Myślałem, że jedenaście ponad lat istnienia tego bloga odniosło jakiś efekt w postaci nowych standardów komunikacji. Wczoraj przekonałem się, że niestety jest odwrotnie. Ludzie nie zwalczą nigdy pokusy, by prowadzić dyskusję w ramach narzuconych, całkowicie fikcyjnych formuł, którymi nie da się opisać niczego, poza bardzo prostymi i pretensjonalnymi szajbami.

Jak wszyscy pewnie zauważyli mało tu rozmawiamy o sztuce, a dzieje się tak dlatego iż wszystko co wokół sztuki się rozgrywa, śmierdzi na odległość zgniłym mięsem, co do którego nie ma pewności czy nie należało kiedyś do jakiegoś człowieka.

Nie będę tu mnożył metafor i prowadził jakiegoś zawiłego bardzo wywodu. Powiem o co mi chodzi. Oto wczoraj okazało się, że krakowska kuria ukradła obraz Agnieszki Słodkowskiej i rozkolportowała go na zaproszeniach, reklamujących pasterkę celebrowaną przez arcybiskupa Jędraszewskiego. Nie wiadomo właściwie co powiedzieć. Gdyby ktokolwiek z tej kurii zadzwonił do autorki i zapytał czy może wykorzystać ten projekt z pewnością dostałby zgodę bez żadnych warunków. No, ale po co to robić, kiedy reprezentuje się tak ważną i potrzebną instytucję jak krakowska metropolia. Kto by się tam przejmował jakimś obrazkiem, który wisiał na stronie gdzie coś piszą, jacyś nieważni całkiem blogerzy? Po co się tym zamartwiać, kiedy są rzeczy ważniejsze, na przykład organizacja dni islamu w Kościele katolickim. No i wszystko co związane jest z covidem.

Nie sądzę byśmy przekonali kogokolwiek do przeproszenia autorki za ten wybryk, choć napisałem wczoraj list do biura prasowego kurii. Pozostanie on, jak wiele innych listów, bez odpowiedzi. Znajdujemy się bowiem, my wszyscy, którzy mamy cokolwiek wspólnego z tym miejscem, poza spektrum widoczności zjawisk, istotnych dla hierarchii i dla duchownych w ogóle. Wyjąwszy z tego naszych kolegów w sutannach i habitach, którzy przychodzą tu całkiem prywatnie.

Uważam, że psychologiczne podłoże tej kradzieży jest bardzo głębokie. Oto ktoś, nie byle kto zapewne, decyduje, że na zaproszeniu ma być taki a nie inny obrazek. Ściąga go z naszej strony, albowiem sądzi, że skoro on wisi na SN to znajduje się w wolnej domenie. Tak nie jest i złodziej dowiedziałby się tego, gdyby sprawdził co jest na stronie samej autorki. Nie zrobił tego jednak, bo gdyby zrobił cofnąłby rękę. Tam wszystko podpisane jest nazwiskiem. Tak mniemam, choć mogę się mylić i być może przez swoje wrodzone frajerstwo próbuję go tu jakoś usprawiedliwić. Po co w ogóle umieszczać na zaproszeniu współczesny obraz autorki, której tak zwany świat artystyczny nie zauważa? Można przecież wziąć z publicznej domeny dowolny obraz „starego mistrza” i zrobić w ten sposób projekt zaproszenia. Można, ale lepiej żeby obraz był współczesny. Komuś, być może temu złodziejowi, przyszło do głowy, że wobec całkowitego wypłukania przestrzeni sakralnej z malarstwa tablicowego, rzeźby i fresków, dobrze będzie pokazać ludziom, że coś się jednak dzieje i ktoś jeszcze maluje religijne obrazy. To nie musi być prawda, ale ja przyjmuję takie założenie. W dodatku maluje te obrazy ładnie, bez głupiej maniery i bez kokieterii wobec różnych bałwanów, odzianych w purpurę. To miła świadomość, jak przypuszczam, odkryć, że powstają takie obrazy, a do tego jeszcze, że ludzie chcą je oglądać i odnajdować na nich siebie. Niewątpliwym walorem cyklu stworzonego przez Agnieszkę, jest to, że opowiada on historię św. Józefa, a nie historię Polski poprzez św. Józefa, nie historię walki Kościoła z komuną poprzez św. Józefa i nie historię Jana Pawła II i jego osobistych relacji ze św. Józefem.

To podnosi wartość tych obrazów, mimo że wiele osób usiłuje je krytykować. Zanim przejdę do dalszych rozważań, mała dygresja. Unieważniam niniejszym wszelkie toczące się na SN dyskusje o jakości tego, namalowanego przez Agnieszkę, cyklu, a jak ktoś będzie próbował coś niepochlebnego o tych obrazach pisać, wyleci natychmiast. Powody są następujące – ludzie nie potrafiący namalować kotka nie mogą zabierać głosu w sprawie warsztatu malarskiego i jakości. To jest jedna z wielu pułapek, w które wpadamy, bo nam się wydaje, że jak coś powiemy o jednym czy drugim obrazie, to zrobimy dobre wrażenie. Nieprawda. Będzie na odwrót. Zrobimy złe wrażenie, bo – o czym wspomniałem na początku – dyskusje o sztuce śmierdzą trupem. Nie można krytykować cyklu Radości i smutki św. Józefa, albowiem nie istnieje żaden współczesny materiał porównawczy, który pozwoliłby stwierdzić czy obrazy te są odeń lepsze czy gorsze. Uwagi o tym, że światło jest nie takie jak trzeba, padające z ust ludzi nie potrafiących namalować niczego, są jakimiś pretensjami jedynie, kierowanymi nie wiadomo do kogo. Dyskusja o malarstwie możliwa jest wtedy kiedy jest malarstwo, tymczasem tego malarstwa nie ma. Nie istnieje sztuka, o której można by dyskutować albowiem wszystko, co zalicza się do działalności artystycznej wysokiej klasy, znajduje się poza dyskusją. Zostało już dawno temu zapakowane do zbioru zamkniętego przedmiotów, którym oddaje się cześć i które się wielbi, ale nie podważa się ich jakości i sensu. Jeśli ktoś próbuje, ufając, że to ma znaczenie, malować coś na rynek współczesny, z przeznaczeniem do przestrzeni sakralnej, naraża się po pierwsze na ostracyzm i w zasadzie staje się podwójnie niewidoczny, a także naraża się na głupie uwagi istot, którym się zdaje, że dyskusja o sztuce w kanonach propagowanych niegdyś przez komunistyczne wydawnictwa albumowe, to walor. Uprzejmie donoszę, że taki kanon – problem światła u Ribery i Rembrandta – nigdy nie miał żadnego znaczenia, został wyprodukowany przez historyków sztuki, po to, by zafałszować i ukryć istotną funkcję malarstwa. Ta zaś polega na tym, że należy zwizualizować treści sakralne, a następnie kontrolować ich obrót. Ma to bowiem rolę wychowawczą i misyjną. Tak zwany rozwój sztuki, polega na banalizowaniu tematów i odbieraniu Kościołowi monopolu na dystrybucję treści religijnych. I to jest sprawa bardzo poważna, której nie rozumie żaden biskup i żaden papież. Tego jestem pewien. I nie radzę wpisywać tu pełnych oburzenia komentarzy dotyczących tego osądu, bo może się zdarzyć, że następnej szansy na wpisanie czegokolwiek już nie będzie.

Finałem tego, przebiegającego w różnym tempie przez setki lat procederu, jest wyczyszczenie kościołów z jakichkolwiek wizualizacji poza podstawowymi, z jakichkolwiek narracji poza drogą krzyżową i z jakiejkolwiek treści poza homilią. Nie martwcie się jednak, na te elementy też przyjdzie pora i nie obronicie ich. Nie ma o tym nawet mowy, a poznajemy to właśnie po takich wydarzeniach jak kradzież przez kurię krakowską obrazu Agnieszki. Istnieje zapotrzebowanie na takie malarstwo i złodziej to zrozumiał albo wyczuł. Nie ma jednak zgody hierarchii na umieszczanie programowo nowych obrazów o oczywistej treści i prostej redakcji w świątyniach, bo to jest estetyczna zbrodnia. Tak właśnie, gdyby do tego doszło, Kościół zostałby natychmiast oskarżony o zaniżanie standardów estetycznych, a głos podnieśliby wszyscy najważniejsi znawcy i najważniejsi artyści, których dzieła znajdują się we wspomnianej wyżej sferze kultu bałwochwalczego, poza wszelką krytyką. Zawracam uwagę na to, że kuria nie ukradła żadnego obrazu współczesnego, uznanego malarza. Strach im na to nie pozwolił i dobrze wiedzieli, jaką aferę by to wywołało. Poza tym trzeba by było zapłacić. Jak się coś ukradnie nieznanej autorce, pracującej dla jakiejś tam, podrzędnej parafii, to wszystko rozejdzie się po kościach. Dlatego każdy kto podejmuje „poważną dyskusję o sztuce” jest albo głupi albo nasłany. Tak wygląda z grubsza opis realiów. Hierarchia lekceważy najważniejszy problem jaki ma do rozwiązania, czyli wizualizację treści religijnych. Dotyczy to nie tylko malarstwa, ale także filmu i wszelkiej wizualizacji. Hierarchia usuwa się w ogóle ze sfery dyskusji na ten temat, pozostawiając ją po prostu satanistom kręcącym filmy o księżach pedofilach, albo o tym, że Joanna d’Arc była nawiedzona przez diabła. Jeśli zaś już powstają jakieś filmowe dzieła religijne są one programowo pretensjonalne, zleca się ich wykonanie ludziom, którzy nie rozumieją czym jest wrażliwość i czym jest sztuka, albo wręcz wątpią w jej istnienie. Ja mam zawsze dla takich ancymonów jedną odpowiedź – narysujcie kotka.

Opisałem właśnie jeden z najważniejszych mechanizmów pułapki, w której znajduje się Kościół, teraz wspomnę o drugim. Nigdy nie zapomnę, jak arcybiskup Marek Jędraszewski podawał rękę do pocałowania Mary Wagner, nieszczęśliwej wariatce, wystawionej przez grupę cwaniaków na odstrzał. Odbyło się to przy okazji premiery filmu Grzegorza Brauna Nie o Mary Wagner. Ta nieszczęśliwa kobieta istnieje dokładnie po to i po to się o niej mówi, by odwrócić uwagę od bezradności i strachu w jakim żyje hierarchia próbując bronić życia poczętego. Jej obecność to zwalanie odpowiedzialności za ochronę życia na wiernych i umywanie rąk, albowiem nienarodzone dzieci morduje się w majestacie prawa. I jeszcze nie słyszałem, by jakikolwiek biskup głośno powiedział, co to za prawo, kto je ustanowił i dlaczego je egzekwuje. Mary Wagner jest półśrodkiem, za pomocą którego szatan przedstawia hierarchii ofertę porozumienia się, dla wspólnego dobra, rzecz jasna. Biskupi zaś, popadłszy w zamyślenie, ważą decyzję. I nie przypuszczam, by byli tak głupi aby tego nie rozumieć. Dobrze, pora na jakąś syntetyczną formułę. Mamy dwie czarcie zapadki. Pokusę kradzieży obrazów promujących treści religijne, która dokonuje się wobec bezradności hierarchii, nie umiejącej podjąć decyzji o tym, by wypełnić świątynie narracjami z życia świętych. Druga zaś czarcia zapadka to łączenie demografii z polityką, co się wyraża w bardzo problematycznej, jeśli idzie o skuteczność, ochronie życia poczętego. Jeśli Kościół chce trwać na Ziemi, musi zrobić, w mojej ocenie dwie rzeczy – zainwestować w szkolnictwo artystyczne i nie łączyć ochrony życia poczętego z polityką lokalną. Tym bardziej, że hierarchia nie łączy owej ochrony z polityką globalną. Nie można mówić ludziom, że jak będzie nas 70 milionów, to się postawimy Niemcom. Nikomu się nie postawimy, będziemy nawozem historii. Trzeba chronić życie dla życia, a nie dlatego, że ma to jakieś inne sensy.

Jeśli zaś idzie o tak zwaną wielką sztukę religijną, to jest ona już tylko łupem, który instytucje wrogie Kościołowi przejęły za darmo. Sztuka zaś współczesna, o której nie dyskutujemy, bo nie wolno, a jeśli próbujemy to sami się degradujemy, bo na niczym się nie znamy, a najmniej na problemach światłocienia, to rytualny gwałt zbiorowy w chińskich koszarach. To jest opis sytuacji rzeczywistej i nie radzę z nim polemizować. Przynajmniej pod tym tekstem.

 

---

tagi: kościół  życie poczęte  sztuka  hierarchia  kradzież 

	gabriel-maciejewski
	27 stycznia 2021 10:19

63     3779    20 zaloguj sie by polubić