Początek i koniec Hanzy fragmenty z Wiki

Przetłumaczono z www.DeepL.com/Translator (wersja darmowa)

Po utworzeniu Bergen w Norwegii przez Olafa III w 1070 r., w drugiej połowie XII i na początku XIII w. powstało wiele miast w północnych Niemczech i wokół Morza Bałtyckiego: Lubeka w 1158 r., Rostock, Wismar, Stralsund, Stettin, Gdańsk, Elbing. We wszystkich tych miastach, burżuazja szybko doszła do władzy.
Przyszły Krzyżacki Związek Hanzeatycki rozpoczął się od sojuszu miast Hamburg i Lubeka utworzonego w 1241 roku. Liczne inne miasta połączyły się następnie w związek miast Wendes. Kupcy z tych miast handlowali z Gotlandią, z którą książę saski Henryk Lew podpisał pokój w 1161 roku.
Czterech starszych wybranych przez miasta reprezentowało ich na Gotlandii, gdzie uzyskali przywileje handlowe dla miast hanzeatyckich. Wkrótce ich działalność rozszerzyła się daleko poza Gotlandię, wokół Morza Bałtyckiego, do Nowogrodu, skrzyżowania cywilizacji wschodniej i zachodniej, gdzie założyli swoją własną osadę, Peterhof, z przywilejami nadanymi przez Konstantyna. Kupcy ci przeniknęli także do Skandynawii (targi w Skåne wkrótce stały się ważnym ośrodkiem handlu hanzeatyckiego), Anglii (gdzie w 1281 r. zostali oficjalnie zjednoczeni w jedną Niemiecką Ligę Hanzeatycką) i Flandrii (gdzie hrabina Małgorzata II z Flandrii przyznała im podstawowe przywileje w 1252 i 1253 r.).
Przejście z Hanzy Kupieckiej do Hanzy Miejskiej datuje się na rok 1280, kiedy to zorganizowano operację blokady przeciwko Brugii w celu ochrony nabytych przywilejów - po czym w 1284 r. nastąpiła ta sama operacja przeciwko Norwegii, kiedy to kolejna blokada morska Ligi Hanzeatyckiej zobowiązała króla tego kraju nie tylko do potwierdzenia, ale również do rozszerzenia przywilejów Ligi. Pierwszy montaż (Hansetag) odbył się w Lubece w 1356 roku.

Zamknięcie placówki handlowej w Nowogrodzie, która w dniu 9 listopada 1494 r. była zarówno blokhauzem, jak i giełdą handlową, upadek placówki w Londynie na obu końcach hanzeatyckiego handlu oraz konkurencja ze strony kupców angielskich i holenderskich były głównymi przyczynami długiego spadku hanzeatyckiego handlu. Sejm z 1518 r. odnotowuje, że 31 miast nie uczestniczy już w żadnej z działalności Ligi. W swojej książce Les Étapes du capitalisme Marcel Laffon-Montels mówi o "spadku, który był częściowo związany z dziwnym zniknięciem ławic śledzi - Hanza miała monopol na ten handel - które migrowały z Bałtyku na Morze Północne".
Ta pierwotna struktura polityczna została zastąpiona przez traktaty westfalskie w 1648 roku, które podpisując koniec wojny trzydziestoletniej i osiemdziesięcioletniej, ostatecznie ustanowiły państwa narodowe. Ostatnie zgromadzenie miast hanzeatyckich odbyło się w 1669 roku. W XVIII wieku tylko Lubeka, Hamburg i Brema pozostawały pod panowaniem hanzeatyckim. Nawet dziś wolne miasta Hamburg i Brema, które tworzą dwa kraje związkowe Niemiec, a także Lubeka i Rostock, zachowują swój dawny status miast hanzeatyckich. I tak, numery rejestracyjne tych miast (odpowiednik francuskich numerów departamentalnych) to odpowiednio HH, HB, HL i HRO, przy czym początkowe H oznacza Hansestadt, czyli "miasto hanzeatyckie". "Pokazuje to dumę, jaką mieszkańcy północnych Niemiec czerpią z hanzeatyckiego miasta, które uważają za głęboko zakorzenione w ich tożsamości.
Nowe miasto hanzeatyckie zostało ponownie uruchomione w 1980 roku z inicjatywy holenderskiego miasta Zwolle. Znów rozwija się hanzeatyckie miasto do miasta, z siedzibą w Lubece12. Międzynarodowe Dni Hanzeatyckie odbywają się co roku w innym mieście. W 2011 roku Kowno13 gościło w tych dniach.

The Muscovy Company (zwana również Russian Company lub Muscovy Trading Company Rosyjska: Московская компания, zromanizowana: Moskovskaya kompaniya) była angielską firmą handlową założoną w 1555 roku. Była to pierwsza duża spółka akcyjna, prekursor tego typu działalności, która wkrótce rozkwitnie w Anglii i będzie finansować jej eksploracje na świecie. Kompania Muscovy miała monopol na handel między Anglią a Moscovy do 1698 roku i przetrwała jako spółka handlowa do rewolucji rosyjskiej 1917 roku. Od 1917 r. firma działała jako organizacja charytatywna, obecnie działająca na terenie Rosji[2][3].

Super gawęda! 

Tak mi się przypomniało a propos Bajazyda

https://polona.pl/item/bajazet-blyskawica,NzUxODgzMTk/4/#info:metadata

Interesujaca synteza  dwoch ostanich  wpisow gospodarza. Dodatkowo moja ciekawosc wzbudzilo zdanie o podobnym scenariuszu w kwesti holdu pruskiego, dlatego ze sam chcialem coś o tym napisac.

Mysle jednak skoro  gospodarz o tym napisze to jest pozamiatane.

Sorki ale musze oftopa, Takie artykuły na WP: 

hahaha

...miliardy w przeliczeniu na dzisiejsze pieniądze.

Każda opowieść z czasem nabiera rozpędu i im dalej od miejsca i czasu danego iwentu tym więcej włosów w zupie.

Mam nadzieję, że w tym

Na pewno malownicze

Ale ja już o tym napisałem, cały II tom Baśni polskiej jest temu poświęcony

Matko, kiedy to było....

Może i tak, ale żołd za siedem lat dla takiej armii to była gigantyczna kwota

brkuje, dalszej części w brzmieniu: a nawet lepsze

Jakie włosy. Jeden dobry wojak kosztuje pewnie miesięcznie ponad 10 tys zł , słaby połowę.

Czyli jeden dobry wojak przez 7 lat kosztuje 1mln, słabych dwoje za 1mln.

1 miliard to 1000 milionów - czyli 1 tys dobrych wojaków, albo 2 tys słabych.

Czyli jak miał 10 - 20 tys wojska, to na sam jednorazowy żołd musiał mieć gotowe 10 miliardów dzisiejszych złotych w skrzyniach.

Tak było we francuskiej Wiki. Anglicy nic o tym nie mówią, nie mniej ich opis wzlotu i upadku Hanzy też jest ciekawy.

Kryzysy gospodarcze z końca XV wieku nie oszczędziły Hanzy. Niemniej jednak jej ewentualni rywale pojawili się w postaci państw terytorialnych, nowych lub odradzających się, i to nie tylko na zachodzie: Iwan III, wielki książę moskiewski, zakończył w 1478 r. przedsiębiorczą niezależność hanzeatyckiego Nowogrodu Kontora - został całkowicie zamknięty, a ostatecznie w 1494 r.[23] Z Włoch sprowadzono nowe instrumenty kredytowe, gdzie w 1492 r. wynaleziono podwójną księgowość i wyprzedziły one gospodarkę hanzeatycką, w której zamiast weksli wymieniano srebrne monety. /Niestety nie podają skąd dokładniej/
W XV wieku nasiliły się napięcia pomiędzy regionem pruskim a miastami "wendeckimi" (Lubeką i jej wschodnimi sąsiadami). Lubeka była uzależniona od swojej roli jako centrum Hanzy, będąc nad brzegiem morza bez większej rzeki. Znajdowała się przy wjeździe drogą lądową do Hamburga, ale tę drogę lądową można było ominąć podróżując drogą morską po Danii i przez Kattegat. Z drugiej strony, głównym zainteresowaniem Prus był eksport produktów masowych, takich jak ziarno i drewno, które były bardzo ważne dla Anglii, Krajów Niskich, a później także dla Hiszpanii i Włoch.
W 1454 r., roku małżeństwa Elżbiety Austrii z królem Jagiellończykiem, miasta Konfederacji Pruskiej powstały pod dominacją Krzyżaków i poprosiły o pomoc Kazimierza IV, króla Polski. Gdańsk (Danzig), Thorn i Elbing weszły w skład Królestwa Polskiego (w latach 1466-1569 zwane Prusami Królewskimi, region Polski) na mocy II pokoju toruńskiego (1466). Polska z kolei była mocno wspierana przez Święte Cesarstwo Rzymskie poprzez powiązania rodzinne i pomoc wojskową pod panowaniem Habsburgów. Kraków, ówczesna stolica Polski, był luźno związany z Hanzą[24] Brak granic celnych na Wiśle po 1466 r. przyczynił się do stopniowego wzrostu eksportu polskiego zboża, wywożonego nad Wisłę do morza, z 10 tys. ton krótkich (9,1 tys. t) rocznie pod koniec XV w. do ponad 200 tys. ton krótkich (180 tys. t) w wieku XVII. [25] Zdominowany przez Hanzę handel morski zbożem uczynił z Polski jeden z głównych obszarów swojej działalności, dzięki czemu Gdańsk stał się największym miastem hanzeatyckim.
Miasta członkowskie wzięły na siebie odpowiedzialność za swoją własną ochronę. W 1567 r. umowa Ligi Hanzeatyckiej ponownie potwierdziła wcześniejsze zobowiązania i prawa członków ligi, takie jak wspólna ochrona i obrona przed wrogami.[26] Podpisano także pruski kwartet miast Thorn, Elbing, Królewiec i Ryga oraz Dorpat. Pod naciskiem króla Polski i Litwy Gdańsk pozostał neutralny i nie wpuszczał na swoje terytorium statków płynących do Polski. Musiały one zakotwiczyć gdzieś indziej, np. w Pautzke (Puck).
Dużą korzyścią ekonomiczną dla Hanzy była kontrola nad rynkiem stoczniowym, głównie w Lubece i Gdańsku. Hanza sprzedawała statki w całej Europie, w tym we Włoszech. Wypędzali Holendrów, ponieważ Holandia chciała faworyzować Brugię jako ogromny rynek podstawowy na końcu szlaku handlowego. Kiedy Holendrzy zaczęli być konkurencją dla Hanzy w przemyśle stoczniowym, Hanza próbowała powstrzymać przepływ technologii budowy statków z miast hanzeatyckich do Holandii. Danzig, partner handlowy z Amsterdamu, próbował zapobiec tej decyzji. Holenderskie statki popłynęły do Gdańska, aby bezpośrednio zabrać zboże z miasta, ku konsternacji Lubeki. Holendrzy ominęli również miasta hanzeatyckie, prowadząc bezpośredni handel z północnoniemieckimi książętami w miastach niehanzeatyckich. Koszty transportu holenderskiego były znacznie niższe niż hanzeatyckiego, a Hanza została wykluczona jako pośrednik.
Kiedy Brugia, Antwerpia i Holandia stały się częścią Księstwa Burgundii, aktywnie starały się przejąć od Hanzy monopol na handel, a rynek zszywek z Brugii został przeniesiony do Amsterdamu. Holenderscy kupcy agresywnie rzucili wyzwanie Hanzie i odnieśli wiele sukcesów. Miasta hanzeatyckie w Prusach, Liwonia, wspierały Holendrów przeciwko głównym miastom Hanzy w północnych Niemczech. Po kilku wojnach morskich pomiędzy Burgundią a flotami hanzeatyckimi, od końca XV wieku Amsterdam zdobył pozycję wiodącego portu dla polskiego i bałtyckiego zboża. Holendrzy uważali handel zbożem w Amsterdamie za matkę wszystkich zawodów (Moedernegotie).
Norymberga we Frankonii rozwinęła lądowy szlak sprzedaży dawnych hanzeatyckich produktów zmonopolizowanych z Frankfurtu przez Norymbergę i Lipsk do Polski i Rosji, handlując flamandzkim suknem i francuskim winem w zamian za zboże i futra ze wschodu. Hanza czerpała korzyści z handlu norymberskiego, pozwalając mieszkańcom Norymbergii na osiedlanie się w hanzeatyckich miastach, które Frankowie wykorzystywali również poprzez przejęcie handlu ze Szwecją. Wpływ na rozwój handlu ze Szwecją i Norwegią miał kupiec norymberski Albrecht Moldenhauer, a jego synowie Wolf Moldenhauer i Burghard Moldenhauer osiedlili się w Bergen i Sztokholmie, stając się liderami lokalnej działalności hanzeatyckiej.
Koniec Hanzy
Na początku XVI wieku liga znalazła się na słabszej pozycji niż ta, którą znała od wielu lat. Rosnące Cesarstwo Szwedzkie przejęło kontrolę nad znaczną częścią Morza Bałtyckiego. Dania odzyskała kontrolę nad własnym handlem, Kontor w Nowogrodzie został zamknięty, a Kontor w Brugii stał się skutecznie moribund. Poszczególne miasta wchodzące w skład ligi zaczęły również przedkładać interes własny nad wspólne interesy hanzeatyckie. Ostatecznie, władza polityczna książąt niemieckich zaczęła rosnąć, ograniczając niezależność kupców i miast hanzeatyckich.
Liga próbowała zająć się niektórymi z tych kwestii: w 1556 roku utworzyła stanowisko syndyka i wybrała Heinricha Sudermanna na stałego urzędnika z wykształceniem prawniczym, który pracował nad ochroną i rozszerzeniem porozumień dyplomatycznych miast członkowskich. W latach 1557 i 1579 w zmienionych umowach określono obowiązki miast i poczyniono pewne postępy. Brugia Kontor przeniosła się do Antwerpii, a Hanza próbowała wytyczyć nowe szlaki. Jednak liga nie była w stanie zapobiec rosnącej konkurencji handlowej i dlatego też rozpoczął się długi okres spadku. Kontor w Antwerpii został zamknięty w 1593 r., a następnie w 1598 r. - Kontor w Londynie. Bergen Kontor trwała do 1754 r.; z całego Kontoru przetrwały tylko jego budynki, Bryggen.
Pod koniec 17 wieku, liga implodował i nie mógł już sobie poradzić z własnymi wewnętrznymi walkami. Zmiany społeczne i polityczne, które towarzyszyły reformacji protestanckiej, obejmowały pojawienie się holenderskich i angielskich kupców oraz naciski Imperium Osmańskiego na Święte Cesarstwo Rzymskie i jego szlaki handlowe. W ostatnim formalnym spotkaniu w 1669 r. uczestniczyło zaledwie dziewięciu członków, a tylko trzech (Lubeka, Hamburg i Brema) pozostało w nim aż do jego upadku w 1862 r., po utworzeniu Cesarstwa Niemieckiego pod rządami cesarza Wilhelma I.[27][28] Dlatego też tylko Lubeka, Hamburg i Brema zachowały w oficjalnych niemieckich tytułach słowa "miasto hanzeatyckie".

Przetłumaczono z www.DeepL.com/Translator (wersja darmowa)

Weź to wyjaśnij różnym głąbom

Nie miał wyboru

Sztuka Marlowe'a "Tamburlaine Wielki" jest czasem grana a nawet ostatnio wywołała skandal, bo Timur w scenach końcowych rwie Koran. Były protesty wiadome, więc reżyser kazał aktorowi drzeć "różne Pisma św.". O wiele większą popularnością cieszyła się sztuka Marlowe'a z 1589 r. "Słynna historia bogatego Żyda z Malty". Tam to jest jazda bez trzymanki. Kogo ten Barabas nie zdradzał.

Takie teksty jak ten i wczorajszy to prawdziwa uczta.

Coś czuje, że ta książka to będzie II tom "Kredytu i wojny"...

Na tym obrazie Tamerlan i Bajazyd wyglądają jak równolatkowie.

Fugger robił nawet bilans skonsolidowany wyrażony w jednej walucie ze wszystkich swoich przedsięwzięć oraz miał rewidentów, którzy jeździli po oddziałach i sprawdzali księgi.

W tych bitwach to też ręka "boga" trochę pomagała

mimo, że pod Nikopolis siły były wyrównane to nie tylko pyszni Francuzi przyczynili się do porażki, ale i ci co zwali z pola bitwy

https://www.youtube.com/watch?v=v_0-Vc7uA4g

z kolei pod Ankarą, niespodziewanie dla wszystkich, już na początkowym stadium bitwy z 18tys tatarów przystało do wrogów....a wcześniej, dziwnym trafem Bajazyd nie był informowany o zbliżającym się Timurze przez co koncentrował sie na Konstantynopolu.

https://www.youtube.com/watch?v=Nc4MCFrPiUg

I to pewnie dlatego...

... od  wprowadzania tych  nowoczesnych "instrumentow"  ta  cala  Hanza  musiala  pasc... a w miedzy czasie,  rownolegle do upadku  Hanzy  "strugano"  CITI  ???

W świetle powyższego, co udało mi się znaleźć, polsko-litewskie wojny z Moskwą w XV-XVII w. były faktycznie wojnami z monopolem hanzeatyckim w Europie środkowej. Sukcesy były do początku XVII w. bo Hanza walczyła na dwa fronty, z Kompanią Moskiewską i panami z Litwy i Korony. Po istotnym osłabieniu Hanzy przybyły gangi ze Szwecji, spacyfikowały panów z Litwy i Korony, i ustanowiły nowe warunki dla funkcjonowania Kompanii Moskiewskiej. A dalej już było z górki. Panowie z Korony i Litwy stali się bezbronnymi klientami gangów moskiewskich.

Dla sytuacji bieżącej brak wiarygodnych analiz. Z indywidualnego oglądu wynika, że hanzeatyckie kanały dystrybucji towarów i finansów opanowały teren do linii Dniepru+. Na szczęscie są w konflikcie z centrami finansowymi zza oceanu oraz tradyzyjnie z City. Obecna postawa i plany Kompanii Moskiewskiej nie jest mi znana. Przypuszczam, że skupia się ona na tradycjnym celu osłabiania wpływów szeroko pojętej Hanzy oraz finansów zza oceanu, tak na terenie Rosji, jak i Europy środkowej. Czy znany wszystkim wirus jest elementem takich działań? Obawiam sie, że tak. Jego wpływ na rynek nieruchomości będzie bardzo istotny i niedługo widoczny. Na inne rynki również.

"Ja tego nawet nie sprawdzę, niech będzie, że się mylę i na niczym się nie znam, a wszystkie swoje koncepcje wysysam z palca."

Na niczym się nie znasz, a wszystkie swoje koncepcje wysysasz z palca. Albowiem ponieważ, jak pisze Gerald A. Hodgett w A Social and Economic History of Medieval Europe na str. 85 (do odczytania w google books) Niemcy mieli ten swój londyński Stalhof już w drugiej połowie XII w. Zaś przywileje w formie Carta Mercatora otrzymali już w 1303 od Edwarda I Longshanks w tym zwolenienie z ceł obowiązujących innych obcych kupców, co miało zrównoważyć, albo i przeważyć wpływy kupców flamandzkich w Anglii. Ale jak na złość pierwszy z nowej dynastii Lancastrów czyli Henryk IV Bolingbroke ten od interesów z krzyżakami lubił dać w kość swoim poddanym i dewizowym kupcom, i często wyganiał ich, oni odwdzięczali się buntami, kupcy dewizowi sponsoringiem buntowników. Do tego służyły akty parlamentu, który chojnie szafował "rugami henrykowskimi" (własny idiom). Gęsto o tym Chris Given-Wilson w biografii Henryka IV (też z google books) na str.  336. Hansa była jednakowoż z tych rug wyłączona. Po prostu miała henrykowską kryszę. Towarzysze, co ja piszę? Co ja piszę? Czyżby Corrylus jednak znowu z palca wyssał szpik kostny?Dziurki nie zrobi a szpik wyssie. 

Wszystko na tej stronie 336 Henryka IV. Mimo niezadowolenia kupców angielskich i nienawiści do nich ze strony Hansy, Henryk trzymał sztamę z Hansą. A może raczej próbował utrzymać, bo co rusz były incidenty. Mimo incydentów - i tu jest ta jakże piękna komplikacja fabuły, coś co żaden doktryner by nie wymyślił a co jest zawarte w szpiku historyczno-merkantylnym - Henryk zdobył dla angielskiech kupców przywieleje w Prusiech, gdzie za jego panowania mogli handlować na takich samych zasadach bezcłowych jak czyści aryjscy kupcy z Hanzy. Ale wszystko co piękne się kończy, bo i nie dało się tego utrzymać, zbyt piękne, dlatego nie do utrzymania. Stan równowagi, podszytej ukrytą nienawiścią, skończył się, bo musiał, w 1402 gdy wybuchła tzw. wojna piracka. Zapewne Henryk wymyślił tę nazwę, żeby przedłużyć idyllę, bo to była ściema. Żadnych piratów nie było. Po prostu były wzajemne rekwizycje i masakry angielsko-niemieckie a nawet angielsko-krzyżackie. O zgorozo! Von Juningen starszy drzewiej razem z Henrykiem wojował i razem te dziewoje litewskie na chrześcijaństwo nawracał. Teraz stali po dwóch stronach. Ale chyba rozumieli się bez słów. Bo listy były grzeczne. I do jakichś tam kompormisów doszło, bo musiało. Przy woli tak silnych graczy kupcy angielscy i niemieccy musieli na czas jakiś odłożyć animozje na bok. Życie, czyste aryjskie życie. Dalej druk googlowy się urywa. Ale i tego starczy. 

"The Muscovy Company (zwana również Russian Company lub Muscovy Trading Company Rosyjska: Московская компания, zromanizowana: Moskovskaya kompaniya) była angielską firmą handlową założoną w 1555 roku. Była to pierwsza duża spółka akcyjna, prekursor tego typu działalności, która wkrótce rozkwitnie w Anglii i będzie finansować jej eksploracje na świecie. Kompania Muscovy miała monopol na handel między Anglią a Moscovy do 1698 roku i przetrwała jako spółka handlowa do rewolucji rosyjskiej 1917 roku. Od 1917 r. firma działała jako organizacja charytatywna, obecnie działająca na terenie Rosji."

No i jeszcze fragment info z angielskiej wikipedii, ktora jest znacznie interesujaca i lepiej ulozona niz polska:

"The Company helped provide churches and Anglican ministers at various times in Arkhangelsk, Moscow, St. Petersburg, and Kronstadt. It still supports St. Andrew's Anglican Church, Moscow. The Company continued in existence until the Russian Revolution of 1917 and has since operated mainly as a charity.[2] St. Andrew's and the company headquarters (called the Old English Yard), were built during the reign of Ivan IV, and are not far from the Moscow Kremlin. In 1994 they were visited by Queen Elizabeth II."

Firma pomagała kościołom i ministrom anglikańskim w różnych okresach w Archangielsku, Moskwie, Petersburgu i Kronsztadzie. Nadal wspiera Kościół Anglikański św. Andrzeja w Moskwie. Firma istniała aż do rewolucji rosyjskiej 1917 roku i od tego czasu działała głównie jako organizacja charytatywna.[2] Swiety Andrzej i siedziba firmy (zwana Old English Yard), powstały za panowania Iwana IV i znajdują się niedaleko Kremla Moskiewskiego. W 1994 roku odwiedziła je królowa Elżbieta II.

No, ale jak nie ma cenzury, każdy może tak robić. Niech ją wprowadzą na nowo i będą mieli swoją wymarzoną wolność słowa. 

Przywileje w Prusiech okazały się za małą zdobyczą, by na dłużej utrzymać dynastię Lancaster w pionie

Trudno te XII wieczne kontakty nazwać rosyjsko-hanzeatyckimi

Bajazyt sie pewnie zestresował też trochę

Naprawdę? Timura grali i darł Koran? Gdzie byli w tym czasie polscy prawicowi publicyści? Analizowali intrukcje od Moniki J.?

Ta pożyczka na 400 okrętów w ramach inwazji na Litwę i te przywileje pruskie pokazuje do jakiego stopnia Henryk IV jest kreacją bankiersko-kupiecką. Skoro jest ich kreacją, musi odejść w niewyjaśnionych okolicznościach - znowu jakaś tajemnicza choroba, czegoś jakby trąd, psoriaza i razem epilepsja - po prostu nie rokuje zysków, dlatego kolejną kreacją jest jego syn Henryk V, który już za życia ojca buntuje się przeciw niemu i zdobywa dużą władzę. Ten przynajmniej da jakieś zdobycze we Francji. 

Per analogiam z racji niespodzianej uzurpacji taką samą kreacją musi być dynastia Tudorów.

Jak w interesującym kontekście pada 7 i to tłustych lat to przez wzgląd na poetykę Orientu myślę o opowieściach Szecherezady.

Bez pośpiechu.

Mnie tez sie przypomnialo

https://www.youtube.com/watch?v=Nc4MCFrPiUg
Battle of Ankara 1402 Ottoman - Timurid War DOCUMENTARY

Teraz tez lepiej rozumiem dlaczego Iwan III Srogi po zdobyciu Nowogrodu zadbal o zniszczenie kantoru Hanzy.  Ale upadek Hanzy wciaz ma dla mnie swoje tajemnice.