowolną stronę czy fragment (do 25 stron). 

całość ma 140 MB

Gian Gerolamo Grumelli

Tu jest jeszcze katalog mu poświęcony:

https://itsasmuseoa.eus/images/publicaciones/MonografiasDigitales/alcega-comprimido.pdf

podobny do tego z portretu


https://itsasmuseoa.eus/eu/erakusketak/aurreko-erakusketak/1194-juan-de-alcega-sastre-universal


o farbowaniu też tam jest

https://es.wikipedia.org/wiki/Juan_de_Alcega

:)

a tu burda w jego wydaniu

https://pl.pinterest.com/twory_sztuki/juan-de-alcegas-tailors-pattern-book-of-1589/

;)

Ja zawsze myślałem, że te duże białe kołnierze(jak na tym obrazie) to jest moda typowo angielska.

No a tu o hiszpańskim monopolu na roślinę, z której pozyskiwano barwnik :)

Od połowy XVI wieku, kiedy to odkryto jego właściwości, Hiszpanie mieli monopol na jego wydobycie i komercjalizację w Europie, który utrzymywali aż do około 1670 roku, kiedy to na mocy traktatu madryckiego monarchia hiszpańska i Anglia zgodziły się położyć kres piractwu i uznać angielską okupację Półwyspu Jukatan, która w końcu stanie się kolonią Belize i tym samym barwnik dotrze do angielskiego przemysłu włókienniczego.

https://www.investigart.com/2018/10/30/vistiendo-a-felipe-iv-el-negro-filipino-en-la-corte/

Ta roślina to Modrzejec kampechiański 

https://es.wikipedia.org/wiki/Haematoxylum_campechianum
https://pl.wikipedia.org/wiki/Modrzejec_kampechiański

z którego pozyskuje się hematoksylinę (hemato od krwi, ksylo od drzewa, bo to rzewo, które krwawi)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Hematoksylina
 

Hematoxylum campechianum (Palo de Campeche lub Palo de Tinte) to roślina z rodziny roślin strączkowych, która ma kształt kolczastego krzewu osiągającego wysokość 15 metrów i średnicę pnia wynoszącą od 45 do 60 centymetrów. Wysoka zawartość hematoksyliny daje jej duże przemysłowe zastosowanie do uzyskiwania barwników w tekstyliach, z niej otrzymywane są barwniki czarne i niebieskie do wełny oraz czarne do jedwabiu i bawełny, ale także żółte, fioletowe i fioletowe. Ogromne znaczenie sztyftu barwiącego polega na tym, że jego intensywny czarny kolor nie blaknął wraz z praniem, ani nie stracił tonu, tak jak w przypadku innych czarnych sadzy, które kończyły się na brązowym ubraniu. Roślina ta występuje w klimacie tropikalnym, rośnie naturalnie.

żółte, fioletowe i fioletowe. 

tłumacz tak to przetłumaczył ;)
chodzi o
żółte, fioletowe i purpurowe

Moje męskie oko jest słabe w detalach strojów ;)

Tu jest porównanie obu styli. Po lewej i po prawej styl Diego Freyle,

a ten pan w środku ubrany wg stylu de Alcegi.

Z tym czarnym to jest trochę zagwozdka. W dokumencie, kóry Pan wcześniej podrzucił dot. Krawca nic nie było na temat czarnego, a raczej o wszystkich innych drogich barwnikach (purpurze, czerwonym).

W swoim poradniku de Alcega ponoć daje nie tylko wskazówki dotyczące krojenia, ale też szczegółowe dotyczące farbowani, ale niestety ich nie znalazłam (jeszcze ;)

Badacze tematu podkreślają jak trudno było ufarbować coś na czarno, by nie zniszczyć tkaniny, dlatego intensywnie czarny kolor wskazywał na bogactwo, prestiż i wyedukowanie. Ciągle szukano idealnej receptury, by uzyskać głęboką czerń np. korę dębu/ węgiel drzewny traktowano octanem żelazawym, czy wielokrotnego farbowania w urzecie a potem w marzannie choć z tego ostatniego wychodził raczej ciemny brąz.

https://books.google.pl/books?id=LIRBfMjGKWsC&pg=PA138&lpg=PA138&dq=black+colour+the+history+of+textile+xvi+century&source=bl&ots=enMsLrGhqO&sig=ACfU3U1bXMa_Ft6gVz47G2XDJWceGoNQ0w&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwitvPKx-eDpAhVuxKYKHZCEArYQ6AEwFXoECAsQAQ#v=onepage&q=black%20colour%20the%20history%20of%20textile%20xvi%20century&f=false

Miksowanie barwników było zakazane, jako nienaturalne i magiczne, stąd nie łączono np. purpury z indigo i żółcią.

Tym bardziej dzieło krawca było cenne, gdyż każdy zaoszczędzony centymetr drogiej, bo ufarbowanej na czarno tkaniny wpływał na cenę i unikał się błędów szalonego krojenia i marnowania materiału.  

Czarny materiał dla protestantów farbowały rodzime farbiarnie w Niderlandach. Czy oni czegoś nie miksowali, by wyszło bardziej masowo niewiadomo.

Oczywiście, jak zaczęło się zwożenie dobroci pod koniec roku z Ameryki Środkowej to i czarne sukno stało się bardziej przystępne :)

Tutaj wracamy do Skrzyni umarlaka Piotera, to m. in Potts zajmował się i dorobił fortuny na wycince drzewa kampeszowego :)

Hiszpanie masowo zaczęli przywozić logwood czyli kampesz z samym końcem XVI wieku. Brytyjscy piraci atakowały statki obławiając sie w towar, który sprzedawali w Anglii za niezła sumkę stu funtów szterlingów za tonę, a średnia wartość towarów, które statek w 1600 mógł przewieźć w ciągu roku, wynosiła od 1000 do 1500 funtów szterlingów. Pojedynczy ładunek 50 ton drewna był wart więcej niż całoroczny ładunek innych towarów!

Początkowo angielscy farbiarze sprzeciwiali się tańszym barwnikom z egzotycznego drzewa. W latach 1581–1662 nawet ustawa Parlamentu surowo zabraniała wykorzystywania drewna do farbowania z ciężkimi karami za nieprzestrzeganie. Ale niektórzy, zwietrzyli interes i pod inną nazwą używali kampeszu do farbowania "protestanckich" tekstyliów ;)

Dlatego te pierwsze dwie dekady osiedlania się Anglików takich jak Potts na Belize i okolicach były tak ważne?

Tu, przy okzaji indygo piszą o kampeszu:






całość — Botanika stosowana 

Przy okazji:

Słownik wyrazow chemicznych

Słowniczek przemysłowy

O farbowaniu kampeszem na czarno piszą tu:
http://dlibra.umcs.lublin.pl/Content/25784/czas16160_2_1936_10.pdf

Ekstrakt kampeszu daje w połączeniu z różnemi protrawami (bejcami) następujące odcienie: z siarczanem glinu — niebieski, z chromem — granatowo-czarny, z żelazem — czarny, z solami miedzi — zielonkawo-niebieski. Wodne rozczyny kampeszu dają następujące charakterystyczne reakcje: przy dodaniu sody kaustycznej pierwotne pomarańczowo-czerwone zabarwienie rozczynu przechodzi w niebiesko-fioletowe, przy dodaniu amonjaku — w czerwonawo-fioletowe; natrium aluminat daje z rozczynem kampeszu piękny fioletowo-niebieski osad, nierozpuszczalny w nadmiarze amonjaku. Reakcja ta jest bardzo czuła, dając możność łatwego rozpoznania obecności kampeszu w mieszaninach barwników. Ałun biały daje na zimno czerwonawo-fioletowe zabarwienie, przechodząc przy nagrzewaniu w ciemno-czerwone; siaczan żelaza tworzy z rozczynem kampeszu osad niebiesko-fioletowy; z chloranem żelaza rozczyn kampesza daje zabarwieni czarno-brunatne.

(...)

W porównaniu z czernią osiągniętą na skórkach futerkowych przy pomocy barwników oksydacyjnych lub anilinowych, czerń kampeszowa ma pierwszeństwo, a to ze względów następujących: czerń kampeszowa daje na włosie pyszny, syty, pełny, połyskujący kolor, natomiast barwnikami oksydacyjnymi osiąga się czerń martwą; czerń anilinowa daje dobre wyniki na włosie futerka, jednak kąpiel ujemnie wpływa na sama skórę, przeto zastosowanie rozczynów anilinowych ogranicza sią do zastosowania jedynie sposobem naszczotkowania na włos.



Kampesz, jako naturalny barwnik, ostał się i oparł sztucznym barwnikom, o czym pisze w linkowanej przez Zyszko książce: 
ELŻBIETA KOWECKA — FARBIARSTWO TEKSTYLNE NA ZIEMIACH POLSKICH (1750—1870)
Do dzisiaj jest używany do farbowania jedwabiu i pewnie nie tylko niego.

 

Książka to 1580 rok, Hiszpanie mieli monopol na jego pozyskanie od połowy XVI wieku. Po to była ta moda na czerń, żeby mając taki towar, sprzedawać go za krocie i mieć forsę na wojnę.

Kempesz zasadniczo daje kolor czerwony, dopiero gdy się tkaninę wstępnie bejcuje związkami żelaza to można otrzymać jakąś czerń. Generalnie kora drzew egzotycznych jest do tego najlepsza. Jak znajdę chwilkę czasu to sprawdzę korę catuaba. Mam jej worek, bo świetnie farbuje jajka na Wielkanoc.

A kobiety Kasylijskie w początkach ubiegłego wieku, nosiły się zaś tak pewnie nie słyszały o czarno-białych konwencjach, a karliści mieli zawsze czerwony beret. Komuchy pewnie?

Czyli już się nie można kolegować z Hiszpanami?

Czerń kampeszowa do druku na zaprawie naftolowej.

Celem zaradzenia ujemnemu wpływowi parowania na żywość czerwieni paranitroanilinowej, podczas utrwalania czerni kampeszowej P. Wiktorów z Iwanowo-Wozniesieńska wypracował przepisy na takąż czerń bez pomocy parowania. O tej czerni żelazawej była już wzmianka w „Chemiku Polskim" (r. 1903 str. 882). Obecnie zaś wskutek ogłoszenia listów ochronnych, złożonych w swoim czasie Towarzystwu Przemysłowemu w Mulhouse przez pomienionego kolorystę 1) [Bulletin d. 1. Soc. Ind. Mulhouse, 1905, str. 40—54.] , ujawnione zostały przepisy z poprawkami, z których na uwagę zasługuje następujący.

Czerń kampeszowa W. [jak rozumiem, tegoż Wiktorowa]
45 kg wyciągu z drzewa kampeszowego 30° Bé. ogrzewamy z 23 kg kwasu octowego 6° Bé., 15 kg siarczynu potasowego 45° Bé. i 27 kg siarczanu żelazawego aż do zupełnego rozpuszczenia ostatniej soli. Po ostudzeniu mieszamy 10 kg otrzymanej czerni W. z 5 I wody oraz 15 kg roztworu gumy tragantowej, albo też papki krochmalowej, bezwarunkowo świeżo przyrządzonej.

Po wysuszeniu przepuszczamy tkaninę przez kąpiel, zawierającą na 1 I wody w 62° C. 20 g dwuchromianu sodu i 20 g wodzianu sodu 36° Bé., wreszcie pierzemy i mydlimy.

Otrzymana w ten sposób czerń bez pomocy parowania nie jest dość mocna, pełna, ażeby mogła zastąpić „parową" we wszystkich przypadkach; przeciwnie, znajdzie ona zastosowanie we wzorach o małem polu czerni. W innych zaś wzorach, gdzie znaczna jest ilość czerni, trzeba pozostać przy dotychczasowej czerni kampeszowej „parową", takiej np., jaką wskazał J. Langer z Pabianic 2) [Bulletin de la. Soc. Ind. d. Mulhouse, 1902, str. 156].

Farba macierzysta.

8 kg krochmalu, 7 kg mąki, 4 kg dekstryny, 34 I wody, 6 kg roztworu adragantu 1/10, 36 kg ekstraktu kampeszowego 30° Bé., 6,75 kg ekstraktu kwercytronowego 30° Bé., 27 kg kwasu octowego, 3,5 kg oliwy. Po ugotowaniu dodać 6,750 kg chloranu potasowego.

Czerń do druku.

30 kg farby macierzystej i 10 kg nitrooctanu chromu 30° Bé., przygotowanego z 24 kg dwuchromianu potasu, 32 I wody, 27,520 kg kwasu azotowego 35° Be. (małemi porcyami, mieszając dokładnie), 39,6 kg kwasu octowego 6° Be. i 7,6 kg gliceryny (białej) 28° Bé.

Po wyparowaniu w kotle Mathera i Platta w 122° C. tkanina zostaje przepuszczona przez 1%—ową kąpiel z dwuchromianu w 60° C.

Co zaś dotycze szkodliwego wpływu parowania na tło czerwone, to praktyka wykazała, że jego żywość może być zachowana przez odpowiednie chlorowanie.


Chemik Polski nr 33 z 16 (3) sierpnia 1905 r.​​​​​​​
http://cybra.lodz.pl/Content/613/ChePol_r.5_nr33.pdf

Bé. to jednostka gęstości lub stężenia
Stopień Baumé — °Bé:
0° Bé odpowiada gęstości wody
15° Bé odpowiada gęstości 15% roztworu soli kuchennej  w temp. 15°C.

"Portret krawca" jest niesamowity i wygląda jakby model był nam współczesny a tylko przebrał się w strój z epoki np do występu w jakiejś sztuce. Pokuszę się o stwierdzenie, że wykonując jakąś pracę jesteśmy do siebie bardzo podobni na przestrzeni lat.

Tu można pobrać 2 książki (jeden tytuł nawet w 2 wydaniach) p. Ireny Turnau, w tym tę pierwszą, której okładkę zamieściłeś:

European Occupational Dress from the Fourteenth to the Eighteenth Century
https://1lib.eu/book/1196488/122208

History of dress in Central and Eastern Europe from the sixteenth to the eighteenth century
(6th ed.)
https://1lib.eu/book/2062028/c825dc
(wyd. 1991)
https://1lib.eu/book/1260635/c5eb76

Gratuluję wszystkim i dziękuję. Komentarzy więcej niż pod tekstem o Kubie Wojewódzkim

Majtki wynaleziono w XIX w :-)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Majtki

Człowiek rano to jednak lepiej myśli ;)

Pani Llorente z Muzeum kostiumów (Museo del Garnitur) w poniższym artykule, potwierdzaja to co napisał Gabriel, że powody wprowadzenia czerni na dwór Filipa II to żadna żałoba po śmierci żony, a czysta ekonomia. Monarcha narzucił uniwersalną modę, którą naśladowały wszystkie kraje kontynentu - czerń o kruczym odcieniu zaczęła być identyfikowana jako kolor najwyższej elegancji.

„Konkwistadorzy ofiarowali Filipowi w darze kampesz i barwnik, a monarcha zdał sobie sprawę, że jeśli narzuci tę modę, będą musieli kupić od niego barwnik, co będzie oznaczało wielki dochód dla korony”. Postanawia zatem wprowadzić całkowicie czarny kolor na dworze i zrezygnować z czerwonego dla Kościoła – potężnego klienta na barwnik. Ponadto czarny ma on również zastosowanie polityczne: w obliczu szaleństw Henryka VIII w Anglii, który lubił ubierać się w jaskrawe kolory i ozdabiać klejnotami, dominuje hiszpańska trzeźwość. „Jest używany jako symbol wyższości, bycia nad przeciwnikiem”.

https://www.revistagq.com/moda/tendencias/articulos/espana-puso-de-moda-color-negro/21433

A kiedy już tajemnicę przemysłową hiszpańskich farbiarzy ujawniono/ukradziono i poszła na masówkę, stąd takie zainteresowanie Anglików koloniami. Kiedy przygotowywałam ripostę do "Skrzyni umarlaka" (której jeszcze nie umieściłam, groza!) handel drzewem kampeszowym wydał się istotny. Niestety po Filipie II jego syn, osaczony przez intrygi i doradców słaby władca Filip III pozwolił na panoszenie się i osadnictwo Anglików na początku XVII wieku...

No proszę, bez czytania pani Llorente, napisałem wczoraj coś podobnego:
Książka to 1580 rok, Hiszpanie mieli monopol na jego pozyskanie od połowy XVI wieku. Po to była ta moda na czerń, żeby mając taki towar, sprzedawać go za krocie i mieć forsę na wojnę.

A a propos tego zastosowania politycznego, to w tej linkowanej przez Panią wczoraj książce Williama Jervisa Jonesa — German Colour Terms A study in their historical evolution from earliest times to the present, jest taki (zabawny) fragment:

Wykrywając "ogólną nieufność do koloru w kulturze europejskiej", Jane Schneider (1978) stwierdziła, że tekstylia polichromowane "były produkowane w warunkach monopolu wspieranego przez wysoce nierównomierną światową dystrybucję barwników". W średniowieczu czarna suknia mogła wyrażać ascetyczną powściągliwość (jak w przypadku porządku benedyktyńskiego) lub wartości egalitarne (jak w przypadku śmierci). Na większości dworów późnego średniowiecza, kolorowe tkaniny włoskie cieszyły się dużym popytem, ale od XVI wieku hegemonia ta została przełamana poprzez produkcję nowych draperii w Niderlandach i Francji, później także w Anglii, przy użyciu lokalnych wełen, oraz barwników takich jak indygo i koszenila przywożonych przez porty północne. Wraz z reformacją trzeźwość czarnych tkanin barwionych przez rdzennych rzemieślników była preferowana przez protestantów jako reakcja na tkaniny barwione pochodzenia śródziemnomorskiego. W znacznej inwersji czerń faworyzowana była również w wymyślnych formach na niektórych dworach, na przykład na XV-wiecznym dworze książęcym w Burgundii (prawdopodobnie jako polityczne budowanie wizerunku, patrz Jolivet 2011) i Filipa II z Hiszpanii w następnym wieku.
Christina Burde pokazała (2005), że czerń, jako ulubiona w XVI-wiecznym niemieckim stroju, była nie tylko modą stymulowaną przez hiszpańskie wpływy, ale miała silny zestaw konotacji: tkaniny barwione na głęboką czerń pokazywały bogactwo i prestiż; czerń szaty akademickie symbolizowały edukację i naukę; oraz pod Katolikami [w senie władzy katolików], jak również pod Protestanckimi wpływami czerń oznaczała chrześcijańskie cnoty i pobożność.

Czyli tak tę czerń sobie przeciągają z jednej strony na drugą :)

Książka jest do pobrania tu:
https://1lib.eu/book/2616229/143e00

Mnie najbardziej fascynuje, a trzeba wziąć poprawkę na to, że patrzę na monitor ekranu, jak niektórym malarzom udawało się oddać tę akamitną, głeboką czerń sukna z tym jej połyskiem. To jest po prostu kosmos i chyba w tej chwili, to najbardziej mnie zastanawia ;)
Jak? Czy dodawali jakiś niebieski pigment? Niektóre z tych obrazów są jak żywe — i nie mam na myśli twarzy — światło na materii lśni, jak w rzeczywistości. Doskonała robota.

No proszę jakie kolorowe nazwy ;)

A z piratami rzeczywiście jest nieźle...

Europejskie dwory (głównie angielski) przez dekady wynajmowali prywatnych żeglarzy i ich statki wojenne w celu wspierania własnych interesów. To byli tzw. korsarze – również pochodzący głównie z Anglii i Irlandii. Po zrekrutowaniu korsarskiej floty dawane były szczegółowe instrukcje kogo i w jakich okolicznościach korsarze mogą atakować.

Ale najemnicy często lubili się buntować i służyć raz jednemu raz drugiemu albo tylko sobie. Wtedy stawali się tępionymi piratami. Przy okazji Piotrowej "Skrzyni umarlaka", trafiłam na słynnego korsarza pirata Edwarda Tatcha „Czarnobrodego”. Przypomina pewną postać z „Piratów z Karaibów”, prawda? :)

Czarnobrody miał tupet i fantazję łupił Hiszpanów, Anglików i Francuzów. Obłowił się również na wodach wokół Balize, gdzie było aż gęsto od załadowanych kampeszem statków cargo. Złapał tam m.in. takiego o wdzięcznej nazwie „Protestancki Cezar” ;)))

Angole niestety zawzięli się na krnąbrnego najemnika i w końcu skrócili o głowę.

https://books.google.pl/books?id=PHeICwAAQBAJ&pg=PT26&lpg=PT26&dq=blackbeard+pirate+logwood&source=bl&ots=tGlWjBSyIP&sig=ACfU3U2DVgL6m2nahxRtXIHOKtQlVyseIw&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjwgbfJ-ePpAhVCxKYKHYZ_DtcQ6AEwEnoECA8QAQ#v=onepage&q&f=false

Czerwca załatwiła kosznila sprowadzana z Meksyku - tańsza i wydajniesza

Meksyk zajął, bo chyba nie podbił Kortez w 1519, do Mochacza 1, 2 , 3 dwadzieścia sześć lat. Od kiedy ze strony Kościoła nie ma zamówień?