Wczoraj TVP1 wyemitowała film dokumentalny poświęcony dziełu Andrzeja Żuławskiego pod tytułem „Na srebrnym globie”. Kiedyś już coś pisaliśmy o tym filmie, ale przyznam, że nie spodziewałem się takiego obrotu sprawy – mam na myśli tę emisję. Nie spodziewałem się, że Żuławski zostanie przez TVP zaliczony w poczet twórców, których należy lansować i jeszcze wzmacniać ich legendę. Choć może powinienem to przewidzieć, skoro na twitterze pojawiają się ostatnio wpisy Szczepana Twardocha, w których wyznaje on, jak bardzo nienawidzi Donalda Tuska.

No, ale wracajmy do dokumentu o Żuławskim. Składa się on z trywialnych wypowiedzi reżysera, który ze słabo maskowaną satysfakcją opowiada we francuskiej telewizji, jakim jest degeneratem. To się spotyka ze zrozumieniem i całkowitą akceptacją, albowiem Żuławski żył we Francji z legendy prześladowanego przez reżim reżysera-geniusza. Niestety nie widziałem całości, bo umknął mi początek, nie dowiedziałem się więc dlaczego „Na srebrnym globie” nie zostało dokończone, ale dowiedziałem się w jaki sposób SB prześladowała Żuławskiego. Oto przyszli do niego do domu pewnego dnia i wręczyli mu paszport oraz dali 24 godziny na opuszczenie kraju. Na szczęście nikt nie odważył się pokazać zdjęć, na których widać ryczącego z bólu i tęsknoty Żuławskiego, jak obgryza paznokcie w bezsilnej wściekłości i szarpie zębami tynk ze ścian. Idiota, który tę historię opowiadał, ograniczył się tylko do gry mimiką i za pomocą smutnych oczu oraz grymasu ust podkreślił, jak strasznym przeżyciem dla reżysera było odebranie paszportu z rąk milicjantów.

Wszyscy komunistyczni hunwejbini ze świata filmu opowiadali, jeden po drugim, jak okropne było to, że nie pozwolono Żuławskiemu dokończyć filmu, bo to jest dla artysty najgorsze. Nikt nie wspominał o tym, że prześladowany reżyser pojechał sobie normalnie do Francji, tam dostał robotę i pieniądze, ożenił się z młodą aktorką, która jeździła za nim wszędzie nie rozumiejąc w ogóle co się dookoła niego dzieje i generalnie bawił się wesoło. Jego ojciec zaś piastował różne funkcje w organizacjach międzynarodowych, reprezentując tam PRL. Najważniejsza była ta trauma z powodu niedokończonego filmu i relacje twórcy z innymi ludźmi, mniej odeń genialnymi. Poziom żenady i oszustwa został przekroczony w chwili kiedy pokazali niczego nie rozumiejącą Marceau, jak siedzi przy stoliku razem z mężem i Krzysztofem Teodorem Toeplitzem. Ten ostatni zaś peroruje, jakie to zło wyrządzono Żuławskiemu i kulturze polskiej, nie pozwalając na skończenie filmu. I ludzie, wydawać by się mogło przytomni, świadomi, kiwają głowami ze zrozumieniem widząc tę hucpę, a TVP ją uwiarygadnia. Niezwykłe, prawda? Krzysztof Teodor Toeplitz podobnie jak Zygmunt Kałużyński obecni są w decyzyjnych sferach świata kultury PRL od wczesnych czasów powojennych, opisani w „Dzienniku 1954” Tyrmanda, przestali emitować swoje zatrute treści stosunkowo niedawno. Kiedy żyli wszyscy traktowali ich jednoznacznie – jako apologetów komuny. Dziś, jeden z nich, po śmierci, staje się obrońcą sztuki i jej swobód. Dlaczego musimy na to patrzeć? Dlaczego nikt nie spróbuje wyjaśnić rzeczywistej przyczyny cofnięcia pieniędzy na ten film i wyjazdu Żuławskiego z kraju? Ta zaś wydaje się stosunkowo łatwa do odkrycia. Gang, którego członkiem był Żuławski przeholował z budżetem, film kręcono w ZSRR i Mongolii – i powiedzcie mi, że to się odbywało bez zgody władz sowieckich – pieniądze na to zostały, jak sądzę, przewalone i wiceminister Wilhelmi, którego wszyscy „twórcy” uważali za czerwonego pająka i wroga sztuki, postanowił ten cyrk zakończyć. Być może na polecenie władz sowieckich. Z prostego przekrętu – kostiumy do filmu zrobione były z jakichś śmieci, żenujące i ubogie, ale przestylizowane do niemożliwości – zrobiono zamach na wolność sztuki, w który wierzą do dziś ludzie w Polsce. Reżyserzy zaś i ludzie ze światem filmu związani – najbardziej zdegenerowana grupa osób jakie można sobie wyobrazić – wiarę tę podtrzymują. Podtrzymuje ją także telewizja państwowa, która – nie posiadając własnych pomysłów na twórczość inną niż disco polo – łapie się tego Żuławskiego, jak tonący brzytwy.

Mało kto wspomina, o czym jest ten film. Można to sobie przeczytać w Wikipedii, to jest demaskacja treści ewangelicznych, napisana w formie książki przez starego masona Jerzego Żuławskiego. Wyasygnowano naprawdę duże pieniądze, żeby zrobić z niej pierwszy, polski obraz na skalę Hollywood. No, ale film został zatrzymany w roku 1977. I teraz pomyślcie co by było, gdyby Żuławski to dokończył w roku następnym, a film wszedłby na ekrany jesienią, potem zaś ogłoszono by wybór Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Tu papież Polak, a tu sukces polskiej kinematografii, w której wyraźnie jest pokazane, że Jezus to kosmita. Ja celowo uprawiam takie naciąganie, albowiem wczoraj tym samym popisywał się Żuławski. Pokazali go, jak przemawia we francuskiej telewizji, w jakimś programie dla idiotów, prowadzonym przez skupioną na jego ustach intelektualistkę. Opowiadał, że wybrał się do rezydencji swojego ojca, który był dyplomatą od roku 1945, tam spotkał dziwnego ochroniarza, pochodzącego z Mali. No i poprosił go o podarowanie mu jakiegoś przedmiotu wzmacniającego juju. Ochroniarz przywiózł mu specjalnie zrobioną przez szamana bluzę. Kiedyś Żuławski się napił i sobie to założył na łeb i dalej. No i następnego dnia wiceminister Wilhelmi zginął w katastrofie lotniczej. Niezwykłe, prawda? I wszyscy występujący w tym idiotycznym dokumencie ludzie, z Zaorskim na czele kiwali ze zrozumieniem głowami i mówili – ho, ho, tak, tak…Nie przeszkadzajcie lepiej prawdziwym artystom, bo owiną się jakąś szamańską szmatą i spadniecie w przepaść.

Zadziwiające jest to, że żaden ze współcześnie żyjących dziennikarzy, nie jest zainteresowany wyjaśnieniem opisanych tu kwestii. Nikt nie pisze o koteriach i walkach frakcyjnych, a także walkach o budżety w świecie polskiego filmu, w PRL. Wszyscy zgodnie podtrzymują stworzone wtedy mity i wierzą w to, że dobrzy artyści musieli się ukrywać ze swoimi pomysłami przed złymi politrukami. To jest widocznie schemat wygodny, a marzeniem dzisiejszych twórców jest wpisanie się weń i kultywowanie go w najlepsze. Nic się bowiem w świecie polskiego filmu od czasów Janusza Wilhelmiego i Andrzeja Żuławskiego nie zmieniło. Nawet uśmiechy na tych zadowolonych z siebie ryjach pozostały te same.   

---

tagi: prl  artyści  żuławski  wilhelmi  na srebrnym globie 

	gabriel-maciejewski
	29 września 2022 08:28

32     2907    22 zaloguj sie by polubić