Im dalej tym ciekawiej!

Trochę "z boku" głównego tematu:

A ten cały kwartalnik, to np:

KRONOS 61 2/2022 FILOZOFIA TANTRYZMU:

Tradycje tantryczne często są nazywane „ścieżką lewej ręki” (wamaćara). W mistyce żydowskiej (kabale) mówi się o przejściu na lewą stronę (sitra achra) i odkryciu innego Boga (deus alienus, el ’acher) za sprawą wyzwalającego aktu transgresji, „zbawienia przez grzech” (Scholem). Znamienne, że ta ekstatyczna forma antynomicznej religii przyjmuje postać kultu świętej żeńskości: Szechiny w kabale, Sofii w gnozie, Śakti w tantryzmie. 

jest:

Dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Kronos – polski kwartalnik kulturalno-filozoficzny.
Ukazuje się od początku 2007 roku. Koncentruje się przede wszystkim na trzech polach problemowych: metafizyka, kultura, religia. 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kronos_(kwartalnik)

FUNDACJA AUGUSTA hr. CIESZKOWSKIEGO związana jest z kwartalnikiem „Kronos”.
 Według m.in. Normana Daviesa i Leszka Kołakowskiego Augusta Cieszkowskiego herbu Dołęga (polski ziemianin) można zaliczyć do prekursorów marksizmu.

https://pl.wikipedia.org/wiki/August_Cieszkowski

W Radzie Fundacji zasiada Piotr Nowak.

"Wybitne" dzieło pt. "Szermierka" Leona Chwistka z 1919r. (Technika: olej, karton) znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Zostało zakupione od  Olgi Chwistkowej, 1948.

Kurjer Warszawski : dodatek poranny. 10 kwietnia 1914, nr 100

Musowo

Dlatego trzeba zrobić screen tego tekstu. On już bowiem nie zdradzi skąd o tym wie. A gdzieś to jest zapisane z pewnością

To możliwe. Być może są przedmiotem kultów tantrycznych

Wycinki z biografii:

Leon Chwistek urodził się i przez wiele lat mieszkał w Krakowie ale często w latach młodzieńczych przebywał w Zakopanem, gdzie jego ojciec prowadził uzdrowisko w willi "Adasiówka". Zbierała się tam, poza pensjonariuszami, artystyczna śmietanka tego niezwykłego miasta. Tam Chwistek poznał wieloletnich przyjaciół i swoich rówieśników Stanisława Witkacego "Witkacego" i Bronisława Malinowskiego – późniejszego światowej sławy antropologa. Tam też miał okazje rozmawiać z młodym Feliksem Dzierżyńskim, który zaszczepił mu pociąg do idei socjalistycznych.
Sekundantem Chwistka był Bolesław Wieniawa – Długoszowski, poprzez którego Chwistek miał okazje poznać przebywającego akurat w Paryżu Józefa Piłsudskiego. Następnie Chwistek powrócił do kraju, gdzie w latach 1914 – 1916 walczył w Pierwszej Brygadzie Legionów, za co został odznaczony Krzyżem Niepodległości.
Chwistek był jednak naukowcem dużego kalibru, zwłaszcza w dziedzinie logiki. Cieszył się uznaniem między innymi wielkiego autorytetu w tej dziedzinie anglika Bertranda Russella. To jego poparcie oraz Stefana Banacha pozwoliło mu objąć w 1930 roku katedrę logiki na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie, co nie było oczywiste, ponieważ o stanowisko to walczył z wybitnym, choć wtedy jeszcze dość młodym Alfredem Tarskim.
We Lwowie czuł się świetnie. Miał tu bowiem doskonałe towarzystwo wybitnych naukowców o otwartych umysłach w osobach Stefana Banacha, Włodzimierza Stożka, Stanisława Ulama czy Stanisława Mazura, z którymi spotykał się często w kawiarni "Szkocka".
Natomiast zawsze trudna przyjaźń z Witkacym rozpadła się głównie z powodu coraz bardziej rozbieżnych poglądów obu panów, zwłaszcza na politykę. Chwistek z latami coraz silniej sympatyzował bowiem z socjalizmem, a nawet komunizmem, czego Witkacy, który na własne oczy w Moskwie widział rewolucję bolszewicką, zupełnie nie mógł zrozumieć.

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2530439,Leon-Chwistek-Wybitny-logik-z-barwna-osobowoscia

Witkacy musiał z domu Chwistków wynieść niejedno wspomnienie, skoro umieścił tu akcję swej pierwszej powieści „622 upadki Bunga czyli demoniczna kobieta”.
Leon Chwistek został w tej powieści sportretowany jako baron Brummel w sposób następujący:

„Był to ogromny, doskonale zbudowany mężczyzna. Miał okrągłą, kształtną czaszkę, pokrytą gładko zaczesanymi włosami. Typowo krótkowzroczne, zielone oczy wychodziły mu z orbit przy lada sposobności, przy czym wargi wydymały mu się pogardą i robił wtedy wrażenie kogoś niezmiernie starego, trwającego od wieków już bez żadnej zmiany. Czasem, gdy się uśmiechał, twarz jego ogolona zupełnie przybierała prawie dziecięcy wyraz i wtedy wyglądał na nienormalnie rozrosłego, przewrotnego chłopczyka.”
Jak to określił historyk sztuki Karol Estreicher: „w żadnych ramach się nie mieścił, rozsadzał wszystkie, wszędzie chciał być pierwszy i bezwzględnie twórczy”. 

https://dziennikpolski24.pl/leon-chwistek-demon-intelektu-i-szabli-przyjaciel-witkacego/ar/10562969

Leon Chwistek. Biografia artysty (1884-1944) Karol Estreicher jr
https://tezeusz.pl/leon-chwistek-biografia-artysty-1884-1944-karol-estreicher
 

Artysta malarz Leon Chwistek (4.z prawej) w ogrodzie swojego domu w Zakopanem wraz z żoną (z prawej), malarką Zofią Stryjeńską (3. z prawej) i malarzem Rafalem Malczewskim (z lewej).

Ta jego zona wygląda nieco demonicznie.

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/5977269/obiekty/373001#opis_obiektu

Na razie skasowali tylko artykuł o jego Szermierce. Dwa o nim jeszcze wiszą.

Czy piszą zatem nieprawdę w Wiki?

Objął w 1930 katedrę logiki matematycznej i stanowisko profesora nadzwyczajnego na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (kontrkandydatem był Alfred Tarski). W 1938 został mianowany profesorem zwyczajnym.

faktycznie, trochę pokręciłem pisząc z głowy:

“Witkacy uważał, że Chwistek nie może dostać w Krakowie katedry, bo napisał artykuł do futurystycznej jednodniówki „Nuż w bżuhu”. [...] Określał siebie jako nieheglowskiego marksistę – wspominał Marek Kac. [...] Długo nie mógł doczekać się własnej katedry ani na Uniwersytecie Jagiellońskim, na którym pracował, ani we Lwowie, gdzie twórcy lwowskiej szkoły filozoficznej, z Kazimierzem Twardowskim na czele, nie cenili jego prac, zwłaszcza tych poświęconych Bertrandowi Russellowi.” Genialni. Lwowska szkoła matematyczna -- Mariusz Urbanek

NB. Jan Kott byl zieciem Steinhausa.

Pedały po prostu

KAROL ESTREICHER O LEONIE CHWISTKU *

Niezwykły człowiek ogłosił książkę niezwykłą o niezwykłym człowieku. Aby to głębiej zrozumieć, warto sięgnąć albo do wcześniej przed 1939 r. ogłoszonych pism Chwistka z różnych dziedzin, albo do edycji ogłoszonych już w Polsce Ludowej, w wysokiej mierze staraniem K. Estreichera.
Co najbardziej ujmuje w omawianej książce, to powiązanie głównej postaci z ludźmi jej współczesnymi i to omówienie całej osobowości Chwistka, niespójnej, pomieszanej, złożonej z wielu walorów i słabości.
Karol Estreicher nie zataił równocześnie żadnej przywary Chwistka natury intelektualnej, pisarskiej czy osobistej.
Takiej właśnie oczekujemy dzisiaj biografistyki.
Autorem książki o Chwistku jest najwierniejszy i najbardziej oddany wyznawca jego myśli, który materiały do swej książki zaczął zbierać już na parę lat przed wojną 1939 r. Przedstawiciel wielkiej dynastii profesorskiej w środowisku krakowskim. Pierwszym był Dominik Estreicher...

W krakowskim „Głosie Plastyków" czytaliśmy w 1938 r. wywód Chwistka nt. Twórczej siły formizmu. Nie tylko w sztuce. Formizm rysuje się tu również jako szerzej pojęta ideologia burzenia form starych i martwych, tworzenia rzeczy nowych. „Tragedia współczesnej Europy polega na przerażeniu, wywołanym nadmiernym rozwojem kultury materialnej". U nas — przeciwnie, w sytuacji kraju zacofanego zaznacza się przerost kultury duchowej.

Na koniec powróćmy do Chwistka i Estreichera. Ale powróćmy wraz z cytatem z Kazimierza Brandysa: „Nie mieliśmy najmniejszych złudzeń, że faszyzm w Polsce jest gotowy, że musi nastąpić rozstrzygające starcie. Czekaliśmy na nie ze świadomością klęski. Wiele świadczyło o tym, iż w ostatnich trzech latach kraj dojrzał do zgody na legalną zbrodnię...". Pesymizm to przesadny. Pesymizm to niesłuszny wobec równocześnie wzbierającej, tak ważnej dla przyszłości, dla Polski Ludowej, fali radykalizacji kraju i wraz z nim sporej części intelektualistów, wśród których znaleźli się Leon Chwistek i Karol Estreicher. Ale idzie o adres. Faszyzm to system rządów skrajnej prawicy w jej kierunkach totalitarnych. I jest to  paradoks, że napaść hitleryzmu na Polskę i świat niejako uwolniła naszych polskich faszystów w potocznej świadomości od tej nazwy, bo od czasów wojny i okupacji przylgnęła ona do najeźdźcy i ludobójcy.

___________

* Karol Estreicher. Leon Chwistek. Biografia artysty (1884—1944), Kraków 1971, PWN, ss. 403, ilustr. 146.

http://rcin.org.pl/Content/26236/PDF/WA303_35410_A52-KH-R-79-2_Lesnodorski.pdf

Bym się ku temu raczej skłaniał

Obawiam się, że to nie jest dostateczne wyjaśnienie

No wiem, dlatego uważam, że metafora ma tutaj zastosowanie częściowe

Nie wyklucza, a wręcz tłumaczy i zasłania. Ta pogarda dla kobiet była nawet w podręczniku do polskiego i zawsze mnie zastanawiała, ale byłem młody i nie myślałem wtedy, że to się może przekładać na pieniądze

A tę katedrę we Lwowie załatwił Chwistkowi... Banach - myślę że stał za tym Steinhaus - "odkrywca Banacha". 

W Krakowie na Woli Justowskiej jest ulica Leona Chwistka wybudowana jeszcze za czasow komuny.  Jest to slepa ulica prostopadla do Kasztanowej u podnoza Kopca Pilsudskiego niedaleko ulicy Estreicherow i muzeum Karola Estreichera.

Kiedy powstala ta ulica probowalem sie dowiedziec kim byl Leon Chwistek, ale moi znajomi nie wiedzieli, a nie bylo wtedy intrenetu i Wiki.  Moja wiedza skonczyla sie na malarzu bo natknalem sie na jakis jego obraz chyba we Wroclawiu.  Dzieki dzisiejszemu wpisowi wiem duzo wiecej.

Ku temu bym się skłaniał

Na pewno, w autobiografii, w króciotkim przypisie do "Chwistek" jest wprost: ożenił się z siostrą...i dostał katedrę logiki we Lwowie. Dla osoby opracowującej przypisy było to powiązane. 

Za "krótką historię sztuki XX wieku" PT Koledze zimna wódka się należy!

"Nowa ekspresja", Neue wilde, polska Gruppa /etaty w Akademii Sztuk Pięknych/ etc. - malarstwo lat 80 i 90-te XX wieku. 

Dla mnie chyba jednak najlepsza jest ta informacja o tym że zajął się nim sam Stalin i przysyłał mu lekarzy, ciężkie do uwierzenia to jest. W całym ZSRR i ziemiach gdzie wkroczyła armia czerwona krwawy terror, brud i nędza, nikt nie zna dnia ani godziny czy go nie wywloką z domu bo coś powiedział gdzieś nie tak, albo po prostu dlatego żeby się liczba zgadzała w transporcie do łagru, a tu jakiś matematyk-filozof-malarz komunista z polski 'zaopiekowany' przez samego Stalina.

Przepraszam, trochę mi się wypsło. ;)

Umarł i przestał być potrzebny

Grób bezimienny, ale z tytułem (ten doński).

W takim razie Chwistek nie mógł być po prostu jednym z wielu malarzem-filozofem. Może dlatego Steinhaus tak mało o nim wspominał i w ogóle ciężko znaleźć o nim jakieś szczegółowe informacje.